Kanun Numarasi : 5237
Kabul Tarihi : 26/9/2004
Yayimlandigi R.Gazete : Tarih : 12/10/2004 Sayi :25611
Yayimlandigi Düstur : Tertip : 5 Cilt : 43 Sayfa:
BIRINCI KITAP
Genel Hükümler
BIRINCI KISIM
Temel Ilkeler, Tanimlar ve Uygulama Alani
BIRINCI BÖLÜM
Temel Ilkeler ve Tanimlar
Ceza Kanununun amaci
Madde 1- (1) Ceza Kanununun amaci; kisi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenligini, hukuk devletini, kamu sagligini ve çevreyi, toplum barisini korumak, suç islenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacin gerçeklestirilmesi için ceza sorumlulugunun temel esaslari ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmistir.
Suçta ve cezada kanunîlik ilkesi
Madde 2- (1) Kanunun açikça suç saymadigi bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazili cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden baska bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz.
(2) Idarenin düzenleyici islemleriyle suç ve ceza konulamaz.
(3) Kanunlarin suç ve ceza içeren hükümlerinin uygulanmasinda kiyas yapilamaz. Suç ve ceza içeren hükümler, kiyasa yol açacak biçimde genis yorumlanamaz.
Adalet ve kanun önünde esitlik ilkesi
Madde 3- (1) Suç isleyen kisi hakkinda islenen fiilin agirligiyla orantili ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunur.
(2) Ceza Kanununun uygulamasinda kisiler arasinda irk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diger fikir yahut düsünceleri, felsefi inanç, milli veya sosyal köken, dogum, ekonomik ve diger toplumsal konumlari yönünden ayrim yapilamaz ve hiçbir kimseye ayricalik taninamaz.
Kanunun baglayiciligi
Madde 4- (1) Ceza kanunlarini bilmemek mazeret sayilmaz.
(2) Ancak sakinamayacagi bir hata nedeniyle kanunu bilmedigi için mesru sanarak bir suç isleyen kimse cezaen sorumlu olmaz.
Özel kanunlarla iliski
Madde 5- (1) Bu Kanunun genel hükümleri, özel ceza kanunlari ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkinda da uygulanir.
????????????????????
(1) Bu Kanunun yürürlük ve uygulama sekli ve 765 sayili Türk Ceza Kanununa çesitli mevzuatta yapilan atiflarla ilgili olarak 4/11/2004 tarihli ve 5252 sayili Kanuna bakiniz.
(2)
Tanimlar
Madde 6- (1) Ceza kanunlarinin uygulanmasinda;
a) Vatandas deyiminden; fiili isledigi sirada Türk vatandasi olan kisi,
b) Çocuk deyiminden; henüz onsekiz yasini doldurmamis kisi,
c) Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katilan kisi,
d) Yargi görevi yapan deyiminden; yüksek mahkemeler ve adlî, idarî ve askerî mahkemeler üye ve hakimleri ile Cumhuriyet savcisi ve avukatlar,
e) Gece vakti deyiminden; günesin batmasindan bir saat sonra baslayan ve dogmasindan bir saat evvele kadar devam eden zaman süresi,
f) Silah deyiminden;
1. Atesli silahlar,
2. Patlayici maddeler,
3. Saldiri ve savunmada kullanilmak üzere yapilmis her türlü kesici, delici veya bereleyici alet,
4. Saldiri ve savunma amaciyla yapilmis olmasa bile fiilen saldiri ve savunmada kullanilmaya elverisli diger seyler,
5. Yakici, asindirici, yaralayici, bogucu, zehirleyici, sürekli hastaliga yol açici nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeler,
g) Basin ve yayin yolu ile deyiminden; her türlü yazili, görsel, isitsel ve elektronik kitle iletisim araciyla yapilan yayinlar,
h) Itiyadi suçlu deyiminden; kasitli bir suçun temel seklini ya da daha agir veya daha az cezayi gerektiren nitelikli sekillerini bir yil içinde ve farkli zamanlarda ikiden fazla isleyen kisi,
i) Suçu meslek edinen kisi deyiminden; kismen de olsa geçimini suçtan elde ettigi kazançla saglamaya alismis kisi,
j) Örgüt mensubu suçlu deyiminden; bir suç örgütünü kuran, yöneten, örgüte katilan veya örgüt adina digerleriyle birlikte veya tek basina suç isleyen kisi,
Anlasilir.
IKINCI BÖLÜM
Kanunun Uygulama Alani
Zaman bakimindan uygulama
Madde 7- (1) Islendigi zaman yürürlükte bulunan kanuna göre suç sayilmayan bir fiilden dolayi kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Islendikten sonra yürürlüge giren kanuna göre suç sayilmayan bir fiilden dolayi da kimse cezalandirilamaz ve hakkinda güvenlik tedbiri uygulanamaz. Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmussa infazi ve kanuni neticeleri kendiliginden kalkar.
(2) Suçun islendigi zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüge giren kanunlarin hükümleri farkli ise, failin lehine olan kanun uygulanir ve infaz olunur.
(3) Güvenlik tedbirleri hakkinda, infaz rejimi yönünden hüküm zamaninda yürürlükte bulunan kanun uygulanir.
(4) Geçici veya süreli kanunlarin, yürürlükte bulunduklari süre içinde islenmis olan suçlar hakkinda uygulanmasina devam edilir.
Yer bakimindan uygulama
Madde 8- (1) Türkiye'de islenen suçlar hakkinda Türk kanunlari uygulanir. Fiilin kismen veya tamamen Türkiye'de islenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçeklesmesi halinde suç, Türkiye'de islenmis sayilir.
(2) Suç;
a) Türk kara ve hava sahalari ile Türk karasularinda,
b) Açik denizde ve bunun üzerindeki hava sahasinda, Türk deniz ve hava araçlarinda veya bu araçlarla,
c) Türk deniz ve hava savas araçlarinda veya bu araçlarla,
d) Türkiye'nin kit'a sahanliginda veya münhasir ekonomik bölgesinde tesis edilmis sabit platformlarda veya bunlara karsi,
Islendiginde Türkiye'de islenmis sayilir.
Yabanci ülkede hüküm verilmesi
Madde 9- (1) Türkiye'de isledigi suçtan dolayi yabanci ülkede hakkinda hüküm verilmis olan kimse, Türkiye'de yeniden yargilanir.
Görev suçlari
Madde 10- (1) Yabanci ülkede Türkiye namina memuriyet veya görev üstlenmis olup da bundan dolayi bir suç isleyen kimse, bu fiile iliskin olarak yabanci ülkede hakkinda mahkûmiyet hükmü verilmis bulunsa bile, Türkiye'de yeniden yargilanir.
Vatandas tarafindan islenen suç
Madde 11- (1) Bir Türk vatandasi, 13 üncü maddede yazili suçlar disinda, Türk kanunlarina göre asagi siniri bir yildan az olmayan hapis cezasini gerektiren bir suçu yabanci ülkede isledigi ve kendisi Türkiye'de bulundugu takdirde, bu suçtan dolayi yabanci ülkede hüküm verilmemis olmasi ve Türkiye'de kovusturulabilirligin bulunmasi kosulu ile Türk kanunlarina göre cezalandirilir.
(2) Suç, asagi siniri bir yildan az hapis cezasini gerektirdiginde yargilama yapilmasi zarar görenin veya yabanci hükûmetin sikayetine baglidir. Bu durumda sikayet, vatandasin Türkiye'ye girdigi tarihten itibaren alti ay içinde yapilmalidir.
Yabanci tarafindan islenen suç
Madde 12- (1) Bir yabanci, 13 üncü maddede yazili suçlar disinda, Türk kanunlarina göre asagi siniri en az bir yil hapis cezasini gerektiren bir suçu yabanci ülkede Türkiye'nin zararina isledigi ve kendisi Türkiye'de bulundugu takdirde, Türk kanunlarina göre cezalandirilir. Yargilama yapilmasi Adalet Bakaninin istemine baglidir.
(2) Yukaridaki fikrada belirtilen suçun bir Türk vatandasinin veya Türk kanunlarina göre kurulmus özel hukuk tüzel kisisinin zararina islenmesi ve failin Türkiye'de bulunmasi halinde, bu suçtan dolayi yabanci ülkede hüküm verilmemis olmasi kosulu ile suçtan zarar görenin sikayeti üzerine fail, Türk kanunlarina göre cezalandirilir.
(3) Magdur yabanci ise, asagidaki kosullarin varligi halinde fail, Adalet Bakaninin istemi ile yargilanir:
a) Suçun, Türk kanunlarina göre asagi siniri üç yildan az olmayan hapis cezasini gerektirmesi.
b) Suçlularin geri verilmesi anlasmasinin bulunmamasi veya geri verilme isteminin suçun islendigi ülkenin veya failin uyrugunda bulundugu devletin hükûmeti tarafindan kabul edilmemis olmasi.
(4) Birinci fikra kapsamina giren suçtan dolayi yabanci mahkemece mahkûm edilen veya herhangi bir nedenle davasi veya cezasi düsen veya beraat eden yahut suçu kovusturulabilir olmaktan çikan yabanci hakkinda Adalet Bakaninin istemi üzerine Türkiye'de yeniden yargilama yapilir.
Diger suçlar
Madde 13- (1) Asagidaki suçlarin, vatandas veya yabanci tarafindan, yabanci ülkede islenmesi halinde, Türk kanunlari uygulanir:
a) Ikinci Kitap, Birinci Kisim altinda yer alan suçlar.
b) Ikinci Kitap, Dördüncü Kisim altindaki Üçüncü, Dördüncü, Besinci, Altinci, Yedinci ve Sekizinci Bölümlerde yer alan suçlar.
c) Iskence (madde 94, 95).
d) Çevrenin kasten kirletilmesi (madde 181).
e) Uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti (madde 188), uyusturucu veya uyarici madde kullanilmasini kolaylastirma (madde 190).
f) Parada sahtecilik (madde 197), para ve kiymetli damgalari imale yarayan araçlarin üretimi ve ticareti (madde 200), mühürde sahtecilik (madde 202).
g) Fuhus (madde 227).
h) Rüsvet (madde 252).
i) Deniz, demiryolu veya havayolu ulasim araçlarinin kaçirilmasi veya alikonulmasi (madde 223, fikra 2, 3) ya da bu araçlara karsi islenen zarar verme (madde 152) suçlari.
(2) Birinci fikranin (a) ve (b) bentlerinde yazili suçlar dolayisiyla yabanci bir ülkede mahkûmiyet veya beraat karari verilmis olsa bile, Adalet Bakaninin talebi üzerine Türkiye'de yargilama yapilir.
Seçimlik cezalarda sorusturma
Madde 14- (1) 11 ve 12 nci maddelerde belirtilen hallerde, sorusturma konusu suçun yer aldigi kanun maddesinde hapis cezasi ile adli para cezasindan birinin uygulanmasi seçimlik sayilmis ise sorusturma veya kovusturma açilmaz.
Sorusturma kosulu olan cezanin hesaplanmasi
Madde 15- (1) Miktarinin sorusturma kosulu olusturdugu hallerde ceza, sorusturma evresinde ileri sürülen kanuni agirlastirici nedenlerin asagi siniri ve kanuni hafifletici nedenlerin yukari siniri göz önünde bulundurularak hesaplanir.
Cezadan mahsup
Madde 16- (1) Nerede islenmis olursa olsun bir suçtan dolayi, yabanci ülkede gözaltinda, gözlem altinda, tutuklulukta veya hükümlülükte geçen süre, ayni suçtan dolayi Türkiye'de verilecek cezadan mahsup edilir
Hak yoksunluklari
Madde 17- (1) Yukaridaki maddelerde açiklanan hallerde mahkeme, yabanci mahkemelerden verilen ve Türk hukuk düzenine aykiri düsmeyen hükmün, Türk kanunlarina göre bir haktan yoksunlugu gerektirmesi halinde, Cumhuriyet savcisinin istemi üzerine Türk kanunlarindaki sonuçlarinin geçerli olmasina karar verir.
Geri verme
Madde 18- (1) Yabanci bir ülkede islenen veya islendigi iddia edilen bir suç nedeniyle hakkinda ceza kovusturmasi baslatilan veya mahkûmiyet karari verilmis olan bir yabanci, talep üzerine, kovusturmanin yapilabilmesi veya hükmedilen cezanin infazi amaciyla geri verilebilir. Ancak, geri verme talebine esas teskil eden fiil;
a) Türk kanunlarina göre suç degilse,
b) Düsünce suçu veya siyasi ya da askerî suç niteliginde ise,
c) Türkiye Devletinin güvenligine karsi, Türkiye Devletinin veya bir Türk vatandasinin ya da Türk kanunlarina göre kurulmus bir tüzel kisinin zararina islenmisse,
d) Türkiye'nin yargilama yetkisine giren bir suç ise,
e) Zamanasimina veya affa ugramis ise,
Geri verme talebi kabul edilmez.
(2) Uluslararasi Ceza Divanina taraf olmanin gerektirdigi yükümlülükler hariç olmak üzere, vatandas suç sebebiyle yabanci bir ülkeye verilemez.
(3) Kisinin, talep eden devlete geri verilmesi halinde irki, dini, vatandasligi, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi görüsleri nedeniyle kovusturulacagina veya cezalandirilacagina ya da iskence ve kötü muameleye maruz kalacagina dair kuvvetli süphe sebepleri varsa, talep kabul edilmez.
(4) Kisinin bulundugu yer agir ceza mahkemesi, geri verme talebi hakkinda bu madde ve Türkiye'nin taraf oldugu ilgili uluslararasi sözlesme hükümlerine göre karar verir. Bu karara karsi temyiz yoluna basvurulabilir.
(5) Mahkeme geri verme talebinin kabul edilebilir olduguna karar verirse, bu kararin yerine getirilip getirilmemesi Bakanlar Kurulunun takdirine baglidir.
(6) Geri verilmesi istenen kisi hakkinda koruma tedbirlerine basvurulmasina, Türkiye'nin taraf oldugu ilgili uluslararasi sözlesme hükümlerine göre karar verilebilir.
(7) Geri verme talebinin kabul edilebilir olduguna karar verilmesi halinde, ayrica Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerine göre tutuklama karari verilebilir veya diger koruma tedbirlerine basvurulabilir.
(8) Geri verme halinde, kisi ancak geri verme kararina dayanak teskil eden suçlardan dolayi yargilanabilir veya mahkûm oldugu ceza infaz edilebilir.
Yabanci kanunun göz önünde bulundurulmasi
Madde 19- (1) Türkiye'nin egemenlik alani disinda islenen suçlar dolayisiyla Türkiye'de yargilama yapilirken, Türk kanununa göre verilecek olan ceza, suçun islendigi ülke kanununda öngörülen cezanin üst sinirindan fazla olamaz.
(2) Ancak suçun;
a) Türkiye'nin güvenligine karsi veya zararina olarak,
b) Türk vatandasina karsi ya da Türk kanunlarina göre kurulmus özel hukuk tüzel kisisi zararina olarak,
Islenmesi durumunda, yukaridaki fikra hükmü uygulanmaz.
IKINCI KISIM
Ceza Sorumlulugunun Esaslari
BIRINCI BÖLÜM
Ceza Sorumlulugunun Sahsiligi, Kast ve Taksir
Ceza sorumlulugunun sahsiligi
Madde 20- (1) Ceza sorumlulugu sahsidir. Kimse baskasinin fiilinden dolayi sorumlu tutulamaz.
(2) Tüzel kisiler hakkinda ceza yaptirimi uygulanamaz. Ancak, suç dolayisiyla kanunda öngörülen güvenlik tedbiri niteligindeki yaptirimlar saklidir.
Kast
Madde 21- (1) Suçun olusmasi kastin varligina baglidir. Kast, suçun kanuni tanimindaki unsurlarin bilerek ve istenerek gerçeklestirilmesidir.
(2) Kisinin, suçun kanuni tanimindaki unsurlarin gerçeklesebilecegini öngörmesine ragmen, fiili islemesi halinde olasi kast vardir. Bu halde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektiren suçlarda müebbet hapis cezasina, müebbet hapis cezasini gerektiren suçlarda yirmi yildan yirmibes yila kadar hapis cezasina hükmolunur; diger suçlarda ise temel ceza üçte birden yarisina kadar indirilir.
Taksir
Madde 22- (1) Taksirle islenen fiiller, kanunun açikça belirttigi hallerde cezalandirilir.
(2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülügüne aykirilik dolayisiyla, bir davranisin suçun kanuni taniminda belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçeklestirilmesidir.
(3) Kisinin öngördügü neticeyi istememesine karsin, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir vardir; bu halde taksirli suça iliskin ceza üçte birden yarisina kadar artirilir.
(4) Taksirle islenen suçtan dolayi verilecek olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.
(5) Birden fazla kisinin taksirle isledigi suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayi sorumlu olur. Her failin cezasi kusuruna göre ayri ayri belirlenir.
(6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice, münhasiran failin kisisel ve ailevi durumu bakimindan, artik bir cezanin hükmedilmesini gereksiz kilacak derecede magdur olmasina yol açmissa ceza verilmez; bilinçli taksir halinde verilecek ceza yaridan altida bire kadar indirilebilir
.
Netice sebebiyle agirlasmis suç
Madde 23- (1) Bir fiilin, kastedilenden daha agir veya baska bir neticenin olusumuna sebebiyet vermesi halinde, kisinin bundan dolayi sorumlu tutulabilmesi için bu netice bakimindan en azindan taksirle hareket etmesi gerekir.
IKINCI BÖLÜM
Ceza Sorumlulugunu Kaldiran veya Azaltan Nedenler
Kanunun hükmü ve amirin emri
Madde 24- (1) Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez.
(2) Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev geregi zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz.
(3) Konusu suç teskil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur.
(4) Emrin, hukuka uygunlugunun denetlenmesinin kanun tarafindan engellendigi hallerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.
Mesru savunma ve zorunluluk hali
Madde 25- (1) Gerek kendisine ve gerek baskasina ait bir hakka yönelmis, gerçeklesen, gerçeklesmesi veya tekrari muhakkak olan haksiz bir saldiriyi o anda hal ve kosullara göre saldiri ile orantili biçimde defetmek zorunlulugu ile islenen fiillerden dolayi faile ceza verilmez.
(2) Gerek kendisine gerek baskasina ait bir hakka yönelik olup, bilerek neden olmadigi ve baska suretle korunmak olanagi bulunmayan agir ve muhakkak bir tehlikeden kurtulmak veya baskasini kurtarmak zorunlulugu ile ve tehlikenin agirligi ile konu ve kullanilan vasita arasinda oranti bulunmak kosulu ile islenen fiillerden dolayi faile ceza verilmez.
Hakkin kullanilmasi ve ilgilinin rizasi
Madde 26- (1) Hakkini kullanan kimseye ceza verilmez.
(2) Kisinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebilecegi bir hakkina iliskin olmak üzere, açikladigi rizasi çerçevesinde islenen fiilden dolayi kimseye ceza verilmez.
Sinirin asilmasi
Madde 27- (1) Ceza sorumlulugunu kaldiran nedenlerde sinirin kast olmaksizin asilmasi halinde, fiil taksirle islendiginde de cezalandiriliyorsa, taksirli suç için kanunda yazili cezanin altida birinden üçte birine kadari indirilerek hükmolunur.
(2) Mesru savunmada sinirin asilmasi mazur görülebilecek bir heyecan, korku veya telastan ileri gelmis ise faile ceza verilmez.
Cebir ve siddet, korkutma ve tehdit
Madde 28- (1) Karsi koyamayacagi veya kurtulamayacagi cebir ve siddet veya muhakkak ve agir bir korkutma veya tehdit sonucu suç isleyen kimseye ceza verilmez. Bu gibi hallerde cebir ve siddet, korkutma ve tehdidi kullanan kisi suçun faili sayilir.
Haksiz tahrik
Madde 29- (1) Haksiz bir fiilin meydana getirdigi hiddet veya siddetli elemin etkisi altinda suç isleyen kimseye, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine onsekiz yildan yirmidört yila ve müebbet hapis cezasi yerine oniki yildan onsekiz yila kadar hapis cezasi verilir. Diger hallerde verilecek cezanin dörtte birinden dörtte üçüne kadari indirilir.
Hata
Madde 30- (1) Fiilin icrasi sirasinda suçun kanuni tanimindaki maddi unsurlari bilmeyen bir kimse, kasten hareket etmis olmaz. Bu hata dolayisiyla taksirli sorumluluk hali saklidir.
(2) Bir suçun daha agir veya daha az cezayi gerektiren nitelikli hallerinin gerçeklestigi hususunda hataya düsen kisi, bu hatasindan yararlanir.
(3) Ceza sorumlulugunu kaldiran veya azaltan nedenlere ait kosullarin gerçeklestigi hususunda kaçinilmaz bir hataya düsen kisi, bu hatasindan yararlanir.
Yas küçüklügü
Madde 31- (1) Fiili isledigi sirada oniki yasini doldurmamis olan çocuklarin ceza sorumlulugu yoktur. Bu kisiler hakkinda, ceza kovusturmasi yapilamaz; ancak, çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir.
(2) Fiili isledigi sirada oniki yasini doldurmus olup da onbes yasini doldurmamis olanlarin isledigi fiilin hukuki anlam ve sonuçlarini algilayamamasi veya davranislarini yönlendirme yeteneginin yeterince gelismemis olmasi halinde ceza sorumlulugu yoktur. Ancak bu kisiler hakkinda çocuklara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. Isledigi fiili algilama ve bu fiille ilgili olarak davranislarini yönlendirme yeteneginin varligi halinde, bu kisiler hakkinda suç, agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektirdigi takdirde dokuz yildan oniki yila; müebbet hapis cezasini gerektirdigi takdirde yedi yildan dokuz yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Diger cezalarin üçte ikisi indirilir ve bu halde her fiil için verilecek hapis cezasi alti yildan fazla olamaz.
(3) Fiili isledigi sirada onbes yasini doldurmus olup da onsekiz yasini doldurmamis olan kisiler hakkinda suç, agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektirdigi takdirde ondört yildan yirmi yila; müebbet hapis cezasini gerektirdigi takdirde dokuz yildan oniki yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Diger cezalarin yarisi indirilir ve bu halde her fiil için verilecek hapis cezasi sekiz yildan fazla olamaz.
Akil hastaligi
Madde 32- (1) Akil hastaligi nedeniyle, isledigi fiilin hukuki anlam ve sonuçlarini algilayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranislarini yönlendirme yetenegi önemli derecede azalmis olan kisiye ceza verilmez. Ancak, bu kisiler hakkinda güvenlik tedbirine hükmolunur.
(2) Birinci fikrada yazili derecede olmamakla birlikte isledigi fiille ilgili olarak davranislarini yönlendirme yetenegi azalmis olan kisiye, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine yirmibes yil, müebbet hapis cezasi yerine yirmi yil hapis cezasi verilir. Diger hallerde verilecek ceza, altida birden fazla olmamak üzere indirilebilir. Mahkûm olunan ceza, süresi ayni olmak kosuluyla, kismen veya tamamen, akil hastalarina özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.
Sagir ve dilsizlik
Madde 33- (1) Bu Kanunun, fiili isledigi sirada oniki yasini doldurmamis olan çocuklara iliskin hükümleri, onbes yasini doldurmamis olan sagir ve dilsizler hakkinda; oniki yasini doldurmus olup da onbes yasini doldurmamis olanlara iliskin hükümleri, onbes yasini doldurmus olup da onsekiz yasini doldurmamis olan sagir ve dilsizler hakkinda; onbes yasini doldurmus olup da onsekiz yasini doldurmamis olanlara iliskin hükümleri, onsekiz yasini doldurmus olup da yirmibir yasini doldurmamis olan sagir ve dilsizler hakkinda da uygulanir.
Geçici nedenler, alkol veya uyusturucu madde etkisinde olma
Madde 34- (1) Geçici bir nedenle ya da irade disi alinan alkol veya uyusturucu madde etkisiyle, isledigi fiilin hukuki anlam ve sonuçlarini algilayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranislarini yönlendirme yetenegi önemli derecede azalmis olan kisiye ceza verilmez.
(2) Iradi olarak alinan alkol veya uyusturucu madde etkisinde suç isleyen kisi hakkinda birinci fikra hükmü uygulanmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Suça Tesebbüs
Suça tesebbüs
Madde 35- (1) Kisi, islemeyi kastettigi bir suçu elverisli hareketlerle dogrudan dogruya icraya baslayip da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise tesebbüsten dolayi sorumlu tutulur.
(2) Suça tesebbüs halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin agirligina göre, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine onüç yildan yirmi yila kadar, müebbet hapis cezasi yerine dokuz yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Diger hallerde verilecek cezanin dörtte birinden dörtte üçüne kadari indirilir.
Gönüllü vazgeçme
Madde 36- (1) Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer veya kendi çabalariyla suçun tamamlanmasini veya neticenin gerçeklesmesini önlerse, tesebbüsten dolayi cezalandirilmaz; fakat tamam olan kisim esasen bir suç olusturdugu takdirde, sadece o suça ait ceza ile cezalandirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Suça Istirak
Faillik
Madde 37- (1) Suçun kanuni taniminda yer alan fiili birlikte gerçeklestiren kisilerden her biri, fail olarak sorumlu olur.
(2) Suçun islenmesinde bir baskasini araç olarak kullanan kisi de fail olarak sorumlu tutulur. Kusur yetenegi olmayanlari suçun islenmesinde araç olarak kullanan kisinin cezasi, üçte birden yarisina kadar artirilir.
Azmettirme
Madde 38- (1) Baskasini suç islemeye azmettiren kisi, islenen suçun cezasi ile cezalandirilir.
(2) Üstsoy ve altsoy iliskisinden dogan nüfuz kullanilmak suretiyle suça azmettirme halinde, azmettirenin cezasi üçte birden yarisina kadar artirilir. Çocuklarin suça azmettirilmesi halinde, bu fikra hükmüne göre cezanin artirilabilmesi için üstsoy ve altsoy iliskisinin varligi aranmaz.
(3) Azmettirenin belli olmamasi halinde, kim oldugunun ortaya çikmasini saglayan fail veya diger suç ortagi hakkinda agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine yirmi yildan yirmibes yila kadar, müebbet hapis cezasi yerine onbes yildan yirmi yila kadar hapis cezasina hükmolunabilir. Diger hallerde verilecek cezada, üçte bir oraninda indirim yapilabilir.
Yardim etme
Madde 39- (1) Suçun islenmesine yardim eden kisiye, islenen suçun agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektirmesi halinde, onbes yildan yirmi yila; müebbet hapis cezasini gerektirmesi halinde, on yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir. Diger hallerde cezanin yarisi indirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza sekiz yili geçemez.
(2) Asagidaki hallerde kisi islenen suçtan dolayi yardim eden sifatiyla sorumlu olur:
a) Suç islemeye tesvik etmek veya suç isleme kararini kuvvetlendirmek veya fiilin islenmesinden sonra yardimda bulunacagini vaat etmek.
b) Suçun nasil islenecegi hususunda yol göstermek veya fiilin islenmesinde kullanilan araçlari saglamak.
c) Suçun islenmesinden önce veya islenmesi sirasinda yardimda bulunarak icrasini kolaylastirmak.
Baglilik kurali
Madde 40- (1) Suça istirak için kasten ve hukuka aykiri islenmis bir fiilin varligi yeterlidir. Suçun islenisine istirak eden her kisi, digerinin cezalandirilmasini önleyen kisisel nedenler göz önünde bulundurulmaksizin kendi kusurlu fiiline göre cezalandirilir.
(2) Özgü suçlarda, ancak özel faillik niteligini tasiyan kisi fail olabilir. Bu suçlarin islenisine istirak eden diger kisiler ise azmettiren veya yardim eden olarak sorumlu tutulur.
(3) Suça istirakten dolayi sorumlu tutulabilmek için ilgili suçun en azindan tesebbüs asamasina varmis olmasi gerekir.
Istirak hâlinde islenen suçlarda gönüllü vazgeçme
Madde 41- (1) Istirak halinde islenen suçlarda, sadece gönüllü vazgeçen suç ortagi, gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanir.
(2) Suçun;
a) Gönüllü vazgeçenin gösterdigi gayreti disinda baska bir sebeple islenmemis olmasi,
b) Gönüllü vazgeçenin bütün gayretine ragmen islenmis olmasi,
Hallerinde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanir.
BESINCI BÖLÜM
Suçlarin Içtimai
Bilesik suç
Madde 42- (1) Biri digerinin unsurunu veya agirlastirici nedenini olusturmasi dolayisiyla tek fiil sayilan suça bilesik suç denir. Bu tür suçlarda içtima hükümleri uygulanmaz.
Zincirleme suç
Madde 43- (1) Bir suç isleme kararinin icrasi kapsaminda, degisik zamanlarda bir kisiye karsi ayni suçun birden fazla islenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artirilir. Bir suçun temel sekli ile daha agir veya daha az cezayi gerektiren nitelikli sekilleri, ayni suç sayilir.
(2) Ayni suçun birden fazla kisiye karsi tek bir fiille islenmesi durumunda da, birinci fikra hükmü uygulanir.
(3) Kasten öldürme, kasten yaralama, iskence, cinsel saldiri, çocuklarin cinsel istismari ve yagma suçlarinda bu madde hükümleri uygulanmaz.
Fikri içtima
Madde 44- (1) Isledigi bir fiil ile birden fazla farkli suçun olusmasina sebebiyet veren kisi, bunlardan en agir cezayi gerektiren suçtan dolayi cezalandirilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Yaptirimlar
BIRINCI BÖLÜM
Cezalar
Cezalar
Madde 45- (1) Suç karsiliginda uygulanan yaptirim olarak cezalar, hapis ve adlî para cezalaridir.
Hapis cezalari
Madde 46- (1) Hapis cezalari sunlardir:
a) Agirlastirilmis müebbet hapis cezasi.
b) Müebbet hapis cezasi.
c) Süreli hapis cezasi.
Agirlastirilmis müebbet hapis cezasi
Madde 47- (1) Agirlastirilmis müebbet hapis cezasi hükümlünün hayati boyunca devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen siki güvenlik rejimine göre çektirilir.
Müebbet hapis cezasi
Madde 48- (1) Müebbet hapis cezasi, hükümlünün hayati boyunca devam eder.
Süreli hapis cezasi
Madde 49- (1) Süreli hapis cezasi, kanunda aksi belirtilmeyen hallerde bir aydan az, yirmi yildan fazla olamaz.
(2) Hükmedilen bir yil veya daha az süreli hapis cezasi, kisa süreli hapis cezasidir.
Kisa süreli hapis cezasina seçenek yaptirimlar
Madde 50- (1) Kisa süreli hapis cezasi, suçlunun kisiligine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargilama sürecinde duydugu pismanliga ve suçun islenmesindeki özelliklere göre;
a) Adlî para cezasina,
b) Magdurun veya kamunun ugradigi zararin aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,
c) En az iki yil süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi saglamak amaciyla, gerektiginde barinma imkani da bulunan bir egitim kurumuna devam etmeye,
d) Mahkûm olunan cezanin yarisindan bir katina kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,
e) Sagladigi hak ve yetkiler kötüye kullanilmak suretiyle veya gerektirdigi dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri davranilarak suç islenmis olmasi durumunda; mahkûm olunan cezanin yarisindan bir katina kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alinmasina, belli bir meslek ve sanati yapmaktan yasaklanmaya,
f) Mahkûm olunan cezanin yarisindan bir katina kadar süreyle ve gönüllü olmak kosuluyla kamuya yararli bir iste çalistirilmaya,
Çevrilebilir.
(2) Suç taniminda hapis cezasi ile adlî para cezasinin seçenek olarak öngörüldügü hallerde, hapis cezasina hükmedilmisse; bu ceza artik adlî para cezasina çevrilmez.
(3) Daha önce hapis cezasina mahkûm edilmemis olmak kosuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezasi ile fiili isledigi tarihte onsekiz yasini doldurmamis veya altmisbes yasini bitirmis bulunanlarin mahkûm edildigi bir yil veya daha az süreli hapis cezasi, birinci fikrada yazili seçenek yaptirimlardan birine çevrilir.
(4) Taksirli suçlardan dolayi hükmolunan hapis cezasi uzun süreli de olsa; bu ceza, diger kosullarin varligi halinde, birinci fikranin (a) bendine göre adlî para cezasina çevrilebilir. Ancak, bu hüküm, bilinçli taksir halinde uygulanmaz.
(5) Uygulamada asil mahkûmiyet, bu madde hükümlerine göre çevrilen adlî para cezasi veya tedbirdir.
(6) Hüküm kesinlestikten sonra Cumhuriyet savciliginca yapilan tebligata ragmen otuz gün içinde seçenek yaptirimin gereklerinin yerine getirilmesine baslanmamasi veya baslanip da devam edilmemesi halinde, hükmü veren mahkeme kisa süreli hapis cezasinin tamamen veya kismen infazina karar verir ve bu karar derhal infaz edilir. Bu durumda, besinci fikra hükmü uygulanmaz.
(7) Hükmedilen seçenek tedbirin hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hükmü veren mahkemece tedbir degistirilir.
Hapis cezasinin ertelenmesi
Madde 51- (1) Isledigi suçtan dolayi iki yil veya daha az süreyle hapis cezasina mahkûm edilen kisinin cezasi ertelenebilir. Bu sürenin üst siniri, fiili isledigi sirada onsekiz yasini doldurmamis veya altmisbes yasini bitirmis olan kisiler bakimindan üç yildir. Ancak, erteleme kararinin verilebilmesi için kisinin;
a) Daha önce kasitli bir suçtan dolayi üç aydan fazla hapis cezasina mahkûm edilmemis olmasi,
b) Suçu isledikten sonra yargilama sürecinde gösterdigi pismanlik dolayisiyla tekrar suç islemeyecegi konusunda mahkemede bir kanaatin olusmasi,
Gerekir.
(2) Cezanin ertelenmesi, magdurun veya kamunun ugradigi zararin aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi kosuluna bagli tutulabilir. Bu durumda, kosul gerçeklesinceye kadar cezanin infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir. Kosulun yerine getirilmesi halinde, hakim karariyla hükümlü infaz kurumundan derhal saliverilir.
(3) Cezasi ertelenen hükümlü hakkinda, bir yildan az, üç yildan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenir. Bu sürenin alt siniri, mahkûm olunan ceza süresinden az olamaz.
(4) Denetim süresi içinde;
a) Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir egitim programina devam etmesine,
b) Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak ayni meslek veya sanati icra eden bir baskasinin gözetimi altinda ücret karsiliginda çalistirilmasina,
c) Onsekiz yasindan küçük olan hükümlülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini saglamak amaciyla, gerektiginde barinma imkani da bulunan bir egitim kurumuna devam etmesine,
Mahkemece karar verilebilir.
(5) Mahkeme, denetim süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kisiyi görevlendirebilir. Bu kisi, kötü aliskanliklardan kurtulmasini ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye ögütte bulunur; egitim gördügü kurum yetkilileri veya nezdinde çalistigi kisilerle görüserek, istisarelerde bulunur; hükümlünün davranislari, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelisme hakkinda üçer aylik sürelerle rapor düzenleyerek hakime verir.
(6) Mahkeme, hükümlünün kisiligini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresinin herhangi bir yükümlülük belirlemeden veya uzman kisi görevlendirmeden geçirilmesine de karar verebilir.
(7) Hükümlünün denetim süresi içinde kasitli bir suç islemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarisina ragmen, uymamakta israr etmesi halinde; ertelenen cezanin kismen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir.
(8) Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildigi takdirde, ceza infaz edilmis sayilir.
Adlî para cezasi
Madde 52- (1) Adlî para cezasi, bes günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde yediyüzotuz günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayisinin, bir gün karsiligi olarak takdir edilen miktar ile çarpilmasi suretiyle hesaplanan meblagin hükümlü tarafindan Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.
(2) En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirasi olan bir gün karsiligi adlî para cezasinin miktari, kisinin ekonomik ve diger sahsi halleri göz önünde bulundurularak takdir edilir.
(3) Kararda, adlî para cezasinin belirlenmesinde esas alinan tam gün sayisi ile bir gün karsiligi olarak takdir edilen miktar ayri ayri gösterilir.
(4) Hakim, ekonomik ve sahsi hallerini göz önünde bulundurarak, kisiye adlî para cezasini ödemesi için hükmün kesinlesme tarihinden itibaren bir yildan fazla olmamak üzere mehil verebilecegi gibi, bu cezanin belirli taksitler halinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yili geçemez ve taksit miktari dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamaninda ödenmemesi halinde geri kalan kismin tamaminin tahsil edilecegi ve ödenmeyen adlî para cezasinin hapse çevrilecegi belirtilir.
IKINCI BÖLÜM
Güvenlik Tedbirleri
Belli haklari kullanmaktan yoksun birakilma
Madde 53- (1) Kisi, kasten islemis oldugu suçtan dolayi hapis cezasina mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak;
a) Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliginden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunlarin denetim ve gözetimi altinda bulunan kurum ve kuruluslarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,
b) Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diger siyasi haklari kullanmaktan,
c) Velayet hakkindan; vesayet veya kayyimliga ait bir hizmette bulunmaktan,
d) Vakif, dernek, sendika, sirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kisiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan,
e) Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteligindeki meslek kurulusunun iznine tabi bir meslek veya sanati, kendi sorumlulugu altinda serbest meslek erbabi veya tacir olarak icra etmekten,
Yoksun birakilir.
(2) Kisi, islemis bulundugu suç dolayisiyla mahkûm oldugu hapis cezasinin infazi tamamlanincaya kadar bu haklari kullanamaz.
(3) Mahkûm oldugu hapis cezasi ertelenen veya kosullu saliverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyimlik yetkileri açisindan yukaridaki fikralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm oldugu hapis cezasi ertelenen hükümlü hakkinda birinci fikranin (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunlugunun uygulanmamasina karar verilebilir.
(4) Kisa süreli hapis cezasi ertelenmis veya fiili isledigi sirada onsekiz yasini doldurmamis olan kisiler hakkinda birinci fikra hükmü uygulanmaz.
(5) Birinci fikrada sayilan hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanilmasi suretiyle islenen suçlar dolayisiyla hapis cezasina mahkûmiyet halinde, ayrica, cezanin infazindan sonra islemek üzere, hükmolunan cezanin yarisindan bir katina kadar bu hak ve yetkinin kullanilmasinin yasaklanmasina karar verilir. Bu hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanilmasi suretiyle islenen suçlar dolayisiyla sadece adlî para cezasina mahkûmiyet halinde, hükümde belirtilen gün sayisinin yarisindan bir katina kadar bu hak ve yetkinin kullanilmasinin yasaklanmasina karar verilir. Hükmün kesinlesmesiyle icraya konan yasaklama ile ilgili süre, adlî para cezasinin tamamen infazindan itibaren islemeye baslar.
(6) Belli bir meslek veya sanatin ya da trafik düzeninin gerektirdigi dikkat ve özen yükümlülügüne aykirilik dolayisiyla islenen taksirli suçtan mahkûmiyet halinde, üç aydan az ve üç yildan fazla olmamak üzere, bu meslek veya sanatin icrasinin yasaklanmasina ya da sürücü belgesinin geri alinmasina karar verilebilir. Yasaklama ve geri alma hükmün kesinlesmesiyle yürürlüge girer ve süre, cezanin tümüyle infazindan itibaren islemeye baslar.
Esya müsaderesi
Madde 54- (1) Iyiniyetli üçüncü kisilere ait olmamak kosuluyla, kasitli bir suçun islenmesinde kullanilan veya suçun islenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen esyanin müsaderesine hükmolunur. Suçun islenmesinde kullanilmak üzere hazirlanan esya, kamu güvenligi, kamu sagligi veya genel ahlak açisindan tehlikeli olmasi durumunda müsadere edilir.
(2) Birinci fikra kapsamina giren esyanin, ortadan kaldirilmasi, elden çikarilmasi, tüketilmesi veya müsaderesinin baska bir surette imkansiz kilinmasi halinde; bu esyanin degeri kadar para tutarinin müsaderesine karar verilir.
(3) Suçta kullanilan esyanin müsadere edilmesinin islenen suça nazaran daha agir sonuçlar doguracagi ve bu nedenle hakkaniyete aykiri olacagi anlasildiginda, müsaderesine hükmedilmeyebilir.
(4) Üretimi, bulundurulmasi, kullanilmasi, tasinmasi, alim ve satimi suç olusturan esya, müsadere edilir.
(5) Bir seyin sadece bazi kisimlarinin müsaderesi gerektiginde, tümüne zarar verilmeksizin bu kismi ayirmak olanakli ise, sadece bu kismin müsaderesine karar verilir.
(6) Birden fazla kisinin paydas oldugu esya ile ilgili olarak, sadece suça istirak eden kisinin payinin müsaderesine hükmolunur.
Kazanç müsaderesi
Madde 55- (1) Suçun islenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu olusturan ya da suçun islenmesi için saglanan maddi menfaatler ile bunlarin degerlendirilmesi veya dönüstürülmesi sonucu ortaya çikan ekonomik kazançlarin müsaderesine karar verilir. Bu fikra hükmüne göre müsadere karari verilebilmesi için maddi menfaatin suçun magduruna iade edilememesi gerekir.
(2) Müsadere konusu esya veya maddi menfaatlere elkonulamadigi veya bunlarin merciine teslim edilmedigi hallerde, bunlarin karsiligini olusturan degerlerin müsaderesine hükmedilir.
Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri
Madde 56- (1) Çocuklara özgü güvenlik tedbirlerinin neler oldugu ve ne suretle uygulanacaklari ilgili kanunda gösterilir.
Akil hastalarina özgü güvenlik tedbirleri
Madde 57- (1) Fiili isledigi sirada akil hastasi olan kisi hakkinda, koruma ve tedavi amaçli olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Hakkinda güvenlik tedbirine hükmedilen akil hastalari, yüksek güvenlikli saglik kurumlarinda koruma ve tedavi altina alinirlar.
(2) Hakkinda güvenlik tedbirine hükmedilmis olan akil hastasi, yerlestirildigi kurumun saglik kurulunca düzenlenen raporda toplum açisindan tehlikeliliginin ortadan kalktiginin veya önemli ölçüde azaldiginin belirtilmesi üzerine mahkeme veya hakim karariyla serbest birakilabilir.
(3) Saglik kurulu raporunda, akil hastaliginin ve islenen fiilin niteligine göre, güvenlik bakimindan kisinin tibbi kontrol ve takibinin gerekip gerekmedigi, gerekiyor ise, bunun süre ve araliklari belirtilir.
(4) Tibbi kontrol ve takip, raporda gösterilen süre ve araliklarla, Cumhuriyet savciliginca bu kisilerin teknik donanimi ve yetkili uzmani olan saglik kurulusuna gönderilmeleri ile saglanir.
(5) Tibbi kontrol ve takipte, kisinin akil hastaligi itibariyla toplum açisindan tehlikeliliginin arttigi anlasildiginda, hazirlanan rapora dayanilarak, yeniden koruma ve tedavi amaçli olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Bu durumda, bir ve devami fikralarda belirlenen islemler tekrarlanir.
(6) Isledigi fiille ilgili olarak hastaligi yüzünden davranislarini yönlendirme yetenegi azalmis olan kisi hakkinda birinci ve ikinci fikra hükümlerine göre yerlestirildigi yüksek güvenlikli saglik kurulusunda düzenlenen kurul raporu üzerine, mahkûm oldugu hapis cezasi, süresi ayni kalmak kosuluyla, kismen veya tamamen, mahkeme karariyla akil hastalarina özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.
(7) Suç isleyen alkol ya da uyusturucu veya uyarici madde bagimlisi kisilerin, güvenlik tedbiri olarak, alkol ya da uyusturucu veya uyarici madde bagimlilarina özgü saglik kurulusunda tedavi altina alinmasina karar verilir. Bu kisilerin tedavisi, alkol ya da uyusturucu veya uyarici madde bagimliligindan kurtulmalarina kadar devam eder. Bu kisiler, yerlestirildigi kurumun saglik kurulunca bu yönde düzenlenecek rapor üzerine mahkeme veya hakim karariyla serbest birakilabilir.
Suçta tekerrür ve özel tehlikeli suçlular
Madde 58- (1) Önceden islenen suçtan dolayi verilen hüküm kesinlestikten sonra yeni bir suçun islenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanir. Bunun için cezanin infaz edilmis olmasi gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden islenen suçtan dolayi;
a) Bes yildan fazla süreyle hapis cezasina mahkûmiyet halinde, bu cezanin infaz edildigi tarihten itibaren bes yil,
b) Bes yil veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasina mahkûmiyet halinde, bu cezanin infaz edildigi tarihten itibaren üç yil,
Geçtikten sonra islenen suçlar dolayisiyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça iliskin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezasi ile adlî para cezasi öngörülmüsse, hapis cezasina hükmolunur.
(4) Kasitli suçlarla taksirli suçlar ve sirf askerî suçlarla diger suçlar arasinda tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yagma, dolandiricilik, uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti ile parada veya kiymetli damgada sahtecilik suçlari hariç olmak üzere; yabanci ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
(5) Fiili isledigi sirada onsekiz yasini doldurmamis olan kisilerin isledigi suçlar dolayisiyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrica, mükerrir hakkinda cezanin infazindan sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanir.
(7) Mahkûmiyet kararinda, hükümlü hakkinda mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanin infazindan sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacagi belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm oldugu cezanin infazi ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasi, kanunda gösterilen sekilde yapilir.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanin infazindan sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kisi veya örgüt mensubu suçlu hakkinda da uygulanmasina hükmedilir.
Sinir disi edilme
Madde 59- (Degisik: 31/3/2005 ? 5328/1 md.)
(1) Isledigi suç nedeniyle hapis cezasina mahkûm edilen yabanci, kosullu saliverilmeden yararlandiktan ve her halde cezasinin infazi tamamlandiktan sonra, durumu, sinir disi islemleriyle ilgili olarak degerlendirilmek üzere derhal Içisleri Bakanligina bildirilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbirleri
Madde 60- (1) Bir kamu kurumunun verdigi izne dayali olarak faaliyette bulunan özel hukuk tüzel kisisinin organ veya temsilcilerinin istirakiyle ve bu iznin verdigi yetkinin kötüye kullanilmasi suretiyle tüzel kisi yararina islenen kasitli suçlardan mahkûmiyet halinde, iznin iptaline karar verilir.
(2) Müsadere hükümleri, yararina islenen suçlarda özel hukuk tüzel kisileri hakkinda da uygulanir.
(3) Yukaridaki fikralar hükümlerinin uygulanmasinin islenen fiile nazaran daha agir sonuçlar ortaya çikarabilecegi durumlarda, hakim bu tedbirlere hükmetmeyebilir.
(4) Bu madde hükümleri kanunun ayrica belirttigi hallerde uygulanir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cezanin Belirlenmesi ve Bireysellestirilmesi
Cezanin belirlenmesi
MADDE 61. - (1) Hakim, somut olayda;
a) Suçun islenis biçimini,
b) Suçun islenmesinde kullanilan araçlari,
c) Suçun islendigi zaman ve yeri,
d) Suçun konusunun önem ve degerini,
e) Meydana gelen zarar veya tehlikenin agirligini,
f) Failin kast veya taksire dayali kusurunun agirligini,
g) Failin güttügü amaç ve saiki,
Göz önünde bulundurarak, islenen suçun kanuni taniminda öngörülen cezanin alt ve üst siniri arasinda temel cezayi belirler.
(2) Suçun olasi kastla ya da bilinçli taksirle islenmesi nedeniyle indirim veya artirim, birinci fikra hükmüne göre belirlenen ceza üzerinden yapilir.
(3) Birinci fikrada belirtilen hususlarin suçun unsurunu olusturdugu hallerde, bunlar temel cezanin belirlenmesinde ayrica göz önünde bulundurulmaz.
(4) Bir suçun temel sekline nazaran daha agir veya daha az cezayi gerektiren birden fazla nitelikli hallerin gerçeklesmesi durumunda; temel cezada önce artirma sonra indirme yapilir.
(5) Yukaridaki fikralara göre belirlenen ceza üzerinden sirasiyla tesebbüs, istirak, zincirleme suç, haksiz tahrik, yas küçüklügü, akil hastaligi ve cezada indirim yapilmasini gerektiren sahsi sebeplere iliskin hükümler ile takdiri indirim nedenleri uygulanarak sonuç ceza belirlenir.
(6) Hapis cezasinin süresi gün, ay ve yil hesabiyla belirlenir. Bir gün, yirmidört saat; bir ay, otuz gündür. Yil, resmi takvime göre hesap edilir. Hapis cezasi için bir günün, adlî para cezasi için bir Türk Lirasinin artakalani hesaba katilmaz ve bu cezalar infaz edilmez.
(7) Kanunda açikça yazilmis olmadikça cezalar ne artirilabilir, ne eksiltilebilir, ne de degistirilebilir.
Takdiri indirim nedenleri
Madde 62- (1) Fail yararina cezayi hafifletecek takdiri nedenlerin varligi halinde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine, müebbet hapis; müebbet hapis cezasi yerine, yirmibes yil hapis cezasi verilir. Diger cezalarin altida birine kadari indirilir. (1)
(2) Takdiri indirim nedeni olarak, failin geçmisi, sosyal iliskileri, fiilden sonraki ve yargilama sürecindeki davranislari, cezanin failin gelecegi üzerindeki olasi etkileri gibi hususlar göz önünde bulundurulabilir. Takdiri indirim nedenleri kararda gösterilir.
Mahsup
Madde 63- (1) Hüküm kesinlesmeden önce gerçeklesen ve sahsi hürriyeti sinirlama sonucunu doguran bütün haller nedeniyle geçirilmis süreler, hükmolunan hapis cezasindan indirilir. Adlî para cezasina hükmedilmesi durumunda, bir gün yüz Türk Lirasi sayilmak üzere, bu cezadan indirim yapilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Dava ve Cezanin Düsürülmesi
Sanigin veya hükümlünün ölümü
Madde 64- (1) Sanigin ölümü halinde kamu davasinin düsürülmesine karar verilir. Ancak, niteligi itibariyla müsadereye tabi esya ve maddi menfaatler hakkinda davaya devam olunarak bunlarin müsaderesine hükmolunabilir.
(2) Hükümlünün ölümü, hapis ve henüz infaz edilmemis adlî para cezalarini ortadan kaldirir. Ancak, müsadereye ve yargilama giderlerine iliskin olup ölümden önce kesinlesmis bulunan hüküm, infaz olunur.
????????????????????
(1) Bu fikrada yer alan ?beste? ibaresi, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 2 nci maddesiyle ?altida? olarak degistirilmis ve metne islenmistir.
Af
Madde 65- (1) Genel af halinde, kamu davasi düser, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.
(2) Özel af ile hapis cezasinin infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kisaltilabilir ya da adlî para cezasina çevrilebilir.
(3) Cezaya bagli olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklari, özel affa ragmen etkisini devam ettirir.
Dava zamanasimi
Madde 66- (1) Kanunda baska türlü yazilmis olan haller disinda kamu davasi;
a) Agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektiren suçlarda otuz yil,
b) Müebbet hapis cezasini gerektiren suçlarda yirmibes yil,
c) Yirmi yildan asagi olmamak üzere hapis cezasini gerektiren suçlarda yirmi yil,
d) Bes yildan fazla ve yirmi yildan az hapis cezasini gerektiren suçlarda onbes yil,
e) Bes yildan fazla olmamak üzere hapis veya adlî para cezasini gerektiren suçlarda sekiz yil,
Geçmesiyle düser.
(2) Fiili isledigi sirada oniki yasini doldurmus olup da onbes yasini doldurmamis olanlar hakkinda, bu sürelerin yarisinin; onbes yasini doldurmus olup da onsekiz yasini doldurmamis olan kisiler hakkinda ise, üçte ikisinin geçmesiyle kamu davasi düser.
(3) Dava zamanasimi süresinin belirlenmesinde dosyadaki mevcut deliller itibariyla suçun daha agir cezayi gerektiren nitelikli halleri de göz önünde bulundurulur.
(4) Yukaridaki fikralarda yer alan sürelerin belirlenmesinde suçun kanunda yer alan cezasinin yukari siniri göz önünde bulundurulur; seçimlik cezalari gerektiren suçlarda zamanasimi bakimindan hapis cezasi esas alinir.
(5) Ayni fiilden dolayi her ne suretle olursa olsun tekrar yargilanmasi gereken hükümlünün, sonradan yargilanan suça ait üçüncü fikrada yazili esasa göre belirlenecek zamanasimi göz önünde bulundurulur.
(6) Zamanasimi, tamamlanmis suçlarda suçun islendigi günden, tesebbüs halinde kalan suçlarda son hareketin yapildigi günden, kesintisiz suçlarda kesintinin gerçeklestigi ve zincirleme suçlarda son suçun islendigi günden, çocuklara karsi üstsoy veya bunlar üzerinde hüküm ve nüfuzu olan kimseler tarafindan islenen suçlarda çocugun onsekiz yasini bitirdigi günden itibaren islemeye baslar.
(7) Bu Kanunun Ikinci Kitabinin Dördüncü Kisminda yazili agirlastirilmis müebbet veya müebbet veya on yildan fazla hapis cezalarini gerektiren suçlarin yurt disinda islenmesi halinde dava zamanasimi uygulanmaz.
Dava zamanasimi süresinin durmasi veya kesilmesi
Madde 67- (1) Sorusturma ve kovusturma yapilmasinin, izin veya karar alinmasi veya diger bir mercide çözülmesi gereken bir meselenin sonucuna bagli bulundugu hallerde; izin veya kararin alinmasina veya meselenin çözümüne veya kanun geregince hakkinda kaçak oldugu hususunda karar verilmis olan suç faili hakkinda bu karar kaldirilincaya kadar dava zamanasimi durur.
(2) Bir suçla ilgili olarak;
a) Süpheli veya saniklardan birinin savci huzurunda ifadesinin alinmasi veya sorguya çekilmesi,
b) Süpheli veya saniklardan biri hakkinda tutuklama kararinin verilmesi,
c) Suçla ilgili olarak iddianame düzenlenmesi,
d) Saniklardan bir kismi hakkinda da olsa, mahkûmiyet karari verilmesi,
Halinde, dava zamanasimi kesilir.
(3) Dava zamanasimi kesildiginde, zamanasimi süresi yeniden islemeye baslar. Dava zamanasimini kesen birden fazla nedenin bulunmasi halinde, zamanasimi süresi son kesme nedeninin gerçeklestigi tarihten itibaren yeniden islemeye baslar.
(4) Kesilme halinde, zamanasimi süresi ilgili suça iliskin olarak Kanunda belirlenen sürenin en fazla yarisina kadar uzar.
Ceza zamanasimi
Madde 68- (1) Bu maddede yazili cezalar asagidaki sürelerin geçmesiyle infaz edilmez:
a) Agirlastirilmis müebbet hapis cezalarinda kirk yil.
b) Müebbet hapis cezalarinda otuz yil.
c) Yirmi yil ve daha fazla süreli hapis cezalarinda yirmidört yil.
d) Bes yildan fazla hapis cezalarinda yirmi yil.
e) Bes yila kadar hapis ve adlî para cezalarinda on yil.
(2) Fiili isledigi sirada oniki yasini doldurmus olup da onbes yasini doldurmamis olanlar hakkinda, bu sürelerin yarisinin; onbes yasini doldurmus olup da onsekiz yasini doldurmamis olan kisiler hakkinda ise, üçte ikisinin geçmesiyle ceza infaz edilmez.
(3) Bu Kanunun Ikinci Kitabinin Dördüncü Kisminda yazili yurt disinda islenmis suçlar dolayisiyla verilmis agirlastirilmis müebbet hapis veya müebbet hapis veya on yildan fazla hapis cezalarinda zamanasimi uygulanmaz.
(4) Türleri baska baska cezalari içeren hükümler, en agir ceza için konulan sürenin geçmesiyle infaz edilmez.
(5) Ceza zamanasimi, hükmün kesinlestigi veya infazin herhangi bir suretle kesintiye ugradigi günden itibaren islemeye baslar ve kalan ceza miktari esas alinarak süre hesaplanir.
Ceza zamanasimi ve hak yoksunluklari
Madde 69- (1) Cezaya bagli olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklarinin süresi ceza zamanasimi doluncaya kadar devam eder.
Müsaderede zamanasimi
Madde 70- (1) Müsadereye iliskin hüküm, kesinlesmeden itibaren yirmi yil geçtikten sonra infaz edilmez.
Ceza zamanasiminin kesilmesi
Madde 71- (1) Mahkûmiyet hükmünün infazi için yetkili merci tarafindan hükümlüye kanuna göre yapilan tebligat veya bu maksatla hükümlünün yakalanmasi ceza zamanasimini keser.
(2) Bir suçtan dolayi mahkûm olan kimse üst siniri iki yildan fazla hapis cezasini gerektiren kasitli bir suç isledigi takdirde, ceza zamanasimi kesilir.
Zamanasiminin hesabi ve uygulanmasi
Madde 72- (1) Dava ve ceza zamanasimi süreleri gün, ay ve yil hesabiyla belirlenir. Bir gün, yirmidört saat; bir ay, otuz gündür. Yil, resmi takvime göre hesap edilir.
(2) Dava ve ceza zamanasimi re'sen uygulanir ve bundan süpheli, sanik ve hükümlü vazgeçemezler.
Sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete bagli suçlar, uzlasma
Madde 73- (1) Sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete bagli olan suç hakkinda yetkili kimse alti ay içinde sikayette bulunmadigi takdirde sorusturma ve kovusturma yapilamaz.
(2) Zamanasimi süresini geçmemek kosuluyla bu süre, sikayet hakki olan kisinin fiili ve failin kim oldugunu bildigi veya ögrendigi günden baslar.
(3) Sikayet hakki olan birkaç kisiden birisi alti aylik süreyi geçirirse bundan dolayi digerlerinin haklari düsmez.
(4) Kovusturma yapilabilmesi sikayete bagli suçlarda kanunda aksi yazili olmadikça suçtan zarar gören kisinin vazgeçmesi davayi düsürür ve hükmün kesinlesmesinden sonraki vazgeçme cezanin infazina engel olmaz.
(5) Istirak halinde suç islemis saniklardan biri hakkindaki sikayetten vazgeçme, digerlerini de kapsar.
(6) Kanunda aksi yazili olmadikça, vazgeçme onu kabul etmeyen sanigi etkilemez.
(7) Kamu davasinin düsmesi, suçtan zarar gören kisinin sikayetten vazgeçmis olmasindan ileri gelmis ve vazgeçtigi sirada sahsi haklarindan da vazgeçtigini ayrica açiklamis ise artik hukuk mahkemesinde de dava açamaz.
(8) Suçtan zarar göreni gerçek kisi veya özel hukuk tüzel kisisi olup, sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete bagli bulunan suçlarda, failin suçu kabullenmesi ve dogmus olan zararin tümünü veya büyük bir kismini ödemesi veya gidermesi kosuluyla magdur ile fail özgür iradeleri ile uzlastiklarinda ve bu husus Cumhuriyet savcisi veya hakim tarafindan saptandiginda kamu davasi açilmaz veya davanin düsürülmesine karar verilir.
Dava veya cezanin düsmesinin etkisi
Madde 74- (1) Genel af, özel af ve sikayetten vazgeçme, müsadere olunan seylerin veya ödenen adlî para cezasinin geri alinmasini gerektirmez.
(2) Kamu davasinin düsmesi, mallarin geri alinmasi ve ugranilan zararin tazmini için açilan sahsi hak davasini etkilemez.
(3) Cezanin düsmesi sahsi haklar, tazminat ve yargilama giderlerine iliskin hükümleri etkilemez. Ancak, genel af halinde yargilama giderleri de istenemez.
Önödeme
Madde 75- (1) Uzlasma kapsamindaki suçlar hariç olmak üzere, yalniz adlî para cezasini gerektiren veya kanun maddesinde öngörülen hapis cezasinin yukari siniri üç ayi asmayan suçlarin faili;
a) Adlî para cezasi maktu ise bu miktari, degilse asagi sinirini,
b) Hapis cezasinin asagi sinirinin karsiligi olarak her gün için yirmi Türk Lirasi üzerinden bulunacak miktari,
c) Hapis cezasi ile birlikte adlî para cezasi da öngörülmüs ise, hapis cezasi için bu fikranin (b) bendine göre belirlenecek miktar ile adlî para cezasinin asagi sinirini,
Sorusturma giderleri ile birlikte, Cumhuriyet savciliginca yapilacak teblig üzerine on gün içinde ödedigi takdirde hakkinda kamu davasi açilmaz.
(2) Özel kanun hükümleri geregince isin dogrudan mahkemeye intikal etmesi halinde de fail, hakim tarafindan yapilacak bildirim üzerine birinci fikra hükümlerine göre saptanacak miktardaki parayi yargilama giderleriyle birlikte ödediginde kamu davasi düser.
(3) Cumhuriyet savciliginca madde kapsamina giren suç nedeniyle önödeme islemi yapilmadan dava açilmasi veya dava konusu fiilin niteliginin degismesi suretiyle madde kapsamina giren bir suça dönüsmesi halinde de yukaridaki fikra uygulanir.
(4) Suçla ilgili kanun maddesinde yukari siniri üç ayi asmayan hapis cezasi veya adlî para cezasindan yalniz birinin uygulanabilecegi hallerde ödenmesi gereken miktar, yukaridaki fikralara göre adlî para cezasi esas alinarak belirlenir.
(5) Bu madde geregince kamu davasinin açilmamasi veya ortadan kaldirilmasi, kisisel hakkin istenmesine, malin geri alinmasina ve müsadereye iliskin hükümleri etkilemez.
IKINCI KITAP
Özel Hükümler
BIRINCI KISIM
Uluslararasi Suçlar
BIRINCI BÖLÜM
Soykirim ve Insanliga Karsi Suçlar
Soykirim
Madde 76- (1) Bir planin icrasi suretiyle, milli, etnik, irki veya dini bir grubun tamamen veya kismen yokedilmesi maksadiyla, bu gruplarin üyelerine karsi asagidaki fiillerden birinin islenmesi, soykirim suçunu olusturur:
a) Kasten öldürme.
b) Kisilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine agir zarar verme.
c) Grubun, tamamen veya kismen yokedilmesi sonucunu doguracak kosullarda yasamaya zorlanmasi.
d) Grup içinde dogumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alinmasi.
e) Gruba ait çocuklarin bir baska gruba zorla nakledilmesi.
(2) Soykirim suçu failine agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir. Ancak, soykirim kapsaminda islenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçlari açisindan, belirlenen magdur sayisinca gerçek içtima hükümleri uygulanir.
(3) Bu suçlardan dolayi tüzel kisiler hakkinda da güvenlik tedbirine hükmolunur.
(4) Bu suçlardan dolayi zamanasimi islemez.
Insanliga karsi suçlar
Madde 77- (1) Asagidaki fiillerin, siyasal, felsefi, irki veya dini saiklerle toplumun bir kesimine karsi bir plan dogrultusunda sistemli olarak islenmesi, insanliga karsi suç olusturur:
a) Kasten öldürme.
b) Kasten yaralama.
c) Iskence, eziyet veya kölelestirme.
d) Kisi hürriyetinden yoksun kilma.
e) Bilimsel deneylere tabi kilma.
f) Cinsel saldirida bulunma, çocuklarin cinsel istismari.
g) Zorla hamile birakma.
h) Zorla fuhsa sevketme.
(2) Birinci fikranin (a) bendindeki fiilin islenmesi halinde, fail hakkinda agirlastirilmis müebbet hapis cezasina; diger bentlerde tanimlanan fiillerin islenmesi halinde ise, sekiz yildan az olmamak üzere hapis cezasina hükmolunur. Ancak, birinci fikranin (a) ve (b) bentleri kapsaminda islenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçlari açisindan, belirlenen magdur sayisinca gerçek içtima hükümleri uygulanir.
(3) Bu suçlardan dolayi tüzel kisiler hakkinda da güvenlik tedbirine hükmolunur.
(4) Bu suçlardan dolayi zamanasimi islemez.
Örgüt
Madde 78- (1) Yukaridaki maddelerde yazili suçlari islemek maksadiyla örgüt kuran veya yöneten kisi, on yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu örgütlere üye olanlara bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Bu suçlardan dolayi tüzel kisiler hakkinda da güvenlik tedbirine hükmolunur.
(3) Bu suçlardan dolayi zamanasimi islemez.
IKINCI BÖLÜM
Göçmen Kaçakçiligi ve Insan Ticareti
Göçmen kaçakçiligi
Madde 79- (1) Dogrudan dogruya veya dolayli olarak maddi menfaat elde etmek maksadiyla, yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabanciyi ülkeye sokan veya ülkede kalmasina imkan saglayan,
b) Türk vatandasi veya yabancinin yurt disina çikmasina imkan saglayan,
Kisi, üç yildan sekiz yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, verilecek cezalar yari oraninda artirilir.
(3) Bu suçun bir tüzel kisinin faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, tüzel kisi hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Insan ticareti
Madde 80- (1) Zorla çalistirmak veya hizmet ettirmek, esarete veya benzeri uygulamalara tabi kilmak, vücut organlarinin verilmesini saglamak maksadiyla tehdit, baski, cebir veya siddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandirmak veya kisiler üzerindeki denetim olanaklarindan veya çaresizliklerinden yararlanarak rizalarini elde etmek suretiyle kisileri tedarik eden, kaçiran, bir yerden baska bir yere götüren veya sevk eden, barindiran kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
(2) Birinci fikrada belirtilen amaçlarla girisilen ve suçu olusturan fiiller var oldugu takdirde, magdurun rizasi geçersizdir.
(3) Onsekiz yasini doldurmamis olanlarin birinci fikrada belirtilen maksatlarla tedarik edilmeleri, kaçirilmalari, bir yerden diger bir yere götürülmeleri veya sevk edilmeleri veya barindirilmalari hallerinde suça ait araç fiillerden hiçbirine basvurulmus olmasa da faile birinci fikrada belirtilen cezalar verilir.
(4) Bu suçlardan dolayi tüzel kisiler hakkinda da güvenlik tedbirine hükmolunur.
IKINCI KISIM
Kisilere Karsi Suçlar
BIRINCI BÖLÜM
Hayata Karsi Suçlar
Kasten öldürme
Madde 81- (1) Bir insani kasten öldüren kisi, müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir.
Nitelikli haller
Madde 82- (1) Kasten öldürme suçunun;
a) Tasarlayarak,
b) Canavarca hisle veya eziyet çektirerek,
c) Yangin, su baskini, tahrip, batirma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanmak suretiyle,
d) Üstsoy veya altsoydan birine ya da es veya kardese karsi,
e) Çocuga ya da beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye karsi,
f) Gebe oldugu bilinen kadina karsi,
g) Kisinin yerine getirdigi kamu görevi nedeniyle,
h) Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldirmak veya islenmesini kolaylastirmak amaciyla,
i) Kan gütme saikiyle,
j) Töre saikiyle,
Islenmesi halinde, kisi agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir.
Kasten öldürmenin ihmali davranisla islenmesi
Madde 83- (1) Kisinin yükümlü oldugu belli bir icrai davranisi gerçeklestirmemesi dolayisiyla meydana gelen ölüm neticesinden sorumlu tutulabilmesi için, bu neticenin olusumuna sebebiyet veren yükümlülük ihmalinin icrai davranisa esdeger olmasi gerekir.
(2) Ihmali ve icrai davranisin esdeger kabul edilebilmesi için, kisinin;
a) Belli bir icrai davranista bulunmak hususunda kanuni düzenlemelerden veya sözlesmeden kaynaklanan bir yükümlülügünün bulunmasi,
b) Önceden gerçeklestirdigi davranisin baskalarinin hayati ile ilgili olarak tehlikeli bir durum olusturmasi,
Gerekir.
(3) Belli bir yükümlülügün ihmali ile ölüme neden olan kisi hakkinda, temel ceza olarak, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi yerine yirmi yildan yirmibes yila kadar, müebbet hapis cezasi yerine onbes yildan yirmi yila kadar, diger hallerde ise on yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunabilecegi gibi, cezada indirim de yapilmayabilir.
Intihar
Madde 84- (1) Baskasini intihara azmettiren, tesvik eden, baskasinin intihar kararini kuvvetlendiren ya da baskasinin intiharina herhangi bir sekilde yardim eden kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Intiharin gerçeklesmesi durumunda, kisi dört yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Baskalarini intihara alenen tesvik eden kisi, üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu fiilin basin ve yayin yolu ile islenmesi halinde, kisi dört yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Isledigi fiilin anlam ve sonuçlarini algilama yetenegi gelismemis olan veya ortadan kaldirilan kisileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kisileri intihara mecbur edenler, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulurlar.
Taksirle öldürme
Madde 85- (1) Taksirle bir insanin ölümüne neden olan kisi, iki yildan alti yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Fiil, birden fazla insanin ölümüne ya da bir veya birden fazla kisinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kisinin yaralanmasina neden olmus ise, kisi iki yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. (1)
IKINCI BÖLÜM
Vücut Dokunulmazligina Karsi Suçlar
Kasten yaralama (2)
Madde 86- (1) Kasten baskasinin vücuduna aci veren veya sagliginin ya da algilama yeteneginin bozulmasina neden olan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) (Ek fikra: 31/3/2005 ? 5328/4 md.) Kasten yaralama fiilinin kisi üzerindeki etkisinin basit bir tibbî müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olmasi hâlinde, magdurun sikâyeti üzerine, dört aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
(3) Kasten yaralama suçunun;
a) Üstsoya, altsoya, ese veya kardese karsi,
b) Beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye karsi,
c) Kisinin yerine getirdigi kamu görevi nedeniyle,
d) Kamu görevlisinin sahip bulundugu nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle,
e) Silahla,
Islenmesi halinde, sikâyet aranmaksizin, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Neticesi sebebiyle agirlasmis yaralama
Madde 87- (1) Kasten yaralama fiili, magdurun;
a) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin sürekli zayiflamasina,
b) Konusmasinda sürekli zorluga,
c) Yüzünde sabit ize,
d) Yasamini tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadina karsi islenip de çocugunun vaktinden önce dogmasina,
Neden olmussa, yukaridaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artirilir. Ancak, verilecek ceza, birinci fikraya giren hallerde üç yildan, ikinci fikraya giren hallerde bes yildan az olamaz.
(2) Kasten yaralama fiili, magdurun;
a) Iyilesmesi olanagi bulunmayan bir hastaliga veya bitkisel hayata girmesine,
??????????????????????
1. Bu maddede yer alan ?üç yildan? ibareleri, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 3 üncü maddesiyle ?iki yildan? seklinde degistirilmis ve metne islenmistir.
(2) Bu maddeye, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 4 üncü maddesiyle ikinci fikra eklenmis, ikinci fikrasindaki "iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur." ibaresi "sikâyet aranmaksizin, verilecek ceza yari oraninda artirilir." seklinde degistirilmis ve fikra numaralari buna göre teselsül ettirilmistir.
b) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin yitirilmesine,
c) Konusma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasina,
d) Yüzünün sürekli degisikligine,
e) Gebe bir kadina karsi islenip de çocugunun düsmesine,
Neden olmussa, yukaridaki maddeye göre belirlenen ceza, iki kat artirilir. Ancak, verilecek ceza, birinci fikraya giren hallerde bes yildan, ikinci fikraya giren hallerde sekiz yildan az olamaz.
(3) Kasten yaralamanin vücutta kemik kirilmasina neden olmasi halinde, kirigin hayat fonksiyonlarindaki etkisine göre, bir yildan alti yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmisse, yukaridaki maddenin birinci fikrasina giren hallerde sekiz yildan oniki yila kadar, üçüncü fikrasina giren hallerde ise oniki yildan onalti yila kadar hapis cezasina hükmolunur. (1)
Kasten yaralamanin ihmali davranisla islenmesi (1)
Madde 88- (1) Kasten yaralamanin ihmali davranisla islenmesi halinde, verilecek ceza üçte ikisine kadar indirilebilir. Bu hükmün uygulanmasinda kasten öldürmenin ihmali davranisla islenmesine iliskin kosullar göz önünde bulundurulur.
Taksirle yaralama
Madde 89- (1) Taksirle baskasinin vücuduna aci veren veya sagliginin ya da algilama yeteneginin bozulmasina neden olan kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Taksirle yaralama fiili, magdurun;
a) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin sürekli zayiflamasina,
b) Vücudunda kemik kirilmasina,
c) Konusmasinda sürekli zorluga,
d) Yüzünde sabit ize,
e) Yasamini tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadinin çocugunun vaktinden önce dogmasina,
Neden olmussa, birinci fikraya göre belirlenen ceza, yarisi oraninda artirilir.
(3) Taksirle yaralama fiili, magdurun;
a) Iyilesmesi olanagi bulunmayan bir hastaliga veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin yitirilmesine,
c) Konusma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasina,
d) Yüzünün sürekli degisikligine,
e) Gebe bir kadinin çocugunun düsmesine,
Neden olmussa, birinci fikraya göre belirlenen ceza, bir kat artirilir.
(4) Fiilin birden fazla kisinin yaralanmasina neden olmasi halinde, alti aydan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(5) Bilinçli taksir hali hariç olmak üzere, bu maddenin kapsamina giren suçlarin sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete baglidir.
???????????????????
2. Bu fikrada yer alan ?ikinci? ibaresi, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 5 inci maddesiyle ?üçüncü? seklinde degistirilmis ve metne islenmistir.
(3) Bu madde basligi ?Daha az cezayi gerektiren haller? iken, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 6 nci maddesiyle metne islendigi sekilde degistirilmis, sözkonusu maddenin birinci fikrasi metinden çikarilmis, ikinci fikra birinci fikra olarak teselsül ettirilmistir. (4)
Insan üzerinde deney
Madde 90- (1) Insan üzerinde bilimsel bir deney yapan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Insan üzerinde yapilan rizaya dayali bilimsel deneyin ceza sorumlulugunu gerektirmemesi için;
a) Deneyle ilgili olarak yetkili kurul veya makamlardan gerekli iznin alinmis olmasi,
b) Deneyin öncelikle insan disi deney ortaminda veya yeterli sayida hayvan üzerinde yapilmis olmasi,
c) Insan disi deney ortaminda veya hayvanlar üzerinde yapilan deneyler sonucunda ulasilan bilimsel verilerin, varilmak istenen hedefe ulasmak açisindan bunlarin insan üzerinde de yapilmasini gerekli kilmasi,
d) Deneyin, insan sagligi üzerinde öngörülebilir zararli ve kalici bir etki birakmamasi,
e) Deney sirasinda kisiye insan onuruyla bagdasmayacak ölçüde aci verici yöntemlerin uygulanmamasi,
f) Deneyle varilmak istenen amacin, bunun kisiye yükledigi külfete ve kisinin sagligi üzerindeki tehlikeye göre daha agir basmasi,
g) Deneyin mahiyet ve sonuçlari hakkinda yeterli bilgilendirmeye dayali olarak açiklanan rizanin yazili olmasi ve herhangi bir menfaat teminine bagli bulunmamasi,
Gerekir.
(3) (Degisik: 31/3/2005 ? 5328/7 md.) Çocuklar üzerinde bilimsel deneyin ceza sorumlulugunu gerektirmemesi için ikinci fikrada aranan kosullarin yani sira;
a) Yapilan deneyler sonucunda ulasilan bilimsel verilerin, varilmak istenen hedefe ulasmak açisindan bunlarin çocuklar üzerinde de yapilmasini gerekli kilmasi,
b) Riza açiklama yetenegine sahip çocugun kendi rizasinin yani sira ana ve babasinin veya vasisinin yazili muvafakatinin de alinmasi,
c) Deneyle ilgili izin verecek yetkili kurullarda çocuk sagligi ve hastaliklari uzmaninin bulunmasi,
Gerekir.
(4) Hasta olan insan üzerinde riza olmaksizin tedavi amaçli denemede bulunan kisi, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Ancak, bilinen tibbi müdahale yöntemlerinin uygulanmasinin sonuç vermeyeceginin anlasilmasi üzerine, kisi üzerinde yapilan rizaya dayali bilimsel yöntemlere uygun tedavi amaçli deneme, ceza sorumlulugunu gerektirmez. Açiklanan rizanin, denemenin mahiyet ve sonuçlari hakkinda yeterli bilgilendirmeye dayali olarak yazili olmasi ve tedavinin uzman hekim tarafindan bir hastane ortaminda yapilmasi gerekir.
(5) Birinci fikrada tanimlanan suçun islenmesi sonucunda magdurun yaralanmasi veya ölmesi halinde, kasten yaralama veya kasten öldürme suçuna iliskin hükümler uygulanir.
(6) Bu maddede tanimlanan suçlarin bir tüzel kisinin faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, tüzel kisi hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Organ veya doku ticareti
Madde 91- (1) Hukuken geçerli rizaya dayali olmaksizin, kisiden organ alan kimse, bes yildan dokuz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Suçun konusunun doku olmasi halinde, iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Hukuka aykiri olarak, ölüden organ veya doku alan kimse, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Organ veya doku satin alan, satan, satilmasina aracilik eden kisi hakkinda, birinci fikrada belirtilen cezalara hükmolunur.
(4) Bir ve üçüncü fikralarda tanimlanan suçlarin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, sekiz yildan onbes yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
(5) Hukuka aykiri yollarla elde edilmis olan organ veya dokuyu saklayan, nakleden veya asilayan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(6) Belli bir çikar karsiliginda organ veya doku teminine yönelik olarak ilan veya reklam veren veya yayinlayan kisi, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(7) Bu maddede tanimlanan suçlarin bir tüzel kisinin faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, tüzel kisi hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(8) Birinci fikrada tanimlanan suçun islenmesi sonucunda magdurun ölmesi halinde, kasten öldürme suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Zorunluluk hali
Madde 92- (1) Organ veya dokularini satan kisinin içinde bulundugu sosyal ve ekonomik kosullar göz önünde bulundurularak, hakkinda verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Etkin pismanlik
Madde 93- (1) Organ veya dokularini satan kisi, resmi makamlar tarafindan haber alinmadan önce durumu merciine haber vererek suçlularin yakalanmalarini kolaylastirirsa, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(2) Bu suç haber alindiktan sonra, organ veya dokularini satan kisi, gönüllü olarak, suçun meydana çikmasina ve diger suçlularin yakalanmasina hizmet ve yardim ederse; hakkinda verilecek cezanin, yardimin niteligine göre, dörtte birden yarisina kadari indirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Iskence ve Eziyet
Iskence
Madde 94- (1) Bir kisiye karsi insan onuruyla bagdasmayan ve bedensel veya ruhsal yönden aci çekmesine, algilama veya irade yeteneginin etkilenmesine, asagilanmasina yol açacak davranislari gerçeklestiren kamu görevlisi hakkinda üç yildan oniki yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Suçun;
a) Çocuga, beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye ya da gebe kadina karsi,
b) Avukata veya diger kamu görevlisine karsi görevi dolayisiyla,
Islenmesi halinde, sekiz yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Fiilin cinsel yönden taciz seklinde gerçeklesmesi halinde, on yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Bu suçun islenisine istirak eden diger kisiler de kamu görevlisi gibi cezalandirilir.
(5) Bu suçun ihmali davranisla islenmesi halinde, verilecek cezada bu nedenle indirim yapilmaz.
Neticesi sebebiyle agirlasmis iskence
Madde 95- (1) Iskence fiilleri, magdurun;
a) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin sürekli zayiflamasina,
b) Konusmasinda sürekli zorluga,
c) Yüzünde sabit ize,
d) Yasamini tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadina karsi islenip de çocugunun vaktinden önce dogmasina,
Neden olmussa, yukaridaki maddeye göre belirlenen ceza, yari oraninda artirilir.
(2) Iskence fiilleri, magdurun;
a) Iyilesmesi olanagi bulunmayan bir hastaliga veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularindan veya organlarindan birinin islevinin yitirilmesine,
c) Konusma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasina,
d) Yüzünün sürekli degisikligine,
e) Gebe bir kadina karsi islenip de çocugunun düsmesine,
Neden olmussa, yukaridaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artirilir.
(3) Iskence fiillerinin vücutta kemik kirilmasina neden olmasi halinde, kirigin hayat fonksiyonlarindaki etkisine göre sekiz yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Iskence sonucunda ölüm meydana gelmisse, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
Eziyet
Madde 96- (1) Bir kimsenin eziyet çekmesine yol açacak davranislari gerçeklestiren kisi hakkinda iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Yukaridaki fikra kapsamina giren fiillerin;
a) Çocuga, beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye ya da gebe kadina karsi,
b) Üstsoy veya altsoya, babalik veya analiga ya da ese karsi,
Islenmesi halinde, kisi hakkinda üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Koruma, Gözetim, Yardim veya Bildirim Yükümlülügünün Ihlâli
Terk
Madde 97- (1) Yasi veya hastaligi dolayisiyla kendini idare edemeyecek durumda olan ve bu nedenle koruma ve gözetim yükümlülügü altinda bulunan bir kimseyi kendi haline terk eden kisi, üç aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Terk dolayisiyla magdur bir hastaliga yakalanmis, yaralanmis veya ölmüsse, neticesi sebebiyle agirlasmis suç hükümlerine göre cezaya hükmolunur.
Yardim veya bildirim yükümlülügünün yerine getirilmemesi
Madde 98- (1) Yasi, hastaligi veya yaralanmasi dolayisiyla ya da baska herhangi bir nedenle kendini idare edemeyecek durumda olan kimseye hal ve kosullarin elverdigi ölçüde yardim etmeyen ya da durumu derhal ilgili makamlara bildirmeyen kisi, bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Yardim veya bildirim yükümlülügünün yerine getirilmemesi dolayisiyla kisinin ölmesi durumunda, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
BESINCI BÖLÜM
Çocuk Düsürtme, Düsürme veya Kisirlastirma
Çocuk düsürtme
Madde 99- (1) Rizasi olmaksizin bir kadinin çocugunu düsürten kisi, bes yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Tibbi zorunluluk bulunmadigi halde, rizaya dayali olsa bile, gebelik süresi on haftadan fazla olan bir kadinin çocugunu düsürten kisi, iki yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu durumda, çocugunun düsürtülmesine riza gösteren kadin hakkinda bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
(3) Birinci fikrada yazili fiil kadinin beden veya ruh sagligi bakimindan bir zarara ugramasina neden olmussa, kisi alti yildan oniki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir; fiilin kadinin ölümüne neden olmasi halinde, onbes yildan yirmi yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Ikinci fikrada yazili fiil kadinin beden veya ruh sagligi bakimindan bir zarara ugramasina neden olmussa, kisi üç yildan alti yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir; fiilin kadinin ölümüne neden olmasi halinde, dört yildan sekiz yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(5) Rizaya dayali olsa bile, gebelik süresi on haftayi doldurmamis olan bir kadinin çocugunun yetkili olmayan bir kisi tarafindan düsürtülmesi halinde; iki yildan dört yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Yukaridaki fikralarda tanimlanan diger fiiller yetkili olmayan bir kisi tarafindan islendigi takdirde, bu fikralara göre verilecek ceza, yari oraninda artirilarak hükmolunur.
(6) Kadinin magduru oldugu bir suç sonucu gebe kalmasi halinde, süresi yirmi haftadan fazla olmamak ve kadinin rizasi olmak kosuluyla, gebeligi sona erdirene ceza verilmez. Ancak, bunun için gebeligin uzman hekimler tarafindan hastane ortaminda sona erdirilmesi gerekir.
Çocuk düsürme
Madde 100- (1) Gebelik süresi on haftadan fazla olan kadinin çocugunu isteyerek düsürmesi halinde, bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
Kisirlastirma
Madde 101- (1) Bir erkek veya kadini rizasi olmaksizin kisirlastiran kimse, üç yildan alti yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Fiil, kisirlastirma islemi yapma yetkisi olmayan bir kimse tarafindan yapilirsa, ceza üçte bir oraninda artirilir.
(2) Rizaya dayali olsa bile, kisirlastirma fiilinin yetkili olmayan bir kisi tarafindan islenmesi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
ALTINCI BÖLÜM
Cinsel Dokunulmazliga Karsi Suçlar
Cinsel saldiri
Madde 102- (1) Cinsel davranislarla bir kimsenin vücut dokunulmazligini ihlal eden kisi, magdurun sikayeti üzerine, iki yildan yedi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulmasi suretiyle islenmesi durumunda, yedi yildan oniki yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Bu fiilin ese karsi islenmesi halinde, sorusturma ve kovusturmanin yapilmasi magdurun sikayetine baglidir.
(3) Suçun;
a) Beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye karsi,
b) Kamu görevinin veya hizmet iliskisinin sagladigi nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle,
c) Üçüncü derece dahil kan veya kayin hisimligi iliskisi içinde bulunan bir kisiye karsi,
d) Silahla veya birden fazla kisi tarafindan birlikte,
Islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilen cezalar yari oraninda artirilir.
(4) Suçun islenmesi sirasinda magdurun direncinin kirilmasini saglayacak ölçünün ötesinde cebir kullanilmasi durumunda kisi ayrica kasten yaralama suçundan dolayi cezalandirilir.
(5) Suçun sonucunda magdurun beden veya ruh sagliginin bozulmasi halinde, on yildan az olmamak üzere hapis cezasina hükmolunur.
(6) Suç sonucu magdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü halinde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
Çocuklarin cinsel istismari
Madde 103- (1) Çocugu cinsel yönden istismar eden kisi, üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Cinsel istismar deyiminden;
a) Onbes yasini tamamlamamis veya tamamlamis olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarini algilama yetenegi gelismemis olan çocuklara karsi gerçeklestirilen her türlü cinsel davranis,
b) Diger çocuklara karsi sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen baska bir nedene dayali olarak gerçeklestirilen cinsel davranislar,
Anlasilir.
(2) Cinsel istismarin vücuda organ veya sair bir cisim sokulmasi suretiyle gerçeklestirilmesi durumunda, sekiz yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Cinsel istismarin üstsoy, ikinci veya üçüncü derecede kan hismi, üvey baba, evlat edinen, vasi, egitici, ögretici, bakici, saglik hizmeti veren veya koruma ve gözetim yükümlülügü bulunan diger kisiler tarafindan ya da hizmet iliskisinin sagladigi nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle gerçeklestirilmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(4) Cinsel istismarin, birinci fikranin (a) bendindeki çocuklara karsi cebir veya tehdit kullanmak suretiyle gerçeklestirilmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(5) Cinsel istismar için basvurulan cebir ve siddetin kasten yaralama suçunun agir neticelerine neden olmasi halinde, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
(6) Suçun sonucunda magdurun beden veya ruh sagliginin bozulmasi halinde, onbes yildan az olmamak üzere hapis cezasina hükmolunur.
(7) Suçun magdurun bitkisel hayata girmesine veya ölümüne neden olmasi durumunda, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
Resit olmayanla cinsel iliski
Madde 104- (1) Cebir, tehdit ve hile olmaksizin, onbes yasini bitirmis olan çocukla cinsel iliskide bulunan kisi, sikayet üzerine, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Fail magdurdan bes yastan daha büyük ise, sikayet kosulu aranmaksizin, cezasi iki kat artirilir.
Cinsel taciz
Madde 105- (1) Bir kimseyi cinsel amaçli olarak taciz eden kisi hakkinda, magdurun sikayeti üzerine, üç aydan iki yila kadar hapis cezasina veya adlî para cezasina hükmolunur.
(2) Bu fiiller, hiyerarsi veya hizmet iliskisinden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle ya da ayni isyerinde çalismanin sagladigi kolayliktan yararlanilarak islendigi takdirde, yukaridaki fikraya göre verilecek ceza yari oraninda artirilir. Bu fiil nedeniyle magdur isi terk etmek mecburiyetinde kalmis ise, verilecek ceza bir yildan az olamaz.
YEDINCI BÖLÜM
Hürriyete Karsi Suçlar
Tehdit
Madde 106- (1) Bir baskasini, kendisinin veya yakininin hayatina, vücut veya cinsel dokunulmazligina yönelik bir saldiri gerçeklestireceginden bahisle tehdit eden kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Malvarligi itibariyla büyük bir zarara ugratacagindan veya sair bir kötülük edeceginden bahisle tehditte ise, magdurun sikayeti üzerine, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
(2) Tehdidin;
a) Silahla,
b) Kisinin kendisini taninmayacak bir hale koymasi suretiyle, imzasiz mektupla veya özel isaretlerle,
c) Birden fazla kisi tarafindan birlikte,
d) Var olan veya var sayilan suç örgütlerinin olusturduklari korkutucu güçten yararlanilarak,
Islenmesi halinde, fail hakkinda iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Tehdit amaciyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarligina zarar verme suçunun islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ceza verilir.
Santaj
Madde 107- (1) Hakki olan veya yükümlü oldugu bir seyi yapacagindan veya yapmayacagindan bahisle, bir kimseyi kanuna aykiri veya yükümlü olmadigi bir seyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksiz çikar saglamaya zorlayan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Cebir
Madde 108- (1) Bir seyi yapmasi veya yapmamasi ya da kendisinin yapmasina müsaade etmesi için bir kisiye karsi cebir kullanilmasi halinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarisina kadar artirilarak hükmolunur.
Kisiyi hürriyetinden yoksun kilma
Madde 109- (1) Bir kimseyi hukuka aykiri olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun birakan kisiye, bir yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Kisi, fiili islemek için veya isledigi sirada cebir, tehdit veya hile kullanirsa, iki yildan yedi yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Bu suçun;
a) Silahla,
b) Birden fazla kisi tarafindan birlikte,
c) Kisinin yerine getirdigi kamu görevi nedeniyle,
d) Kamu görevinin sagladigi nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle,
e) Üstsoy, altsoy veya ese karsi,
f) Çocuga ya da beden veya ruh bakimindan kendini savunamayacak durumda bulunan kisiye karsi,
Islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza bir kat artirilir.
(4) Bu suçun magdurun ekonomik bakimdan önemli bir kaybina neden olmasi halinde, ayrica bin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
(5) Suçun cinsel amaçla islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek cezalar yari oraninda artirilir.
(6) Bu suçun islenmesi amaciyla veya sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Etkin pismanlik
Madde 110- (1) Yukaridaki maddede tanimlanan suçu isleyen kisi, bu suç nedeniyle sorusturmaya baslanmadan önce magdurun sahsina zarari dokunmaksizin, onu kendiliginden güvenli bir yerde serbest birakacak olursa cezanin üçte ikisine kadari indirilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 111- (1) Tehdit, santaj, cebir veya kisiyi hürriyetinden yoksun kilma suçlarinin islenmesi sonucunda yararina haksiz menfaat saglanan tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Egitim ve ögretimin engellenmesi
Madde 112- (1) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla;
a) Devletçe kurulan veya kamu makamlarinin verdigi izne dayali olarak yürütülen her türlü egitim ve ögretim faaliyetlerine,
b) Ögrencilerin toplu olarak oturduklari binalara veya bunlarin eklentilerine girilmesine veya orada kalinmasina,
Engel olunmasi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Kamu kurumu veya kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin faaliyetlerinin engellenmesi
Madde 113- (1) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla, kamu kurumu faaliyetinin yürütülmesine engel olunmasi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Siyasi haklarin kullanilmasinin engellenmesi
Madde 114- (1) Bir kimseye karsi;
a) Bir siyasi partiye üye olmaya veya olmamaya, siyasi partinin faaliyetlerine katilmaya veya katilmamaya, siyasi partiden veya siyasi parti yönetimindeki görevinden ayrilmaya,
b) Seçim yoluyla gelinen bir kamu görevine aday olmamaya veya seçildigi görevden ayrilmaya, Zorlamak amaciyla, cebir veya tehdit kullanan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla bir siyasi partinin faaliyetlerinin engellenmesi halinde, iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Inanç, düsünce ve kanaat hürriyetinin kullanilmasini engelleme
Madde 115- (1) Cebir veya tehdit kullanarak, bir kimseyi dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düsünce ve kanaatlerini açiklamaya veya degistirmeye zorlayan ya da bunlari açiklamaktan, yaymaktan meneden kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Dini ibadet ve ayinlerin toplu olarak yapilmasinin, cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla engellenmesi halinde, yukaridaki fikraya göre ceza verilir.
Konut dokunulmazliginin ihlali
Madde 116- (1) Bir kimsenin konutuna, konutunun eklentilerine rizasina aykiri olarak giren veya riza ile girdikten sonra buradan çikmayan kisi, magdurun sikayeti üzerine, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) (Degisik: 31/3/2005 ? 5328/8 md.) Birinci fikra kapsamina giren fiillerin, açik bir rizaya gerek duyulmaksizin girilmesi mutat olan yerler disinda kalan isyerleri ve eklentileri hakkinda islenmesi hâlinde, magdurun sikâyeti üzerine alti aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
(3) (Degisik: 31/3/2005 ? 5328/8 md.) Evlilik birliginde aile bireylerinden ya da konutun veya isyerinin birden fazla kisi tarafindan ortak kullanilmasi durumunda, bu kisilerden birinin rizasi varsa, yukaridaki fikralar hükümleri uygulanmaz. Ancak bunun için riza açiklamasinin mesru bir amaca yönelik olmasi gerekir.
(4) Fiilin, cebir veya tehdit kullanilmak suretiyle ya da gece vakti islenmesi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Is ve çalisma hürriyetinin ihlali
Madde 117- (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla, is ve çalisma hürriyetini ihlal eden kisiye, magdurun sikayeti halinde, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi verilir.
(2) Çaresizligini, kimsesizligini ve bagliligini sömürmek suretiyle kisi veya kisileri ücretsiz olarak veya sagladigi hizmet ile açik bir sekilde orantisiz düsük bir ücretle çalistiran veya bu durumda bulunan kisiyi, insan onuru ile bagdasmayacak çalisma ve konaklama kosullarina tabi kilan kimseye alti aydan üç yila kadar hapis veya yüz günden az olmamak üzere adlî para cezasi verilir.
(3) Yukaridaki fikrada belirtilen durumlara düsürmek üzere bir kimseyi tedarik veya sevk veya bir yerden diger bir yere nakleden kisiye de ayni ceza verilir.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak, isçiyi veya isverenlerini ücretleri azaltip çogaltmaya veya evvelce kabul edilenlerden baska kosullar altinda anlasmalar kabulüne zorlayan ya da bir isin durmasina, sona ermesine veya durmanin devamina neden olan kisiye alti aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
Sendikal haklarin kullanilmasinin engellenmesi
Madde 118- (1) Bir kimseye karsi bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanin faaliyetlerine katilmaya veya katilmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrilmaya zorlamak amaciyla, cebir veya tehdit kullanan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Cebir veya tehdit kullanilarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla bir sendikanin faaliyetlerinin engellenmesi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Ortak hüküm
Madde 119- (1) Egitim ve ögretimin engellenmesi, kamu kurumu veya kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin faaliyetlerinin engellenmesi, siyasi haklarin kullanilmasinin engellenmesi, inanç, düsünce ve kanaat hürriyetinin kullanilmasini engelleme, konut dokunulmazliginin ihlali ile is ve çalisma hürriyetinin ihlali suçlarinin;
a) Silahla,
b) Kisinin kendisini taninmayacak bir hale koymasi suretiyle, imzasiz mektupla veya özel isaretlerle,
c) Birden fazla kisi tarafindan birlikte,
d) Var olan veya var sayilan suç örgütlerinin olusturduklari korkutucu güçten yararlanilarak,
e) Kamu görevinin sagladigi nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle,
Islenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artirilir.
(2) Bu suçlarin islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Haksiz arama
Madde 120- (1) Hukuka aykiri olarak bir kimsenin üstünü veya esyasini arayan kamu görevlisine üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
Dilekçe hakkinin kullanilmasinin engellenmesi
Madde 121- (1) Kisinin belli bir hakki kullanmak için yetkili kamu makamlarina verdigi dilekçenin hukuki bir neden olmaksizin kabul edilmemesi halinde, fail hakkinda alti aya kadar hapis cezasina hükmolunur.
Ayirimcilik
Madde 122- (1) Kisiler arasinda dil, irk, renk, cinsiyet, siyasi düsünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayirim yaparak;
a) Bir tasinir veya tasinmaz malin satilmasini, devrini veya bir hizmetin icrasini veya hizmetten yararlanilmasini engelleyen veya kisinin ise alinmasini veya alinmamasini yukarida sayilan hallerden birine baglayan,
b) Besin maddelerini vermeyen veya kamuya arz edilmis bir hizmeti yapmayi reddeden,
c) Kisinin olagan bir ekonomik etkinlikte bulunmasini engelleyen,
Kimse hakkinda alti aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi verilir.
Kisilerin huzur ve sükununu bozma
Madde 123- (1) Sirf huzur ve sükûnunu bozmak maksadiyla bir kimseye israrla; telefon edilmesi, gürültü yapilmasi ya da ayni maksatla hukuka aykiri baska bir davranista bulunulmasi halinde, magdurun sikayeti üzerine faile üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
Haberlesmenin engellenmesi
Madde 124- (1) Kisiler arasindaki haberlesmenin hukuka aykiri olarak engellenmesi halinde, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
(2) Kamu kurumlari arasindaki haberlesmeyi hukuka aykiri olarak engelleyen kisi, bir yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Her türlü basin ve yayin organinin yayininin hukuka aykiri bir sekilde engellenmesi halinde, ikinci fikra hükmüne göre cezaya hükmolunur.
SEKIZINCI BÖLÜM
Serefe Karsi Suçlar
Hakaret
Madde 125- (1) Bir kimseye onur, seref ve sayginligini rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da yakistirmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, seref ve sayginligina saldiran kisi, üç aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir. Magdurun giyabinda hakaretin cezalandirilabilmesi için fiilin en az üç kisiyle ihtilat ederek islenmesi gerekir.
(2) Fiilin, magduru muhatap alan sesli, yazili veya görüntülü bir iletiyle islenmesi halinde, yukaridaki fikrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karsi görevinden dolayi,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düsünce ve kanaatlerini açiklamasindan, degistirmesinden, yaymaya çalismasindan, mensup oldugu dinin emir ve yasaklarina uygun davranmasindan dolayi,
c) Kisinin mensup bulundugu dine göre kutsal sayilan degerlerden bahisle,
Islenmesi halinde, cezanin alt siniri bir yildan az olamaz.
(4) Ceza, hakaretin alenen islenmesi halinde, altida biri; basin ve yayin yoluyla islenmesi halinde, üçte biri oraninda artirilir.
(5) Kurul halinde çalisan kamu görevlilerine görevlerinden dolayi hakaret edilmesi halinde suç, kurulu olusturan üyelere karsi islenmis sayilir.
Magdurun belirlenmesi
Madde 126- (1) Hakaret suçunun islenmesinde magdurun ismi açikça belirtilmemis veya isnat üstü kapali geçistirilmis olsa bile, eger niteliginde ve magdurun sahsina yönelik bulundugunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmis ve hem de hakaret açiklanmis sayilir.
Isnadin ispati
Madde 127- (1) Isnat edilen ve suç olusturan fiilin ispat edilmis olmasi halinde kisiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkinda kesinlesmis bir mahkûmiyet karari verilmesi halinde, isnat ispatlanmis sayilir. Bunun disindaki hallerde isnadin ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin dogru olup olmadiginin anlasilmasinda kamu yarari bulunmasina veya sikayetçinin ispata razi olmasina baglidir.
(2) Ispat edilmis fiilinden söz edilerek kisiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hükmedilir.
Iddia ve savunma dokunulmazligi
Madde 128- (1) Yargi mercileri veya idari makamlar nezdinde yapilan yazili veya sözlü basvuru, iddia ve savunmalar kapsaminda, kisilerle ilgili olarak somut isnadlarda ya da olumsuz degerlendirmelerde bulunulmasi halinde, ceza verilmez. Ancak, bunun için isnat ve degerlendirmelerin, gerçek ve somut vakialara dayanmasi ve uyusmazlikla baglantili olmasi gerekir.
Haksiz fiil nedeniyle veya karsilikli hakaret
Madde 129- (1) Hakaret suçunun haksiz bir fiile tepki olarak islenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
(2) Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak islenmesi halinde, kisiye ceza verilmez.
(3) Hakaret suçunun karsilikli olarak islenmesi halinde, olayin mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkinda verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Kisinin hatirasina hakaret
Madde 130- (1) Bir kimsenin öldükten sonra hatirasina en az üç kisiyle ihtilat ederek hakaret eden kisi, üç aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir. Ceza, hakaretin alenen islenmesi halinde, altida biri oraninda artirilir.
(2) Bir ölünün kismen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkinda tahkir edici fiillerde bulunan kisi, üç aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Sorusturma ve kovusturma kosulu
Madde 131- (1) Kamu görevlisine karsi görevinden dolayi islenen hariç; hakaret suçunun sorusturulmasi ve kovusturulmasi, magdurun sikayetine baglidir.
(2) Magdur, sikayet etmeden önce ölürse, veya suç ölmüs olan kisinin hatirasina karsi islenmis ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, es veya kardesleri tarafindan sikayette bulunulabilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Özel Hayata ve Hayatin Gizli Alanina Karsi Suçlar
Haberlesmenin gizliligini ihlal
Madde 132- (1) Kisiler arasindaki haberlesmenin gizliligini ihlal eden kimse, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu gizlilik ihlali haberlesme içeriklerinin kaydi suretiyle gerçeklesirse, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Kisiler arasindaki haberlesme içeriklerini hukuka aykiri olarak ifsa eden kimse, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Kendisiyle yapilan haberlesmelerin içerigini diger tarafin rizasi olmaksizin alenen ifsa eden kisi, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(4) Kisiler arasindaki haberlesmelerin içeriginin basin ve yayin yolu ile yayinlanmasi halinde, ceza yari oraninda artirilir.
Kisiler arasindaki konusmalarin dinlenmesi ve kayda alinmasi
Madde 133- (1) Kisiler arasindaki aleni olmayan konusmalari, taraflardan herhangi birinin rizasi olmaksizin bir aletle dinleyen veya bunlari bir ses alma cihazi ile kaydeden kisi, iki aydan alti aya kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Katildigi aleni olmayan bir söylesiyi, diger konusanlarin rizasi olmadan ses alma cihazi ile kayda alan kisi, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(3) Yukaridaki fikralarda yazili fiillerden biri islenerek elde edildigi bilinen bilgilerden yarar saglayan veya bunlari baskalarina veren veya diger kisilerin bilgi edinmelerini temin eden kisi, alti aydan iki yila kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu konusmalarin basin ve yayin yoluyla yayinlanmasi halinde de, ayni cezaya hükmolunur.
Özel hayatin gizliligini ihlal
Madde 134- (1) Kisilerin özel hayatinin gizliligini ihlal eden kimse, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir. Gizliligin görüntü veya seslerin kayda alinmasi suretiyle ihlal edilmesi halinde, cezanin alt siniri bir yildan az olamaz.
(2) Kisilerin özel hayatina iliskin görüntü veya sesleri ifsa eden kimse, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Fiilin basin ve yayin yoluyla islenmesi halinde, ceza yari oraninda artirilir.
Kisisel verilerin kaydedilmesi
Madde 135- (1) Hukuka aykiri olarak kisisel verileri kaydeden kimseye alti aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Kisilerin siyasi, felsefi veya dini görüslerine, irki kökenlerine; hukuka aykiri olarak ahlaki egilimlerine, cinsel yasamlarina, saglik durumlarina veya sendikal baglantilarina iliskin bilgileri kisisel veri olarak kaydeden kimse, yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir
.
Verileri hukuka aykiri olarak verme veya ele geçirme
Madde 136- (1) Kisisel verileri, hukuka aykiri olarak bir baskasina veren, yayan veya ele geçiren kisi, bir yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Nitelikli haller
Madde 137- (1) Yukaridaki maddelerde tanimlanan suçlarin;
a) Kamu görevlisi tarafindan ve görevinin verdigi yetki kötüye kullanilmak suretiyle,
b) Belli bir meslek ve sanatin sagladigi kolayliktan yararlanmak suretiyle,
Islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Verileri yok etmeme
Madde 138- (1) Kanunlarin belirledigi sürelerin geçmis olmasina karsin verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde alti aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
Sikayet
Madde 139- (1) Kisisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykiri olarak verme veya ele geçirme ve verileri yok etmeme hariç, bu bölümde yer alan suçlarin sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete baglidir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 140- (1) Yukaridaki maddelerde tanimlanan suçlarin islenmesi dolayisiyla tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
ONUNCU BÖLÜM
Malvarligina Karsi Suçlar
Hirsizlik
Madde 141- (1) Zilyedinin rizasi olmadan baskasina ait tasinir bir mali, kendisine veya baskasina bir yarar saglamak maksadiyla bulundugu yerden alan kimseye bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Ekonomik bir deger tasiyan her türlü enerji de, tasinir mal sayilir.
Nitelikli hirsizlik
Madde 142- (1) Hirsizlik suçunun;
a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluslarinda veya ibadete ayrilmis yerlerde bulunan ya da kamu yararina veya hizmetine tahsis edilen esya hakkinda,
b) Herkesin girebilecegi bir yerde birakilmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altina alinmis olan esya hakkinda,
c) Halkin yararlanmasina sunulmus ulasim araci içinde veya bunlarin belli varis veya kalkis yerlerinde bulunan esya hakkinda,
d) Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebilecegi zararlari önlemek veya hafifletmek maksadiyla hazirlanan esya hakkinda,
e) Adet veya tahsis veya kullanimlari geregi açikta birakilmis esya hakkinda,
f) Elektrik enerjisi hakkinda,
Islenmesi hâlinde, iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Suçun;
a) Kisinin malini koruyamayacak durumda olmasindan veya ölmesinden yararlanarak,
b) Elde veya üstte tasinan esyayi çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
c) Dogal bir afetin veya sosyal olaylarin meydana getirdigi korku veya kargasadan yararlanarak,
d) Haksiz yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diger bir aletle kilit açmak suretiyle,
e) Bilisim sistemlerinin kullanilmasi suretiyle,
f) Taninmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadigi halde resmi sifat takinarak,
g) Barinak yerlerinde, sürüde veya açik yerlerde bulunan büyük veya küçük bas hayvan hakkinda,
Islenmesi hâlinde, üç yildan yedi yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Suçun, bu fikranin (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karsi islenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranina kadar artirilir.
(3) Suçun, sivi veya gaz hâlindeki enerji hakkinda ve bunlarin nakline, islenmesine veya depolanmasina ait tesislerde islenmesi halinde, ikinci fikraya göre cezaya hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, onbes yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
Suçun gece vakti islenmesi
Madde 143- (1) Hirsizlik suçunun gece vakti islenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar artirilir.
Daha az cezayi gerektiren haller
Madde 144- (1) Hirsizlik suçunun;
a) Paydas veya elbirligi ile malik olunan mal üzerinde,
b) Bir hukuki iliskiye dayanan alacagi tahsil amaciyla,
Islenmesi halinde, sikayet üzerine, fail hakkinda iki aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
Malin degerinin az olmasi
Madde 145- (1) Hirsizlik suçunun konusunu olusturan malin degerinin azligi nedeniyle, verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Kullanma hirsizligi
Madde 146- (1) Hirsizlik suçunun, malin geçici bir süre kullanilip zilyedine iade edilmek üzere islenmesi halinde, sikayet üzerine, verilecek ceza yari oranina kadar indirilir. Ancak malin suç islemek için kullanilmis olmasi halinde bu hüküm uygulanmaz.
Zorunluluk hâli
Madde 147- (1) Hirsizlik suçunun agir ve acil bir ihtiyaci karsilamak için islenmesi halinde, olayin özelligine göre, verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Yagma
Madde 148- (1) Bir baskasini, kendisinin veya yakininin hayatina, vücut veya cinsel dokunulmazligina yönelik bir saldiri gerçeklestireceginden ya da malvarligi itibariyla büyük bir zarara ugratacagindan bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir mali teslime veya malin alinmasina karsi koymamaya mecbur kilan kisi, alti yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Cebir veya tehdit kullanilarak magdurun, kendisini veya baskasini borç altina sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldigini açiklayan bir vesikayi vermeye, böyle bir senedin alinmasina karsi koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kagidi imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasina karsi koymamaya mecbur edilmesi halinde de ayni ceza verilir.
(3) Magdurun, herhangi bir vasita ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yagma suçunda cebir sayilir.
Nitelikli yagma
Madde 149- (1) Yagma suçunun;
a) Silahla,
b) Kisinin kendisini taninmayacak bir hale koymasi suretiyle,
c) Birden fazla kisi tarafindan birlikte,
d) Yol kesmek suretiyle ya da konut veya isyerinde,
e) Beden veya ruh bakimindan kendisini savunamayacak durumda bulunan kisiye karsi,
f) Var olan veya var sayilan suç örgütlerinin olusturduklari korkutucu güçten yararlanilarak,
g) Suç örgütüne yarar saglamak maksadiyla,
h) Gece vaktinde,
Islenmesi halinde, fail hakkinda on yildan onbes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Yagma suçunun islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Daha az cezayi gerektiren hâl
Madde 150- (1) Kisinin bir hukuki iliskiye dayanan alacagini tahsil amaciyla tehdit veya cebir kullanmasi halinde, ancak tehdit veya kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
(2) Yagma suçunun konusunu olusturan malin degerinin azligi nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yariya kadar indirilir.
Mala zarar verme
Madde 151- (1) Baskasinin tasinir veya tasinmaz malini kismen veya tamamen yikan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanilamaz hale getiren veya kirleten kisi, magdurun sikayeti üzerine, dört aydan üç yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Hakli bir neden olmaksizin, sahipli hayvani öldüren, ise yaramayacak hale getiren veya degerinin azalmasina neden olan kisi hakkinda yukaridaki fikra hükmü uygulanir.
Mala zarar vermenin nitelikli halleri
Madde 152- (1) Mala zarar verme suçunun;
a) Kamu kurum ve kuruluslarina ait, kamu hizmetine tahsis edilmis veya kamunun yararlanmasina ayrilmis yer, bina, tesis veya diger esya hakkinda,
b) Yangina, sel ve taskina, kazaya ve diger felaketlere karsi korunmaya tahsis edilmis her türlü esya veya tesis hakkinda,
c) Devlet ormani statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili agaç, fidan veya bag çubugu hakkinda,
d) Sulamaya, içme sularinin saglanmasina veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkinda,
e) Grev veya lokavt hallerinde isverenlerin veya isçilerin veya isveren veya isçi sendika veya konfederasyonlarinin maliki oldugu veya kullaniminda olan bina, tesis veya esya hakkinda,
f) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin ve üst kuruluslarinin maliki oldugu veya kullaniminda olan bina, tesis veya esya hakkinda,
g) Sona ermis olsa bile, görevinden ötürü öç almak amaciyla bir kamu görevlisinin zararina olarak,
Islenmesi halinde, fail hakkinda bir yildan alti yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Mala zarar verme suçunun;
a) Yakarak, yakici veya patlayici madde kullanarak,
b) Toprak kaymasina, çig düsmesine, sel veya taskina neden olmak suretiyle,
c) Radyasyona maruz birakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak,
Islenmesi halinde, verilecek ceza iki katina kadar artirilir.
Ibadethanelere ve mezarliklara zarar verme
Madde 153- (1) Ibadethanelere, bunlarin eklentilerine, buralardaki esyaya, mezarlara, bunlarin üzerindeki yapilara, mezarliklardaki tesislere, mezarliklarin korunmasina yönelik olarak yapilan yapilara yikmak, bozmak veya kirmak suretiyle zarar veren kisi, bir yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Birinci fikrada belirtilen yerleri ve yapilari kirleten kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(3) Birinci ve ikinci fikralardaki fiillerin, ilgili dini inanisi benimseyen toplum kesimini tahkir maksadiyla islenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oraninda artirilir.
Hakki olmayan yere tecavüz
Madde 154- (1) Bir hakka dayanmaksizin kamuya veya özel kisilere ait tasinmaz mal veya eklentilerini malikmis gibi tamamen veya kismen isgal eden veya sinirlarini degistiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kismen de olsa yararlanmasina engel olan kimseye, alti aydan üç yila kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasi verilir.
(2) Köy tüzel kisiligine ait oldugunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasina terk edilmis bulundugunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi tasinmaz mallari kismen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkinda birinci fikrada yazili cezalar uygulanir.
(3) Kamuya veya özel kisilere ait sularin mecrasini degistiren kimse hakkinda birinci fikrada yazili cezalar uygulanir.
Güveni kötüye kullanma
Madde 155- (1) Baskasina ait olup da, belirli bir sekilde kullanmak üzere zilyedligi kendisine devredilmis olan mal üzerinde, kendisinin veya baskasinin yararina olarak, zilyedligin devri amaci disinda tasarrufta bulunan veya bu devir olgusunu inkar eden kisi, sikayet üzerine, alti aydan iki yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun, meslek ve sanat, ticaret veya hizmet iliskisinin ya da hangi nedenden dogmus olursa olsun, baskasinin mallarini idare etmek yetkisinin geregi olarak tevdi ve teslim edilmis esya hakkinda islenmesi halinde, bir yildan yedi yila kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
Bedelsiz senedi kullanma
Madde 156- (1) Bedelsiz kalmis bir senedi kullanan kimseye, sikayet üzerine, alti aydan iki yila kadar hapis ve adlî para cezasi verilir.
Dolandiricilik
Madde 157- (1) Hileli davranislarla bir kimseyi aldatip, onun veya baskasinin zararina olarak, kendisine veya baskasina bir yarar saglayan kisiye bir yildan bes yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
Nitelikli dolandiricilik
Madde 158- (1) Dolandiricilik suçunun;
a) Dinî inanç ve duygularin istismar edilmesi suretiyle,
b) Kisinin içinde bulundugu tehlikeli durum veya zor sartlardan yararlanmak suretiyle,
c) Kisinin algilama yeteneginin zayifligindan yararlanmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kuruluslarinin, kamu meslek kuruluslarinin, siyasi parti, vakif veya dernek tüzel kisiliklerinin araç olarak kullanilmasi suretiyle,
e) Kamu kurum ve kuruluslarinin zararina olarak,
f) Bilisim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarinin araç olarak kullanilmasi suretiyle,
g) Basin ve yayin araçlarinin sagladigi kolayliktan yararlanmak suretiyle,
h) Tacir veya sirket yöneticisi olan ya da sirket adina hareket eden kisilerin ticari faaliyetleri sirasinda; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsaminda,
i) Serbest meslek sahibi kisiler tarafindan, mesleklerinden dolayi kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanilmasi suretiyle,
j) Banka veya diger kredi kurumlarinca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açilmasini saglamak maksadiyla,
k) Sigorta bedelini almak maksadiyla,
Islenmesi halinde, iki yildan yedi yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
(2) Kamu görevlileriyle iliskisinin oldugundan, onlar nezdinde hatiri sayildigindan bahisle ve belli bir isin gördürülecegi vaadiyle aldatarak, baskasindan menfaat temin eden kisi, yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
Daha az cezayi gerektiren hal
Madde 159- (1) Dolandiriciligin, bir hukuki iliskiye dayanan alacagi tahsil amaciyla islenmesi halinde, sikayet üzerine, alti aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasina hükmolunur.
Kaybolmus veya hata sonucu ele geçmis esya üzerinde tasarruf
Madde 160- (1) Kaybedilmis olmasi nedeniyle malikinin zilyedliginden çikmis olan ya da hata sonucu ele geçirilen esya üzerinde, iade etmeksizin veya yetkili mercileri durumdan haberdar etmeksizin, malik gibi tasarrufta bulunan kisi, sikayet üzerine, bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Hileli iflâs
Madde 161- (1) Malvarligini eksiltmeye yönelik hileli tasarruflarda bulunan kisi, bu hileli tasarruflardan önce veya sonra iflasa karar verilmis olmasi halinde, üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Hileli iflasin varligi için;
a) Alacaklilarin alacaklarinin teminati mahiyetinde olan mallarin kaçirilmasi, gizlenmesi veya degerinin azalmasina neden olunmasi,
b) Malvarligini kaçirmaya yönelik tasarruflarinin ortaya çikmasini önlemek için ticari defter, kayit veya belgelerin gizlenmesi veya yok edilmesi,
c) Gerçekte bir alacak ve borç iliskisi olmadigi halde, sanki böyle bir iliski mevcutmus gibi, borçlarin artmasina neden olacak sekilde belge düzenlenmesi,
d) Gerçege aykiri muhasebe kayitlariyla veya sahte bilanço tanzimiyle aktifin oldugundan az gösterilmesi,
Gerekir.
Taksirli iflas
MADDE 162- ( 1) Tacir olmanin gerekli kildigi dikkat ve özenin gösterilmemesi dolayisiyla iflasa sebebiyet veren kisi, iflasa karar verilmis olmasi halinde, iki aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Karsiliksiz yararlanma
Madde 163- (1) Otomatlar araciligi ile sunulan ve bedeli ödendigi takdirde yararlanilabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanan kisi, iki aydan alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Telefon hatlari ile frekanslarindan veya elektromanyetik dalgalarla yapilan sifreli veya sifresiz yayinlardan sahibinin veya zilyedinin rizasi olmadan yararlanan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Sirket veya kooperatifler hakkinda yanlis bilgi
Madde 164- (1) Bir sirket veya kooperatifin kurucu, ortak, idareci, müdür veya temsilcileri veya yönetim veya denetim kurulu üyeleri veya tasfiye memuru sifatini tasiyanlar, kamuya yaptiklari beyanlarda veya genel kurula sunduklari raporlarda veya önerilerde ilgililerin zarara ugramasina neden olabilecek nitelikte gerçege aykiri önemli bilgiler verecek veya verdirtecek olurlarsa alti aydan üç yila kadar hapis veya bin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilirlar.
Suç esyasinin satin alinmasi veya kabul edilmesi
Madde 165- (1) Bir suçun islenmesiyle elde edilen esyayi satin alan veya kabul eden kisi, alti aydan üç yila kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Bilgi vermeme
Madde 166- (1) Bir hukuki iliskiye dayali olarak elde ettigi esyanin, esasinda suç islemek suretiyle veya suç islemek dolayisiyla elde edildigini ögrenmesine ragmen, suçu takibe yetkili makamlara vakit geçirmeksizin bildirimde bulunmayan kisi, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Sahsi cezasizlik sebebi veya cezada indirim yapilmasini gerektiren sahsi sebep
Madde 167- (1) Yagma ve nitelikli yagma hariç, bu bölümde yer alan suçlarin;
a) Haklarinda ayrilik karari verilmemis eslerden birinin,
b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayin hisimlarindan birinin veya evlat edinen veya evlatligin,
c) Ayni konutta beraber yasayan kardeslerden birinin,
Zararina olarak islenmesi halinde, ilgili akraba hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(2) Bu suçlarin, haklarinda ayrilik karari verilmis olan eslerden birinin, ayni konutta beraber yasamayan kardeslerden birinin, ayni konutta beraber yasamakta olan amca, dayi, hala, teyze, yegen veya ikinci derecede kayin hisimlarinin zararina olarak islenmesi halinde; ilgili akraba hakkinda sikayet üzerine verilecek ceza, yarisi oraninda indirilir.
Etkin pismanlik
Madde 168- (1) Hirsizlik, mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandiricilik ve karsiliksiz yararlanma suçlari tamamlandiktan sonra ve fakat bu nedenle hakkinda kovusturma baslamadan önce failin, azmettirenin veya yardim edenin bizzat pismanlik göstererek magdurun ugradigi zarari aynen geri verme veya tazmin suretiyle gidermesi halinde; cezasi üçte birden üçte ikiye kadar indirilir. Yagma suçunda ise, cezada altida birden üçte bire kadar indirim yapilir.
(2) Kismen geri verme veya tazmin halinde etkin pismanlik hükümlerinin uygulanabilmesi için, magdurun rizasi aranir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 169- (1) Hirsizlik, güveni kötüye kullanma ve dolandiricilik suçlarinin islenmesi suretiyle yararina haksiz menfaat saglanan tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Topluma Karsi Suçlar
BIRINCI BÖLÜM
Genel Tehlike Yaratan Suçlar
Genel güvenligin kasten tehlikeye sokulmasi
Madde 170- (1) Kisilerin hayati, sagligi veya malvarligi bakimindan tehlikeli olacak biçimde ya da kisilerde korku, kaygi veya panik yaratabilecek tarzda;
a) Yangin çikaran,
b) Bina çökmesine, toprak kaymasina, çig düsmesine, sel veya taskina neden olan,
c) Silahla ates eden veya patlayici madde kullanan,
Kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Yangin, bina çökmesi, toprak kaymasi, çig düsmesi, sel veya taskin tehlikesine neden olan kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Genel güvenligin taksirle tehlikeye sokulmasi
Madde 171- (1) Taksirle;
a) Yangina,
b) Bina çökmesine, toprak kaymasina, çig düsmesine, sel veya taskina,
Neden olan kisi, fiilin baskalarinin hayati, sagligi veya malvarligi bakimindan tehlikeli olmasi halinde, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Radyasyon yayma
Madde 172- (1) Bir baskasini, sagligini bozmak amaciyla ve bu amaci gerçeklestirmeye elverisli olacak surette, radyasyona tabi tutan kisi, üç yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Birinci fikradaki fiilin belirsiz sayida kisilere karsi islenmis olmasi halinde, bes yildan az olmamak üzere hapis cezasina hükmolunur.
(3) Bir baskasinin hayati, sagligi veya malvarligina önemli ölçüde zarar vermeye elverisli olacak biçimde radyasyon yayan veya atom çekirdeklerinin parçalanmasi sürecine etkide bulunan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Radyasyon yayilmasina veya atom çekirdeklerinin parçalanmasi sürecine, bir laboratuvar veya tesisin isletilmesi sirasinda gerekli dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri olarak neden olan kisi, fiilin bir baskasinin hayati, sagligi veya malvarligina önemli ölçüde zarar vermeye elverisli olmasi halinde, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme
Madde 173- (1) Atom enerjisini serbest birakarak bir patlamaya ve bu suretle bir baskasinin hayati, sagligi veya malvarligi hakkinda önemli ölçüde tehlikeye sebebiyet veren kisi, bes yildan az olmamak üzere hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Yukaridaki fikrada tanimlanan fiilin taksirle islenmesi halinde, iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulmasi veya el degistirmesi
Madde 174- (1) Yetkili makamlardan gerekli izni almaksizin, patlayici, yakici, asindirici, yaralayici, bogucu, zehirleyici, sürekli hastaliga yol açici nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi imal, ithal veya ihraç eden, ülke içinde bir yerden diger bir yere nakleden, muhafaza eden, satan, satin alan veya isleyen kisi, üç yildan sekiz yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Yetkili makamlarin izni olmaksizin, bu fikra kapsamina giren maddelerin imalinde, islenmesinde veya kullanilmasinda gerekli olan malzeme ve teçhizati ihraç eden kisi de ayni ceza ile cezalandirilir.
(2) Bu fiillerin suç islemek için teskil edilmis bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Önemsiz tür ve miktarda patlayici maddeyi satin alan, kabul eden veya bulunduran kisi hakkinda, kullanilis amaci gözetilerek, bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Akil hastasi üzerindeki bakim ve gözetim yükümlülügünün ihlali
Madde 175- (1) Akil hastasi üzerindeki bakim ve gözetim yükümlülügünü, baskalarinin hayati, sagligi veya malvarligi bakimindan tehlikeli olabilecek sekilde ihmal eden kisi, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Insaat veya yikimla ilgili emniyet kurallarina uymama
Madde 176- (1) Insaat veya yikim faaliyeti sirasinda, insan hayati veya beden bütünlügü açisindan gerekli olan tedbirleri almayan kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Hayvanin tehlike yaratabilecek sekilde serbest birakilmasi
Madde 177- (1) Gözetimi altinda bulunan hayvani baskalarinin hayati veya sagligi bakimindan tehlikeli olabilecek sekilde serbest birakan veya bunlarin kontrol altina alinmasinda ihmal gösteren kisi, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Isaret ve engel koymama
Madde 178- (1) Herkesin gelip geçtigi yerlerde yapilmakta olan islerden veya birakilan esyadan dogan tehlikeyi önlemek için gerekli isaret veya engelleri koymayan, konulmus olan isaret veya engelleri kaldiran ya da bunlarin yerini degistiren kisi, iki aydan alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Trafik güvenligini tehlikeye sokma
Madde 179- (1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulasiminin güven içinde akisini saglamak için konulmus her türlü isareti degistirerek, kullanilamaz hale getirerek, konulduklari yerden kaldirarak, yanlis isaretler vererek, geçis, varis, kalkis veya inis yollari üzerine bir sey koyarak ya da teknik isletim sistemine müdahale ederek, baskalarinin hayati, sagligi veya malvarligi bakimindan bir tehlikeye neden olan kisiye bir yildan alti yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulasim araçlarini kisilerin hayat, saglik veya malvarligi açisindan tehlikeli olabilecek sekilde sevk ve idare eden kisi, iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Alkol veya uyusturucu madde etkisiyle ya da baska bir nedenle emniyetli bir sekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasina ragmen araç kullanan kisi yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
Trafik güvenligini taksirle tehlikeye sokma
Madde 180- (1) Deniz, hava veya demiryolu ulasiminda, kisilerin hayati, sagligi veya malvarligi bakimindan bir tehlikeye taksirle neden olan kimseye üç aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
IKINCI BÖLÜM
Çevreye Karsi Suçlar
Çevrenin kasten kirletilmesi
Madde 181- (1) Ilgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykiri olarak ve çevreye zarar verecek sekilde, atik veya artiklari topraga, suya veya havaya kasten veren kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Atik veya artiklari izinsiz olarak ülkeye sokan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Atik veya artiklarin toprakta, suda veya havada kalici özellik göstermesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza iki kati kadar artirilir.
(4) Bir ve ikinci fikralarda tanimlanan fiillerin, insan veya hayvanlar açisindan tedavisi zor hastaliklarin ortaya çikmasina, üreme yeteneginin körelmesine, hayvanlarin veya bitkilerin dogal özelliklerini degistirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atik veya artiklarla ilgili olarak islenmesi halinde, bes yildan az olmamak üzere hapis cezasina ve bin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
(5) Bu maddenin iki, üç ve dördüncü fikrasindaki fiillerden dolayi tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Çevrenin taksirle kirletilmesi
Madde 182- (1) Çevreye zarar verecek sekilde, atik veya artiklarin topraga, suya veya havaya verilmesine taksirle neden olan kisi, adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu atik veya artiklarin, toprakta, suda veya havada kalici etki birakmasi halinde, iki aydan bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Insan veya hayvanlar açisindan tedavisi zor hastaliklarin ortaya çikmasina, üreme yeteneginin körelmesine, hayvanlarin veya bitkilerin dogal özelliklerini degistirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atik veya artiklarin topraga, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan kisi, bir yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Gürültüye neden olma
Madde 183- (1) Ilgili kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykiri olarak, baska bir kimsenin sagliginin zarar görmesine elverisli bir sekilde gürültüye neden olan kisi, iki aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Imar kirliligine neden olma
Madde 184- (1) Yapi ruhsatiyesi alinmadan veya ruhsata aykiri olarak bina yapan veya yaptiran kisi, bir yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Yapi ruhsatiyesi olmadan baslatilan insaatlar dolayisiyla kurulan santiyelere elektrik, su veya telefon baglantisi yapilmasina müsaade eden kisi, yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
(3) Yapi kullanma izni alinmamis binalarda herhangi bir sinai faaliyetin icrasina müsaade eden kisi iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Üçüncü fikra hariç, bu madde hükümleri ancak belediye sinirlari içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde uygulanir.
(5) Kisinin, ruhsatsiz ya da ruhsata aykiri olarak yaptigi veya yaptirdigi binayi imar planina ve ruhsatina uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fikra hükümleri geregince kamu davasi açilmaz, açilmis olan kamu davasi düser, mahkum olunan ceza bütün sonuçlariyla ortadan kalkar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kamunun Sagligina Karsi Suçlar
Zehirli madde katma
Madde 185- (1) Içilecek sulara veya yenilecek veya içilecek veya kullanilacak veya tüketilecek her çesit besin veya seylere zehir katarak veya baska suretlerle bunlari bozarak kisilerin hayatini ve sagligini tehlikeye düsüren kimseye iki yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Yukaridaki fikrada belirtilen fiillerin dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri olarak islenmesi halinde, üç aydan bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Bozulmus veya degistirilmis gida veya ilaçlarin ticareti
Madde 186- (1) Kisilerin hayatini ve sagligini tehlikeye sokacak biçimde bozulmus, degistirilmis her tür yenilecek veya içilecek seyleri veya ilaçlari satan, tedarik eden, bulunduran kimseye bir yildan bes yila kadar hapis ve binbesyüz güne kadar adlî para cezasi verilir.
(2) Bu suçun, resmi izne dayali olarak yürütülen bir meslek ve sanatin icrasi kapsaminda islenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oraninda artirilir.
Kisilerin hayatini ve sagligini tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma veya satma
Madde 187- (1) Kisilerin hayatini ve sagligini tehlikeye sokacak biçimde ilaç üreten veya satan kimseye bir yildan bes yila kadar hapis ve adlî para cezasi verilir.
(2) Bu suçun tabip veya eczaci tarafindan ya da resmi izne dayali olarak yürütülen bir meslek ve sanatin icrasi kapsaminda islenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oraninda artirilir.
Uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti
Madde 188- (1) Uyusturucu veya uyarici maddeleri ruhsatsiz veya ruhsata aykiri olarak imal, ithal veya ihraç eden kisi, on yildan az olmamak üzere hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Uyusturucu veya uyarici madde ihraci fiilinin diger ülke açisindan ithal olarak nitelendirilmesi dolayisiyla bu ülkede yapilan yargilama sonucunda hükmolunan cezanin infaz edilen kismi, Türkiye'de uyusturucu veya uyarici madde ihraci dolayisiyla yapilacak yargilama sonucunda hükmolunan cezadan mahsup edilir.
(3) Uyusturucu veya uyarici maddeleri ruhsatsiz veya ruhsata aykiri olarak ülke içinde satan, satisa arz eden, baskalarina veren, nakleden, depolayan, satin alan, kabul eden, bulunduran kisi, bes yildan onbes yila kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(4) Uyusturucu maddenin eroin, kokain, morfin veya bazmorfin olmasi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(5) Yukaridaki fikralarda gösterilen suçlarin, suç islemek için teskil edilmis bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(6) Üretimi resmi makamlarin iznine veya satisi yetkili tabip tarafindan düzenlenen reçeteye bagli olan ve uyusturucu veya uyarici madde etkisi doguran her türlü madde açisindan da yukaridaki fikralar hükümleri uygulanir.
(7) Uyusturucu veya uyarici etki dogurmamakla birlikte, uyusturucu veya uyarici madde üretiminde kullanilan ve ithal veya imali resmi makamlarin iznine bagli olan maddeyi ülkeye ithal eden, imal eden, satan, satin alan, nakleden, depolayan veya ihraç eden kisi, dört yildan az olmamak üzere hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(8) Bu maddede tanimlanan suçlarin tabip, dis tabibi, eczaci, kimyager, veteriner, saglik memuru, laborant, ebe, hemsire, dis teknisyeni, hastabakici, saglik hizmeti veren, kimyacilikla veya ecza ticareti ile istigal eden kisi tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 189- (1) Uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti suçlarinin bir tüzel kisinin faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, tüzel kisi hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Uyusturucu veya uyarici madde kullanilmasini kolaylastirma
Madde 190- (1) Uyusturucu veya uyarici madde kullanilmasini kolaylastirmak için;
a) Özel yer, donanim veya malzeme saglayan,
b) Kullananlarin yakalanmalarini zorlastiracak önlemler alan,
c) Kullanma yöntemleri konusunda baskalarina bilgi veren,
Kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu maddede tanimlanan suçlarin tabip, dis tabibi, eczaci, kimyager, veteriner, saglik memuru, laborant, ebe, hemsire, dis teknisyeni, hastabakici, saglik hizmeti veren, kimyacilikla veya ecza ticareti ile istigal eden kisi tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Uyusturucu veya uyarici madde kullanilmasini alenen özendiren veya bu nitelikte yayin yapan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Kullanmak için uyusturucu veya uyarici madde satin almak, kabul etmek veya bulundurmak
Madde 191- (1) Kullanmak için uyusturucu veya uyarici madde satin alan, kabul eden veya bulunduran kisi, bir yildan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Kendisi tarafindan kullanilmak üzere uyusturucu veya uyarici madde etkisi doguran bitkileri yetistiren kisi, bu fikra hükmüne göre cezalandirilir.
(2) Uyusturucu veya uyarici madde kullanan kisi hakkinda, tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur.
(3) Hakkinda tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine hükmedilen kisi, belirlenen kurumda uygulanan tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmakla yükümlüdür. Hakkinda denetimli serbestlik tedbirine hükmedilen kisiye rehberlik edecek bir uzman görevlendirilir. Bu uzman, güvenlik tedbirinin uygulama süresince, kisiyi uyusturucu veya uyarici maddenin kullanilmasinin etki ve sonuçlari hakkinda bilgilendirir, kisiye sorumluluk bilincinin gelismesine yönelik olarak ögütte bulunur ve yol gösterir; kisinin gelisimi ve davranislari hakkinda üçer aylik sürelerle rapor düzenleyerek hakime verir.
(4) Tedavi süresince devam eden denetimli serbestlik tedbirine, tedavinin sona erdigi tarihten itibaren bir yil süreyle devam olunur. Denetimli serbestlik tedbirinin uygulanma süresinin uzatilmasina karar verilebilir. Ancak, bu durumda süre üç yildan fazla olamaz.
(5) Uyusturucu veya uyarici madde kullanan kisi hakkinda kullanmak için uyusturucu veya uyarici madde satin almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayi hükmolunan ceza, ancak tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmamasi halinde infaz edilir. Kisi etkin pismanliktan yararlanmissa, davaya devam olunarak hakkinda cezaya hükmolunur.
Etkin pismanlik
Madde 192- (1) Uyusturucu veya uyarici madde imal ve ticareti suçlarina istirak etmis olan kisi, resmi makamlar tarafindan haber alinmadan önce, diger suç ortaklarini ve uyusturucu veya uyarici maddelerin saklandigi veya imal edildigi yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarinin yakalanmasini veya uyusturucu veya uyarici maddenin ele geçirilmesini saglamasi halinde, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(2) Kullanmak için uyusturucu veya uyarici madde satin alan, kabul eden veya bulunduran kisi, resmi makamlar tarafindan haber alinmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettigini merciine haber vererek suçlularin yakalanmalarini veya uyusturucu veya uyarici maddenin ele geçirilmesini kolaylastirirsa, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(3) Bu suçlar haber alindiktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çikmasina ve fail veya diger suç ortaklarinin yakalanmasina hizmet ve yardim eden kisi hakkinda verilecek ceza, yardimin niteligine göre dörtte birden yarisina kadari indirilir.
(4) Uyusturucu veya uyarici madde kullanan kisi, hakkinda kullanmak için uyusturucu veya uyarici madde satin almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayi sorusturma baslatilmadan önce resmi makamlara basvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.
Zehirli madde imal ve ticareti
Madde 193- (1) Içeriginde zehir bulunan ve üretilmesi, bulundurulmasi veya satilmasi izne bagli olan maddeyi izinsiz olarak üreten, bulunduran, satan veya nakleden kisi, iki aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Saglik için tehlikeli madde temini
Madde 194- (1) Saglik için tehlike olusturabilecek maddeleri çocuklara, akil hastalarina veya uçucu madde kullananlara veren veya tüketimine sunan kisi, alti aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Bulasici hastaliklara iliskin tedbirlere aykiri davranma
Madde 195- (1) Bulasici hastaliklardan birine yakalanmis veya bu hastaliklardan ölmüs kimsenin bulundugu yerin karantina altina alinmasina dair yetkili makamlarca alinan tedbirlere uymayan kisi, iki aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Usulsüz ölü gömülmesi
Madde 196- (1) Ölü gömülmesine ayrilan yerlerden baska yerlere ölü gömen veya gömdüren kisi, alti aya kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kamu Güvenine Karsi Suçlar
Parada sahtecilik
Madde 197- (1) Memlekette veya yabanci ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayi, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kisi, iki yildan oniki yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Sahte parayi bilerek kabul eden kisi, bir yildan üç yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(3) Sahteligini bilmeden kabul ettigi parayi bu niteligini bilerek tedavüle koyan kisi, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Paraya esit sayilan degerler
Madde 198- (1) Devlet tarafindan ihraç edilip de hamiline yazili bonolar, hisse senetleri, tahviller ve kuponlar, yetkili kurumlar tarafindan çikarilmis olup da kanunen tedavül eden senetler, tahviller ve evrak ile milli ziynet altinlari, para hükmündedir.
Kiymetli damgada sahtecilik
Madde 199- (1) Kiymetli damgayi sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kisi, bir yildan bes yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Sahte olarak üretilmis kiymetli damgayi bilerek kabul eden kisi, üç aydan bir yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(3) Sahteligini bilmeden kabul ettigi kiymetli damgayi bu niteligini bilerek tedavüle koyan kisi, bir aydan alti aya kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Damgali kagitlar, damga ve posta pullari ve muayyen bir miktar vergi veya harcin ödendigini belgelemek amaciyla kullanilan pullar, kiymetli damga sayilir.
Para ve kiymetli damgalari yapmaya yarayan araçlar
Madde 200- (1) Paralarla kiymetli damgalarin üretiminde kullanilan alet veya malzemeyi izinsiz olarak üreten, ülkeye sokan, satan, devreden, satin alan, kabul eden veya muhafaza eden kisi, bir yildan dört yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Etkin pismanlik
Madde 201- (1) Sahte olarak para veya kiymetli damga üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya kabul eden kisi, bu para veya kiymetli damgalari tedavüle koymadan ve resmi makamlar tarafindan haber alinmadan önce, diger suç ortaklarini ve sahte olarak üretilen para veya kiymetli damgalarin üretildigi veya saklandigi yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarinin yakalanmasini ve sahte olarak üretilen para veya kiymetli damgalarin ele geçirilmesini saglamasi halinde, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(2) Sahte para veya kiymetli damga üretiminde kullanilan alet ve malzemeyi izinsiz olarak üreten, ülkeye sokan, satan, devreden, satin alan, kabul eden veya muhafaza eden kisi, resmi makamlar tarafindan haber alinmadan önce, diger suç ortaklarini ve bu malzemenin üretildigi veya saklandigi yerleri ilgili makama haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarinin yakalanmasini ve bu malzemenin ele geçirilmesini saglamasi halinde, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
Mühürde sahtecilik
Madde 202- (1) Cumhurbaskanligi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Baskanligi ve Basbakanlik tarafindan kullanilan mührü sahte olarak üreten veya kullanan kisi, iki yildan sekiz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Kamu kurum ve kuruluslarinca veya kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinca kullanilan onaylayici veya belgeleyici mührü sahte olarak üreten veya kullanan kisi, bir yildan alti yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Mühür bozma
Madde 203- (1) Kanun veya yetkili makamlarin emri uyarinca bir seyin saklanmasini veya varliginin aynen korunmasini saglamak için konulan mührü kaldiran veya konulus amacina aykiri hareket eden kisi, alti aydan üç yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Resmi belgede sahtecilik
Madde 204- (1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi baskalarini aldatacak sekilde degistiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Görevi geregi düzenlemeye yetkili oldugu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi baskalarini aldatacak sekilde degistiren, gerçege aykiri olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Resmi belgenin, kanun hükmü geregi sahteligi sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliginde olmasi halinde, verilecek ceza yarisi oraninda artirilir.
Resmî belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
Madde 205- (1) Gerçek bir resmi belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Suçun kamu görevlisi tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan
Madde 206- (1) Bir resmi belgeyi düzenlemek yetkisine sahip olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunan kisi, üç aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Özel belgede sahtecilik
Madde 207- (1) Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi baskalarini aldatacak sekilde degistiren ve kullanan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bir sahte özel belgeyi bu özelligini bilerek kullanan kisi de yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
MADDE 208. - (1) Gerçek bir özel belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Açiga imzanin kötüye kullanilmasi
Madde 209- (1) Belirli bir tarzda doldurulup kullanilmak üzere kendisine teslim olunan imzali ve kismen veya tamamen bos bir kagidi, verilme nedeninden farkli bir sekilde dolduran kisi, sikayet üzerine, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Imzali ve kismen veya tamamen bos bir kagidi hukuka aykiri olarak ele geçirip veya elde bulundurup da hukuki sonuç doguracak sekilde dolduran kisi, belgede sahtecilik hükümlerine göre cezalandirilir.
Resmi belge hükmünde belgeler
Madde 210- (1) Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazili kambiyo senedi, emtiayi temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olmasi halinde, resmi belgede sahtecilik suçuna iliskin hükümler uygulanir.
(2) Gerçege aykiri belge düzenleyen tabip, dis tabibi, eczaci, ebe, hemsire veya diger saglik meslegi mensubu, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Düzenlenen belgenin kisiye haksiz bir menfaat saglamasi ya da kamunun veya kisilerin zararina bir sonuç dogurucu nitelik tasimasi halinde, resmi belgede sahtecilik hükümlerine göre cezaya hükmolunur.
Daha az cezayi gerektiren hal
Madde 211- (1) Bir hukuki iliskiye dayanan alacagin ispati veya gerçek bir durumun belgelenmesi amaciyla belgede sahtecilik suçunun islenmesi halinde, verilecek ceza, yarisi oraninda indirilir.
Içtima
Madde 212- (1) Sahte resmi veya özel belgenin bir baska suçun islenmesi sirasinda kullanilmasi halinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayi ayri ayri cezaya hükmolunur.
BESINCI BÖLÜM
Kamu Barisina Karsi Suçlar
Halk arasinda korku ve panik yaratmak amaciyla tehdit
Madde 213- (1) Halk arasinda endise, korku ve panik yaratmak amaciyla hayat, saglik, vücut veya cinsel dokunulmazlik ya da malvarligi bakimindan alenen tehditte bulunan kisi, iki yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun silahla islenmesi halinde, verilecek ceza, kullanilan silahin niteligine göre yari oranina kadar artirilabilir.
Suç islemeye tahrik
Madde 214- (1) Suç islemek için alenen tahrikte bulunan kisi, alti aydan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Halkin bir kismini diger bir kismina karsi silahlandirarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kisi, onbes yildan yirmidört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Tahrik konusu suçlarin islenmesi halinde, tahrik eden kisi, bu suçlara azmettiren sifatiyla cezalandirilir.
Suçu ve suçluyu övme
Madde 215- (1) Islenmis olan bir suçu veya islemis oldugu suçtan dolayi bir kisiyi alenen öven kimse, iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Halki kin ve düsmanliga tahrik veya asagilama
Madde 216- (1) Halkin sosyal sinif, irk, din, mezhep veya bölge bakimindan farkli özelliklere sahip bir kesimini, diger bir kesimi aleyhine kin ve düsmanliga alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu güvenligi açisindan açik ve yakin bir tehlikenin ortaya çikmasi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Halkin bir kesimini, sosyal sinif, irk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farkliligina dayanarak alenen asagilayan kisi, alti aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Halkin bir kesiminin benimsedigi dini degerleri alenen asagilayan kisi, fiilin kamu barisini bozmaya elverisli olmasi halinde, alti aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Kanunlara uymamaya tahrik
Madde 217- (1) Halki kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kisi, tahrikin kamu barisini bozmaya elverisli olmasi halinde, alti aydan iki yila kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Ortak hüküm
Madde 218- (1) Yukaridaki maddelerde tanimlanan suçlarin basin ve yayin yoluyla islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Görev sirasinda din hizmetlerini kötüye kullanma
Madde 219- (1) Imam, hatip, vaiz, rahip, haham gibi dini reislerden biri vazifesini ifa sirasinda alenen hükümet idaresini ve Devlet kanunlarini ve hükümet icraatini takbih ve tezyif ederse bir aydan bir seneye kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir veya bunlardan birine hükmolunabilir.
(2) Yukaridaki fikrada gösterilen kimselerden biri isbu sifattan bilistifade hükümetin idaresini ve kanun ve nizam ve emirleri ve dairelerden birine ait olan vazife ve salahiyeti takbih ve tezyife veya halki kanunlara yahut hükümet emirlerini icraya veya memuru memuriyetinin vazifesi icabina karsi itaatsizlige tahrik ve tesvik edecek olursa üç aydan iki seneye kadar hapse ve adlî para cezasi ve müebbeden veya muvakkaten bilfiil o vazifeyi icradan ve onun menfaat ve aidatini almaktan memnuiyetine hükmolunur.
(3) Kendi sifatlarindan istifade ederek kanuna göre kazanilmis olan haklara muhalif is ve sözlerde bulunmaya, bir kimseyi icbar ve ikna eden din reis ve memurlari hakkinda dahi baladaki fikrada yazili ceza tertip olunur.
(4) Bunlardan biri dini sifatindan istifade ederek, birinci fikrada yazili fiillerden baska bir cürüm islerse altida bir miktari çogaltilmak sartiyla o cürüm için kanunda yazili olan ceza ile mahkûm olur.
(5) Su kadar ki kanun isbu sifati esasen nazariitibara almis ise cezayi çogaltmaya mahal yoktur.
Suç islemek amaciyla örgüt kurma
Madde 220- (1) Kanunun suç saydigi fiilleri islemek amaciyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapisi, sahip bulundugu üye sayisi ile araç ve gereç bakimindan amaç suçlari islemeye elverisli olmasi halinde, iki yildan alti yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Ancak, örgütün varligi için üye sayisinin en az üç kisi olmasi gerekir.
(2) Suç islemek amaciyla kurulmus olan örgüte üye olanlar, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Örgütün silahli olmasi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarisina kadar artirilir.
(4) Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi da cezaya hükmolunur.
(5) Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde islenen bütün suçlardan dolayi ayrica fail olarak cezalandirilir.
(6) Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adina suç isleyen kisi, ayrica örgüte üye olmak suçundan dolayi cezalandirilir.
(7) Örgüt içindeki hiyerarsik yapiya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardim eden kisi, örgüt üyesi olarak cezalandirilir.
(8) Örgütün veya amacinin propagandasini yapan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu suçun basin ve yayin yolu ile islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Etkin pismanlik
Madde 221- (1) Suç islemek amaciyla örgüt kurma suçu nedeniyle sorusturmaya baslanmadan ve örgütün amaci dogrultusunda suç islenmeden önce, örgütü dagitan veya verdigi bilgilerle örgütün dagilmasini saglayan kurucu veya yöneticiler hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(2) Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun islenisine istirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrildigini ilgili makamlara bildirmesi halinde, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(3) Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun islenisine istirak etmeden yakalanan örgüt üyesinin, pismanlik duyarak örgütün dagilmasini veya mensuplarinin yakalanmasini saglamaya elverisli bilgi vermesi halinde, hakkinda cezaya hükmolunmaz.
(4) Suç islemek amaciyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan kisinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapisi ve faaliyeti çerçevesinde islenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde, hakkinda örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayi cezaya hükmolunmaz. Kisinin bu bilgileri yakalandiktan sonra vermesi halinde, hakkinda bu suçtan dolayi verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapilir.
(5) Etkin pismanliktan yararlanan kisiler hakkinda bir yil süreyle denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yila kadar uzatilabilir.
Sapka ve Türk harfleri
Madde 222- (1) 25.11.1925 tarihli ve 671 sayili Sapka Iktisasi Hakkinda Kanunla, 1.11.1928 tarihli ve 1353 sayili Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkinda Kanunun koydugu yasaklara veya yükümlülüklere aykiri hareket edenlere iki aydan alti aya kadar hapis cezasi verilir.
ALTINCI BÖLÜM
Ulasim Araçlarina veya Sabit Platformlara Karsi Suçlar
Ulasim araçlarinin kaçirilmasi veya alikonulmasi
Madde 223- (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla kara ulasim aracinin hareket etmesini engelleyen, bu araci hareket halinde iken durduran veya gitmekte oldugu yerden baska yere götüren kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun konusunun deniz veya demiryolu ulasim araci olmasi halinde, iki yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla hava ulasim aracinin hareket etmesini engelleyen veya bu araci gitmekte oldugu yerden baska yere götüren kisi, bes yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Bu suçlarin islenmesi sirasinda kisilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayisiyla ayrica cezaya hükmolunur.
(5) Bu suçlarin islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Kit'a sahanliginda veya münhasir ekonomik bölgedeki sabit platformlarin isgali
Madde 224- (1) Kit'a sahanliginda veya münhasir ekonomik bölgede kurulmus sabit bir platformu cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykiri baska bir davranisla ele geçiren, zapteden veya kontrolü altina alan kisi, bes yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun islenmesi sirasinda kisilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayisiyla ayrica cezaya hükmolunur.
(3) Bu suçun islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
YEDINCI BÖLÜM
Genel Ahlaka Karsi Suçlar
Hayasizca hareketler
Madde 225- (1) Alenen cinsel iliskide bulunan veya teshircilik yapan kisi, alti aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Müstehcenlik
Madde 226- (1) a) Bir çocuga müstehcen görüntü, yazi veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunlarin içerigini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten,
b) Bunlarin içeriklerini çocuklarin girebilecegi veya görebilecegi yerlerde ya da alenen gösteren, görülebilecek sekilde sergileyen, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,
c) Bu ürünleri, içerigine vakif olunabilecek sekilde satisa veya kiraya arz eden,
d) Bu ürünleri, bunlarin satisina mahsus alisveris yerleri disinda, satisa arz eden, satan veya kiraya veren,
e) Bu ürünleri, sair mal veya hizmet satislari yaninda veya dolayisiyla bedelsiz olarak veren veya dagitan,
f) Bu ürünlerin reklamini yapan,
Kisi, alti aydan iki yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Müstehcen görüntü, yazi veya sözleri basin ve yayin yolu ile yayinlayan veya yayinlanmasina aracilik eden kisi alti aydan üç yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(3) Müstehcen görüntü, yazi veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocuklari kullanan kisi, bes yildan on yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu ürünleri ülkeye sokan, çogaltan, satisa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da baskalarinin kullanimina sunan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(4) Siddet kullanilarak, hayvanlarla, ölmüs insan bedeni üzerinde veya dogal olmayan yoldan yapilan cinsel davranislara iliskin yazi, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satisa arz eden, satan, nakleden, depolayan, baskalarinin kullanimina sunan veya bulunduran kisi, bir yildan dört yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(5) Üç ve dördüncü fikralardaki ürünlerin içerigini basin ve yayin yolu ile yayinlayan veya yayinlanmasina aracilik eden ya da çocuklarin görmesini, dinlemesini veya okumasini saglayan kisi, alti yildan on yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(6) Bu suçlardan dolayi, tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(7) Bu madde hükümleri, bilimsel eserlerle; üçüncü fikra hariç olmak ve çocuklara ulasmasi engellenmek kosuluyla, sanatsal ve edebi degeri olan eserler hakkinda uygulanmaz.
Fuhus
Madde 227- (1) Çocugu fuhsa tesvik eden, bunun yolunu kolaylastiran, bu maksatla tedarik eden veya barindiran ya da çocugun fuhsuna aracilik eden kisi, dört yildan on yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu suçun islenisine yönelik hazirlik hareketleri de tamamlanmis suç gibi cezalandirilir.
(2) Bir kimseyi fuhsa tesvik eden, bunun yolunu kolaylastiran ya da fuhus için aracilik eden veya yer temin eden kisi, iki yildan dört yila kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Fuhsa sürüklenen kisinin kazancindan yararlanilarak kismen veya tamamen geçimin saglanmasi, fuhsa tesvik sayilir.
(3) Fuhus amaciyla ülkeye insan sokan veya insanlarin ülke disina çikmasini saglayan kisi hakkinda yukaridaki fikralara göre cezaya hükmolunur.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak, hile ile ya da çaresizliginden yararlanarak bir kimseyi fuhsa sevk eden veya fuhus yapmasini saglayan kisi hakkinda yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yarisindan iki katina kadar artirilir.
(5) Yukaridaki fikralarda tanimlanan suçlarin es, üstsoy, kayin üstsoy, kardes, evlat edinen, vasi, egitici, ögretici, bakici, koruma ve gözetim yükümlülügü bulunan diger kisiler tarafindan ya da kamu görevi veya hizmet iliskisinin sagladigi nüfuz kötüye kullanilmak suretiyle islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(6) Bu suçlarin, suç islemek amaciyla teskil edilmis örgüt faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(7) Bu suçlardan dolayi, tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(8) Fuhsa sürüklenen kisi, tedavi veya terapiye tabi tutulur.
Kumar oynanmasi için yer ve imkan saglama
Madde 228- (1) Kumar oynanmasi için yer ve imkan saglayan kisi, bir yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Çocuklarin kumar oynamasi için yer ve imkan saglanmasi halinde, verilecek ceza bir kati oraninda artirilir.
(3) Bu suçtan dolayi, tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(4) Ceza Kanununun uygulanmasinda kumar, kazanç amaciyla icra edilen ve kar ve zararin talihe bagli oldugu oyunlardir.
Dilencilik
Madde 229- (1) Çocuklari, beden veya ruh bakimindan kendini idare edemeyecek durumda bulunan kimseleri dilencilikte araç olarak kullanan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun üçüncü derece dahil kan veya kayin hisimlari ya da es tarafindan islenmesi halinde verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Bu suçun örgüt faaliyeti çerçevesinde islenmis olmasi halinde, verilecek ceza bir kat artirilir.
SEKIZINCI BÖLÜM
Aile Düzenine Karsi Suçlar
Birden çok evlilik, hileli evlenme, dinsel tören
Madde 230- (1) Evli olmasina ragmen, baskasiyla evlenme islemi yaptiran kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Kendisi evli olmamakla birlikte, evli oldugunu bildigi bir kimse ile evlilik islemi yaptiran kisi de yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
(3) Gerçek kimligini saklamak suretiyle bir baskasiyla evlenme islemi yaptiran kisi, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(4) Yukaridaki fikralarda tanimlanan suçlardan dolayi zamanasimi, evlenmenin iptali kararinin kesinlestigi tarihten itibaren islemeye baslar.
(5) Aralarinda evlenme olmaksizin, evlenmenin dinsel törenini yaptiranlar hakkinda iki aydan alti aya kadar hapis cezasi verilir. Ancak, medeni nikah yapildiginda kamu davasi ve hükmedilen ceza bütün sonuçlariyla ortadan kalkar.
(6) Evlenme akdinin kanuna göre yapilmis oldugunu gösteren belgeyi görmeden bir evlenme için dinsel tören yapan kimse hakkinda iki aydan alti aya kadar hapis cezasi verilir.
Çocugun soybagini degistirme
Madde 231- (1) Bir çocugun soybagini degistiren veya gizleyen kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Özen yükümlülügüne aykiri davranarak, saglik kurumundaki bir çocugun baska bir çocukla karismasina neden olan kisi, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Kötü muamele
Madde 232- (1) Ayni konutta birlikte yasadigi kisilerden birine karsi kötü muamelede bulunan kimse, iki aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Idaresi altinda bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat ögretmekle yükümlü oldugu kisi üzerinde, sahibi bulundugu terbiye hakkindan dogan disiplin yetkisini kötüye kullanan kisiye, bir yila kadar hapis cezasi verilir.
Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülügün ihlali
Madde 233- (1) Aile hukukundan dogan bakim, egitim veya destek olma yükümlülügünü yerine getirmeyen kisi, sikayet üzerine, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Hamile oldugunu bildigi esini veya sürekli birlikte yasadigi ve kendisinden gebe kalmis bulundugunu bildigi evli olmayan bir kadini çaresiz durumda terk eden kimseye, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Velayet haklari kaldirilmis olsa da, itiyadi sarhosluk, uyusturucu veya uyarici maddelerin kullanilmasi ya da onur kirici tavir ve hareketlerin sonucu maddi ve manevi özen noksanligi nedeniyle çocuklarinin ahlak, güvenlik ve sagligini agir sekilde tehlikeye sokan ana veya baba, üç aydan bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Çocugun kaçirilmasi ve alikonulmasi
Madde 234- (1) Velayet yetkisi elinden alinmis olan ana veya babanin ya da üçüncü derece dahil kan hisminin, onalti yasini bitirmemis bir çocugu veli, vasi veya bakim ve gözetimi altinda bulunan kimsenin yanindan cebir veya tehdit kullanmaksizin kaçirmasi veya alikoymasi halinde, üç aydan bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Fiil cebir veya tehdit kullanilarak islenmis ya da çocuk henüz oniki yasini bitirmemis ise ceza bir kati oraninda artirilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Ekonomi, Sanayi ve Ticarete Iliskin Suçlar
Ihaleye fesat karistirma
Madde 235- (1) Kamu kurum veya kuruluslari adina yapilan mal veya hizmet alim veya satimlarina ya da kiralamalara iliskin ihalelere ve yapim ihalelerine fesat karistiran kisi, bes yildan oniki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. (1)
(2) Asagidaki hallerde ihaleye fesat karistirilmis sayilir:
a) Hileli davranislarla;
1. Ihaleye katilma yeterligine veya kosullarina sahip olan kisilerin ihaleye veya ihale sürecindeki islemlere katilmalarini engellemek,
2. Ihaleye katilma yeterligine veya kosullarina sahip olmayan kisilerin ihaleye katilmasini saglamak,
3. Teklif edilen mallari, sartnamesinde belirtilen niteliklere sahip oldugu halde, sahip olmadigindan bahisle degerlendirme disi birakmak,
4. Teklif edilen mallari, sartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadigi halde, sahip oldugundan bahisle degerlendirmeye almak.
b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatina veya sartnamelere göre gizli tutulmasi gereken bilgilere baskalarinin ulasmasini saglamak.
c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykiri diger davranislarla, ihaleye katilma yeterligine veya kosullarina sahip olan kisilerin ihaleye, ihale sürecindeki islemlere katilmalarini engellemek.
d) Ihaleye katilmak isteyen veya katilan kisilerin ihale sartlarini ve özellikle fiyati etkilemek için aralarinda açik veya gizli anlasma yapmalari.
(3) Ihaleye fesat karistirma sonucunda ilgili kamu kurumu veya kurulusu açisindan bir zarar meydana gelmis ise, ceza yari oraninda artirilir. Zararin meydana gelmis oldugu sabit olmakla birlikte miktarinin belirlenememis olmasi, bu fikra hükmünün uygulanmasini engellemez.
(4) Ihaleye fesat karistirma dolayisiyla menfaat temin eden görevli kisiler, ayrica bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandirilirlar.
(5) Yukaridaki fikralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluslari araciligi ile yapilan artirma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, kamu kurum veya kuruluslarinin ya da kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin istirakiyle kurulmus sirketler, bunlarin bünyesinde faaliyet icra eden vakiflar, kamu yararina çalisan dernekler veya kooperatifler adina yapilan mal veya hizmet alim veya satimlarina ya da kiralamalara fesat karistirilmasi halinde de uygulanir.
Edimin ifasina fesat karistirma
Madde 236- (1) Kamu kurum veya kuruluslari, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, bunlarin istirakiyle kurulmus sirketler, bunlarin bünyesinde faaliyet icra eden vakiflar, kamu yararina çalisan dernekler ya da kooperatiflere karsi taahhüt altina girilen edimin ifasina fesat karistiran kisi, üç yildan yedi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
???????????????????????
(1) Bu fikrada yer alan "ihalelere" ibaresi, 31/3/2005 tarihli ve 5328 sayili Kanunun 9 uncu maddesiyle "ihaleler ile yapim ihalelerine" seklinde degistirilmistir ve metne islenmistir.
(2) Asagidaki fiillerin hileli olarak yapilmasi halinde, edimin ifasina fesat karistirilmis sayilir:
a) Ihale kararinda veya sözlesmede evsafi belirtilen maldan baska bir malin teslim veya kabul edilmesi.
b) Ihale kararinda veya sözlesmede belirtilen miktardan eksik malin teslim veya kabul edilmesi.
c) Edimin ihale kararinda veya sözlesmede belirtilen sürede ifa edilmemesine ragmen, süresinde ifa edilmis gibi kabul edilmesi.
d) Yapim ihalelerinde eserin veya kullanilan malzemenin sartname veya sözlesmesinde belirlenen sartlara, miktar veya niteliklere uygun olmamasina ragmen kabul edilmesi.
e) Hizmet niteligindeki edimin, ihale kararinda veya sözlesmede belirtilen sartlara göre verilmemesine veya eksik verilmesine ragmen verilmis gibi kabul edilmesi.
(3) Edimin ifasina fesat karistirma dolayisiyla menfaat temin eden görevli kisiler, ayrica bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandirilirlar.
Fiyatlari etkileme
Madde 237- (1) Isçi ücretlerinin veya besin veya mallarin degerlerinin artip eksilmesi sonucunu dogurabilecek bir sekilde ve bu maksatla yalan haber veya havadis yayan veya sair hileli yollara basvuran kimseye üç aydan iki yila kadar hapis ve adlî para cezasi verilir.
(2) Fiil sonucu besin veya mallarin degerleri veya isçi ücretleri artip eksildigi takdirde ceza üçte biri oraninda artirilir.
(3) Fail, ruhsatli simsar veya borsa tellali ise ceza ayrica sekizde bir oraninda artirilir.
Kamuya gerekli seylerin yokluguna neden olma
Madde 238- (1) Taahhüt ettigi isi yerine getirmeyerek, kamu kurum ve kuruluslari veya kamu hizmeti veya genel bir felaketin önlenmesi için zorunlu esya veya besinlerin ortadan kalkmasina veya önemli ölçüde azalmasina neden olan kimseye bir yildan üç yila kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasi verilir.
Ticarî sir, bankacilik sirri veya müsteri sirri niteligindeki bilgi veya belgelerin açiklanmasi
Madde 239- (1) Sifat veya görevi, meslek veya sanati geregi vakif oldugu ticari sir, bankacilik sirri veya müsteri sirri niteligindeki bilgi veya belgeleri yetkisiz kisilere veren veya ifsa eden kisi, sikayet üzerine, bir yildan üç yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Bu bilgi veya belgelerin, hukuka aykiri yolla elde eden kisiler tarafindan yetkisiz kisilere verilmesi veya ifsa edilmesi halinde de bu fikraya göre cezaya hükmolunur.
(2) Birinci fikra hükümleri, fenni kesif ve buluslari veya sinai uygulamaya iliskin bilgiler hakkinda da uygulanir.
(3) Bu sirlar, Türkiye'de oturmayan bir yabanciya veya onun memurlarina açiklandigi takdirde, faile verilecek ceza üçte biri oraninda artirilir. Bu halde sikayet kosulu aranmaz.
(4) Cebir veya tehdit kullanarak bir kimseyi bu madde kapsamina giren bilgi veya belgeleri açiklamaya mecbur kilan kisi, üç yildan yedi yila kadar hapis cezasiyla cezalandirilir.
Mal veya hizmet satimindan kaçinma
Madde 240- (1) Belli bir mal veya hizmeti satmaktan kaçinarak kamu için acil bir ihtiyacin ortaya çikmasina neden olan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Tefecilik
Madde 241- (1) Kazanç elde etmek amaciyla baskasina ödünç para veren kisi, iki yildan bes yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 242- (1) Bu bölümde yer alan suçlarin islenmesi suretiyle yararina haksiz menfaat saglanan tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
ONUNCU BÖLÜM
Bilisim Alaninda Suçlar
Bilisim sistemine girme
Madde 243- (1) Bir bilisim sisteminin bütününe veya bir kismina, hukuka aykiri olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yila kadar hapis veya adlî para cezasi verilir.
(2) Yukaridaki fikrada tanimlanan fiillerin bedeli karsiligi yararlanilabilen sistemler hakkinda islenmesi halinde, verilecek ceza yari oranina kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdigi veriler yok olur veya degisirse, alti aydan iki yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya degistirme
Madde 244- (1) Bir bilisim sisteminin isleyisini engelleyen veya bozan kisi, bir yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bir bilisim sistemindeki verileri bozan, yok eden, degistiren veya erisilmez kilan, sisteme veri yerlestiren, var olan verileri baska bir yere gönderen kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kurulusuna ait bilisim sistemi üzerinde islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(4) Yukaridaki fikralarda tanimlanan fiillerin islenmesi suretiyle kisinin kendisinin veya baskasinin yararina haksiz bir çikar saglamasinin baska bir suç olusturmamasi halinde, iki yildan alti yila kadar hapis ve besbin güne kadar adlî para cezasina hükmolunur.
Banka veya kredi kartlarinin kötüye kullanilmasi
Madde 245- (1) Baskasina ait bir banka veya kredi kartini, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartin kendisine verilmesi gereken kisinin rizasi olmaksizin bunu kullanarak veya kullandirtarak kendisine veya baskasina yarar saglarsa, üç yildan alti yila kadar hapis cezasi ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Sahte olusturulan veya üzerinde sahtecilik yapilan bir banka veya kredi kartini kullanmak suretiyle kendisine veya baskasina yarar saglayan kisi, fiil daha agir cezayi gerektiren baska bir suç olusturmadigi takdirde, dört yildan yedi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 246- (1) Bu bölümde yer alan suçlarin islenmesi suretiyle yararina haksiz menfaat saglanan tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Millete ve Devlete Karsi Suçlar ve Son Hükümler
BIRINCI BÖLÜM
Kamu Idaresinin Güvenilirligine ve Isleyisine Karsi Suçlar
Zimmet
Madde 247- (1) Görevi nedeniyle zilyedligi kendisine devredilmis olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü oldugu mali kendisinin veya baskasinin zimmetine geçiren kamu görevlisi, bes yildan oniki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun, zimmetin açiga çikmamasini saglamaya yönelik hileli davranislarla islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Zimmet suçunun, malin geçici bir süre kullanildiktan sonra iade edilmek üzere islenmesi halinde, verilecek ceza yari oranina kadar indirilebilir.
Etkin pismanlik
Madde 248- (1) Sorusturma baslamadan önce, zimmete geçirilen malin aynen iade edilmesi veya ugranilan zararin tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanin üçte ikisi indirilir.
(2) Kovusturma baslamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen malin aynen iade edilmesi veya ugranilan zararin tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanin yarisi indirilir. Etkin pismanligin hükümden önce gerçeklesmesi halinde, verilecek cezanin üçte biri indirilir.
Daha az cezayi gerektiren hal
Madde 249- (1) Zimmet suçunun konusunu olusturan malin degerinin azligi nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yariya kadar indirilir.
Irtikap
Madde 250- (1) Görevinin sagladigi nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya baskasina yarar saglanmasina veya bu yolda vaatte bulunulmasina bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, bes yildan on yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Görevinin sagladigi güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçeklestirdigi hileli davranislarla, kendisine veya baskasina yarar saglanmasina veya bu yolda vaatte bulunulmasina bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Ikinci fikrada tanimlanan suçun kisinin hatasindan yararlanarak islenmis olmasi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Denetim görevinin ihmali
Madde 251- (1) Zimmet veya irtikap suçunun islenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, islenen suçun müsterek faili olarak sorumlu tutulur.
(2) Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikap suçunun islenmesine imkan saglayan kamu görevlisi, üç aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Rüsvet
Madde 252- (1) Rüsvet alan kamu görevlisi, dört yildan oniki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Rüsvet veren kisi de kamu görevlisi gibi cezalandirilir. Rüsvet konusunda anlasmaya varilmasi halinde, suç tamamlanmis gibi cezaya hükmolunur.
(2) Rüsvet alan veya bu konuda anlasmaya varan kisinin, yargi görevi yapan, hakem, bilirkisi, noter veya yeminli mali müsavir olmasi halinde, birinci fikraya göre verilecek ceza üçte birden yarisina kadar artirilir.
(3) Rüsvet, bir kamu görevlisinin, görevinin gereklerine aykiri olarak bir isi yapmasi veya yapmamasi için kisiyle vardigi anlasma çerçevesinde bir yarar saglamasidir.
(4) Birinci fikra hükmü, kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, kamu kurum veya kuruluslarinin ya da kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin istirakiyle kurulmus sirketler, bunlarin bünyesinde faaliyet icra eden vakiflar, kamu yararina çalisan dernekler, kooperatifler ya da halka açik anonim sirketlerle hukuki iliski tesisinde veya tesis edilmis hukuki iliskinin devami sürecinde, bu tüzel kisiler adina hareket eden kisilere görevinin gereklerine aykiri olarak yarar saglanmasi halinde de uygulanir.
(5) Yabanci bir ülkede seçilmis veya atanmis olan, yasama veya idari veya adlî bir görevi yürüten kamu kurum veya kuruluslarinin memur veya görevlilerine veya ayni ülkede uluslararasi nitelikte görevleri yerine getirenlere, uluslararasi ticari islemler nedeniyle, bir isin yapilmasi veya yapilmamasi veya haksiz bir yararin elde edilmesi veya muhafazasi amaciyla, dogrudan veya dolayli olarak yarar teklif veya vaat edilmesi veya verilmesi de rüsvet sayilir.
Tüzel kisiler hakkinda güvenlik tedbiri uygulanmasi
Madde 253- (1) Rüsvet suçunun islenmesi suretiyle yararina haksiz menfaat saglanan tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Etkin pismanlik
Madde 254- (1) Rüsvet alan kisinin, sorusturma baslamadan önce, rüsvet konusu seyi sorusturmaya yetkili makamlara aynen teslim etmesi halinde, hakkinda rüsvet suçundan dolayi cezaya hükmolunmaz. Rüsvet alma konusunda baskasiyla anlasan kamu görevlisinin sorusturma baslamadan önce durumu yetkili makamlara haber vermesi halinde de hakkinda bu suçtan dolayi cezaya hükmolunmaz.
(2) Rüsvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle anlasmaya varan kisinin, sorusturma baslamadan önce, pismanlik duyarak durumdan sorusturma makamlarini haberdar etmesi halinde, hakkinda rüsvet suçundan dolayi cezaya hükmolunmaz; verdigi rüsvet de kamu görevlisinden alinarak kendisine iade edilir.
(3) Rüsvet suçuna istirak eden diger kisilerin, sorusturma baslamadan önce, pismanlik duyarak durumdan sorusturma makamlarini haberdar etmesi halinde, hakkinda bu suçtan dolayi cezaya hükmolunmaz.
Yetkili olmadigi bir is için yarar saglama
Madde 255- (1) Görevine girmeyen ve yetkili olmadigi bir isi yapabilecegi veya yaptirabilecegi kanaatini uyandirarak yarar saglayan kamu görevlisi, bir yildan bes yila kadar hapis ve adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Zor kullanma yetkisine iliskin sinirin asilmasi
Madde 256- (1) Zor kullanma yetkisine sahip kamu görevlisinin, görevini yaptigi sirada, kisilere karsi görevinin gerektirdigi ölçünün disinda kuvvet kullanmasi halinde, kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Görevi kötüye kullanma
Madde 257- (1) Kanunda ayrica suç olarak tanimlanan haller disinda, görevinin gereklerine aykiri hareket etmek suretiyle, kisilerin magduriyetine veya kamunun zararina neden olan ya da kisilere haksiz bir kazanç saglayan kamu görevlisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Kanunda ayrica suç olarak tanimlanan haller disinda, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kisilerin magduriyetine veya kamunun zararina neden olan ya da kisilere haksiz bir kazanç saglayan kamu görevlisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Irtikap suçunu olusturmadigi takdirde, görevinin gereklerine uygun davranmasi için veya bu nedenle kisilerden kendisine veya bir baskasina çikar saglayan kamu görevlisi, birinci fikra hükmüne göre cezalandirilir.
Göreve iliskin sirrin açiklanmasi
Madde 258- (1) Görevi nedeniyle kendisine verilen veya ayni nedenle bilgi edindigi ve gizli kalmasi gereken belgeleri, kararlari ve emirleri ve diger tebligati açiklayan veya yayinlayan veya ne suretle olursa olsun baskalarinin bilgi edinmesini kolaylastiran kamu görevlisine, bir yildan dört yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Kamu görevlisi sifati sona erdikten sonra, birinci fikrada yazili fiilleri isleyen kimseye de ayni ceza verilir.
Kamu görevlisinin ticareti
Madde 259- (1) Yürüttügü görevin sagladigi nüfuzdan yararlanarak, bir baskasina mal veya hizmet satmaya çalisan kamu görevlisi, alti aya kadar hapis veya adlî para cezasi ile cezalandirilir.
Kamu görevinin terki veya yapilmamasi
Madde 260- (1) Hukuka aykiri olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kismen veya tamamen yapmayan veya yavaslatan kamu görevlilerinin her biri hakkinda üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir. Kamu görevlisi sayisinin üçten fazla olmamasi halinde cezaya hükmolunmaz.
(2) Kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal haklari ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kisa süreli is birakmalari veya yavaslatmalari halinde, verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza da verilmeyebilir.
Kisilerin mallari üzerinde usulsüz tasarruf
Madde 261- (1) Ilgili kanunlarda belirlenen kosullara aykiri oldugunu bilerek, kisilerin tasinir veya tasinmaz mallari üzerinde, karsilik ödenmek suretiyle de olsa, zorla tasarrufta bulunan kamu görevlisi, fiil daha agir cezayi gerektiren bir suç olusturmadigi takdirde, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Kamu görevinin usulsüz olarak üstlenilmesi
Madde 262- (1) Bir kamu görevini, kanun ve nizamlara aykiri olarak yerine getirmeye tesebbüs eden veya terk emri kendisine bildirilmis oldugu halde görevi sürdüren kimseye üç aydan iki yila kadar hapis cezasi verilir.
Kanuna aykiri egitim kurumu
Madde 263- (1) Kanuna aykiri olarak egitim kurumu açanlara, bunlari çalistiranlara ve bu kurumlarda kanuna aykiri olarak açildigini bildigi halde ögretmenlik yapanlara, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Yukaridaki fikrada gösterilen yerlerin kapatilmasina da karar verilir.
Özel isaret ve kiyafetleri usulsüz kullanma
Madde 264- (1) Bir rütbe veya kamu görevinin veya meslegin, resmi elbisesini yetkisi olmaksizin alenen ve baskalarini yaniltacak sekilde giyen veya hakki olmayan nisan veya madalyalari takan kimseye üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Elbisenin saglayacagi kolaylik ve olanaklardan yararlanarak bir suç islenirse, yalniz bu fiilden ötürü yukaridaki fikrada belirtilen cezalar üçte biri oraninda artirilarak hükmolunur.
Görevi yaptirmamak için direnme
Madde 265- (1) Kamu görevlisine karsi görevini yapmasini engellemek amaciyla, cebir veya tehdit kullanan kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun yargi görevi yapan kisilere karsi islenmesi halinde, iki yildan dört yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Suçun, kisinin kendisini taninmayacak bir hale koymasi suretiyle veya birden fazla kisi tarafindan birlikte islenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oraninda artirilir.
(4) Suçun, silahla ya da var olan veya var sayilan suç örgütlerinin olusturduklari korkutucu güçten yararlanilarak islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(5) Bu suçun islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin gerçeklesmesi durumunda, ayrica kasten yaralama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Kamu görevine ait araç ve gereçleri suçta kullanma
Madde 266- (1) Görevi geregi olarak elinde bulundurdugu araç ve gereçleri bir suçun islenmesi sirasinda kullanan kamu görevlisi hakkinda, ilgili suçun taniminda kamu görevlisi sifati esasen göz önünde bulundurulmamis ise, verilecek ceza üçte biri oraninda artirilir.
IKINCI BÖLÜM
Adliyeye Karsi Suçlar
Iftira
Madde 267- (1) Yetkili makamlara ihbar veya sikayette bulunarak ya da basin ve yayin yoluyla, islemedigini bildigi halde, hakkinda sorusturma ve kovusturma baslatilmasini ya da idari bir yaptirim uygulanmasini saglamak için bir kimseye hukuka aykiri bir fiil isnat eden kisi, bir yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulmasi halinde, ceza yari oraninda artirilir.
(3) Yüklenen fiili islemediginden dolayi hakkinda beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmis magdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltina alma ve tutuklama disinda baska bir koruma tedbiri uygulanmissa, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(4) Yüklenen fiili islemediginden dolayi hakkinda beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmis olan magdurun bu fiil nedeniyle gözaltina alinmasi veya tutuklanmasi halinde; iftira eden, ayrica kisiyi hürriyetinden yoksun kilma suçuna iliskin hükümlere göre dolayli fail olarak sorumlu tutulur.
(5) Magdurun agirlastirilmis müebbet hapis veya müebbet hapis cezasina mahkûmiyeti halinde, yirmi yildan otuz yila kadar hapis cezasina; süreli hapis cezasina mahkûmiyeti halinde, mahkûm olunan cezanin üçte ikisi kadar hapis cezasina hükmolunur.
(6) Magdurun mahkûm oldugu hapis cezasinin infazina baslanmis ise, besinci fikraya göre verilecek ceza yarisi kadar artirilir.
(7) Iftira sonucunda magdur hakkinda hapis cezasi disinda adlî veya idari bir yaptirim uygulanmissa; iftira eden kisi, üç yildan yedi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(8) Iftira suçundan dolayi dava zamanasimi, magdurun fiili islemediginin sabit oldugu tarihten baslar.
(9) Basin ve yayin yoluyla islenen iftira suçundan dolayi verilen mahkûmiyet karari, ayni veya esdegerde basin ve yayin organiyla ilan olunur. Ilan masrafi, hükümlüden tahsil edilir.
Baskasina ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanilmasi
Madde 268- (1) Isledigi suç nedeniyle kendisi hakkinda sorusturma ve kovusturma yapilmasini engellemek amaciyla, bu kisiye ait kimligi veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna iliskin hükümlere göre cezalandirilir.
Etkin pismanlik
Madde 269- (1) Iftira edenin, magdur hakkinda adlî veya idari sorusturma baslamadan önce, iftirasindan dönmesi halinde, hakkinda iftira suçundan dolayi verilecek cezanin beste dördü indirilir.
(2) Magdur hakkinda kovusturma baslamadan önce iftiradan dönme halinde, iftira suçundan dolayi verilecek cezanin dörtte üçü indirilir.
(3) Etkin pismanligin;
a) Magdur hakkinda hükümden önce gerçeklesmesi halinde, verilecek cezanin üçte ikisi,
b) Magdurun mahkûmiyetinden sonra gerçeklesmesi halinde, verilecek cezanin yarisi,
c) Hükmolunan cezanin infazina baslanmasi halinde, verilecek cezanin üçte biri,
Indirilebilir.
(4) Iftiranin konusunu olusturan münhasiran idari yaptirim uygulanmasini gerektiren fiil dolayisiyla;
a) Idari yaptirima karar verilmeden önce etkin pismanlikta bulunulmasi halinde, verilecek cezanin yarisi,
b) Idari yaptirim uygulandiktan sonra etkin pismanlikta bulunulmasi halinde, verilecek cezanin üçte biri,
Indirilebilir.
(5) Iftira suçunun basin ve yayin yoluyla islenmesi halinde, bu madde hükümleri uygulanmaz.
Suç üstlenme
Madde 270- (1) Yetkili makamlara, gerçege aykiri olarak, suçu isledigini veya suça katildigini bildiren kimseye iki yila kadar hapis cezasi verilir. Bu suçun üstsoy, altsoy, es veya kardesi cezadan kurtarmak amaciyla islenmesi halinde; verilecek cezanin dörtte üçü indirilebilecegi gibi tamamen de kaldirilabilir.
Suç uydurma
Madde 271- (1) Islenmedigini bildigi bir suçu, yetkili makamlara islenmis gibi ihbar eden ya da islenmeyen bir suçun delil veya emarelerini sorusturma yapilmasini saglayacak biçimde uyduran kimseye üç yila kadar hapis cezasi verilir.
Yalan taniklik
Madde 272- (1) Hukuka aykiri bir fiil nedeniyle baslatilan bir sorusturma kapsaminda tanik dinlemeye yetkili kisi veya kurul önünde gerçege aykiri olarak taniklik yapan kimseye, dört aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanik dinlemeye kanunen yetkili kisi veya kurul önünde gerçege aykiri olarak taniklik yapan kimseye bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Üç yildan fazla hapis cezasini gerektiren bir suçun sorusturma veya kovusturmasi kapsaminda yalan taniklik yapan kisi hakkinda iki yildan dört yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Aleyhine taniklikta bulunulan kisi ile ilgili olarak gözaltina alma ve tutuklama disinda baska bir koruma tedbiri uygulanmissa, yüklenen fiili islemediginden dolayi hakkinda beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmis olmasi kosuluyla, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(5) Aleyhine taniklikta bulunulan kisinin gözaltina alinmasi veya tutuklanmasi halinde; yüklenen fiili islemediginden dolayi hakkinda beraat karari veya kovusturmaya yer olmadigina dair karar verilmis olmasi kosuluyla; yalan taniklik yapan kisi, ayrica kisiyi hürriyetinden yoksun kilma suçuna iliskin hükümlere göre dolayli fail olarak sorumlu tutulur.
(6) Aleyhine taniklikta bulunulan kimsenin agirlastirilmis müebbet hapis veya müebbet hapis cezasina mahkûmiyeti halinde, yirmi yildan otuz yila kadar hapis cezasina; süreli hapis cezasina mahkûmiyeti halinde, mahkûm olunan cezanin üçte ikisi kadar hapis cezasina hükmolunur.
(7) Aleyhine taniklikta bulunulan kimsenin mahkûm oldugu hapis cezasinin infazina baslanmis ise, altinci fikraya göre verilecek ceza yarisi kadar artirilir.
(8) Aleyhine taniklikta bulunulan kisi hakkinda hapis cezasi disinda adlî veya idari bir yaptirim uygulanmissa; yalan taniklikta bulunan kisi, üç yildan yedi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Sahsi cezasizlik veya cezanin azaltilmasini gerektiren sebepler
Madde 273- (1) Kisinin;
a) Kendisinin, üstsoy, altsoy, es veya kardesinin sorusturma ve kovusturmaya ugramasina neden olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan taniklikta bulunmasi,
b) Tanikliktan çekinme hakki olmasina ragmen, bu hakki kendisine hatirlatilmadan gerçege aykiri olarak taniklik yapmasi,
Halinde, verilecek cezada indirim yapilabilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
(2) Birinci fikra hükmü, özel hukuk uyusmazliklari kapsaminda yapilan yalan taniklik hallerinde uygulanmaz.
Etkin pismanlik
Madde 274- (1) Aleyhine taniklik yapilan kisi hakkinda bir hak kisitlamasini veya yoksunlugunu sonuçlayacak nitelikte karar verilmeden veya hükümden önce gerçegin söylenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
(2) Aleyhine taniklik yapilan kisi hakkinda bir hak kisitlamasini veya yoksunlugunu sonuçlayacak nitelikte karar verildikten sonra ve fakat hükümden önce gerçegin söylenmesi halinde, verilecek cezanin üçte ikisinden yarisina kadari indirilebilir.
(3) Aleyhine taniklik yapilan kisi hakkinda verilen mahkûmiyet karari kesinlesmeden önce gerçegin söylenmesi halinde, verilecek cezanin yarisindan üçte birine kadari indirilebilir.
Yalan yere yemin
Madde 275- (1) Hukuk davalarinda yalan yere yemin eden davaci veya davaliya bir yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Dava hakkinda hüküm verilmeden önce gerçegin söylenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
(3) Hükmün icraya konulmasindan veya kesinlesmesinden önce gerçegin söylenmesi halinde, verilecek cezanin yarisi indirilir.
Gerçege aykiri bilirkisilik veya tercümanlik
Madde 276- (1) Yargi mercileri veya suçtan dolayi kanunen sorusturma yapmak veya yemin altinda tanik dinlemek yetkisine sahip bulunan kisi veya kurul tarafindan görevlendirilen bilirkisinin gerçege aykiri mütalaada bulunmasi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Birinci fikrada belirtilen kisi veya kurullar tarafindan görevlendirilen tercümanin ifade veya belgeleri gerçege aykiri olarak tercüme etmesi halinde, birinci fikra hükmü uygulanir.
Yargi görevi yapani etkileme
Madde 277- (1) Bir davanin taraflarindan birinin veya bir kaçinin veya saniklarin veya davaya katilanlarin, magdurlarin leh veya aleyhinde, yargi görevi yapanlara emir veren veya baski yapan veya nüfuz icra eden veya her ne suretle olursa olsun adi geçenleri hukuka aykiri olarak etkilemeye tesebbüs eden kimseye iki yildan dört yila kadar hapis cezasi verilir. Tesebbüs iltimas derecesini geçmedigi takdirde verilecek ceza alti aydan iki yila kadardir.
Suçu bildirmeme
Madde 278- (1) Islenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kisi, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Islenmis olmakla birlikte, sebebiyet verdigi neticelerin sinirlandirilmasi halen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kisi, yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
(3) Magdurun onbes yasini bitirmemis bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakimdan özürlü olan ya da hamileligi nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olmasi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza, yari oraninda artirilir.
Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi
Madde 279- (1) Kamu adina sorusturma ve kovusturmayi gerektiren bir suçun islendigini göreviyle baglantili olarak ögrenip de yetkili makamlara bildirimde bulunmayi ihmal eden veya bu hususta gecikme gösteren kamu görevlisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Suçun, adlî kolluk görevini yapan kisi tarafindan islenmesi halinde, yukaridaki fikraya göre verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Saglik meslegi mensuplarinin suçu bildirmemesi
Madde 280- (1) Görevini yaptigi sirada bir suçun islendigi yönünde bir belirti ile karsilasmasina ragmen, durumu yetkili makamlara bildirmeyen veya bu hususta gecikme gösteren saglik meslegi mensubu, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Saglik meslegi mensubu deyiminden tabip, dis tabibi, eczaci, ebe, hemsire ve saglik hizmeti veren diger kisiler anlasilir.
Suç delillerini yok etme, gizleme veya degistirme
Madde 281- (1) Gerçegin meydana çikmasini engellemek amaciyla, bir suçun delillerini yok eden, silen, gizleyen, degistiren veya bozan kisi, alti aydan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Kendi isledigi veya islenisine istirak ettigi suçla ilgili olarak kisiye bu fikra hükmüne göre ceza verilmez.
(2) Bu suçun kamu görevlisi tarafindan göreviyle baglantili olarak islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Iliskin oldugu suç nedeniyle hüküm verilmeden önce gizlenen delilleri mahkemeye teslim eden kisi hakkinda bu maddede tanimlanan suç nedeniyle verilecek cezanin beste dördü indirilir.
Suçtan kaynaklanan malvarligi degerlerini aklama
Madde 282- (1) Alt siniri bir yil veya daha fazla hapis cezasini gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarligi degerlerini, yurt disina çikaran veya bunlarin gayrimesru kaynagini gizlemek ve mesru bir yolla elde edildigi konusunda kanaat uyandirmak maksadiyla, çesitli islemlere tabi tutan kisi, iki yildan bes yila kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun, kamu görevlisi tarafindan veya belli bir meslek sahibi kisi tarafindan bu meslegin icrasi sirasinda islenmesi halinde, verilecek hapis cezasi yari oraninda artirilir.
(3) Bu suçun, suç islemek için teskil edilmis bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artirilir.
(4) Bu suçun islenmesi dolayisiyla tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(5) Bu suç nedeniyle kovusturma baslamadan önce suç konusu malvarligi degerlerinin ele geçirilmesini saglayan veya bulundugu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylastiran kisi hakkinda bu maddede tanimlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.
Suçluyu kayirma
Madde 283- (1) Suç isleyen bir kisiye arastirma, yakalanma, tutuklanma veya hükmün infazindan kurtulmasi için imkan saglayan kimse, alti aydan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun kamu görevlisi tarafindan göreviyle baglantili olarak islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Bu suçun üstsoy, altsoy, es, kardes veya diger suç ortagi tarafindan islenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
Tutuklu, hükümlü veya suç delillerini bildirmeme
Madde 284- (1) Hakkinda tutuklama karari verilmis olan veya hükümlü bir kisinin bulundugu yeri bildigi halde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Islenmis olan bir suça iliskin delil ve eserlerin baskalari tarafindan saklandigi yeri bildigi halde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, yukaridaki fikra hükmüne göre cezalandirilir.
(3) Bu suçlarin kamu görevlisi tarafindan göreviyle baglantili olarak islenmesi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(4) Bu suçlarin üstsoy, altsoy, es veya kardes tarafindan islenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
Gizliligin ihlali
Madde 285- (1) Sorusturmanin gizliligini alenen ihlal eden kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Ancak, sorusturma asamasinda alinan ve kanun hükmü geregince gizli tutulmasi gereken kararlarin ve bunlarin geregi olarak yapilan islemlerin gizliliginin ihlali açisindan aleniyetin gerçeklesmesi aranmaz.
(2) Kanuna göre kapali yapilmasi gereken veya kapali yapilmasina karar verilen durusmadaki açiklama veya görüntülerin gizliligini alenen ihlal eden kisi, birinci fikra hükmüne göre cezalandirilir. Ancak, bu suçun olusmasi için tanigin korunmasina iliskin olarak alinan gizlilik kararina aykirilik açisindan aleniyetin gerçeklesmesi aranmaz.
(3) Bu suçlarin basin ve yayin yoluyla islenmesi halinde, ceza yari oraninda artirilir.
(4) Sorusturma ve kovusturma evresinde kisilerin suçlu olarak damgalanmalarini saglayacak sekilde görüntülerinin yayinlanmasi halinde, alti aydan iki yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Ses veya görüntülerin kayda alinmasi
Madde 286- (1) Sorusturma ve kovusturma islemleri sirasindaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kisi, alti aya kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Genital muayene
Madde 287- (1) Yetkili hakim ve savci karari olmaksizin, kisiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan fail hakkinda üç aydan bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Bulasici hastaliklar dolayisiyla kamu sagligini korumak amaciyla kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapilan muayeneler açisindan yukaridaki fikra hükmü uygulanmaz.
Adil yargilamayi etkilemeye tesebbüs
Madde 288- (1) Bir olayla ilgili olarak baslatilan sorusturma veya kovusturma kesin hükümle sonuçlanincaya kadar savci, hakim, mahkeme, bilirkisi veya taniklari etkilemek amaciyla alenen sözlü veya yazili beyanda bulunan kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Bu suçun basin ve yayin yolu ile islenmesi halinde verilecek ceza yari oraninda artirilir.
Muhafaza görevini kötüye kullanma
Madde 289- (1) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmus olan mal üzerinde teslim amaci disinda tasarrufta bulunan kisi, üç aydan iki yila kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir. Kisinin bu malin sahibi olmasi halinde, verilecek ceza yari oraninda indirilir.
(2) Birinci fikrada tanimlanan suçun konusunu olusturan esyayi kovusturma baslamadan önce geri veren veya bunun mümkün olmamasi halinde bedelini ödeyen kisi hakkinda verilecek cezalarin beste dördü indirilir.
(3) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmus olan malin dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri davranmasi nedeniyle kaybolmasina veya bozulmasina neden olan kisi, adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(4) Bir suça iliskin sorusturma veya kovusturma kapsaminda elkonulan esyayi amaci disinda kullanan kimse, bir yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Resmen teslim olunan mala elkonulmasi ve bozulmasi
Madde 290- (1) Hükmen hak sahiplerine teslim edilen tasinmaz mallara tekrar elkoyan kimseye üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Muhafaza edilmek üzere baskasina resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmus olan tasinir malin bu kisinin elinden rizasi disinda alinmasi halinde hirsizlik, cebren alinmasi halinde yagma, hileyle alinmasi halinde dolandiricilik, tahrip edilmesi halinde mala zarar verme suçuna iliskin hükümler uygulanir. Kisinin bu malin sahibi olmasi halinde, verilecek cezanin yarisindan dörtte üçüne kadari indirilir.
Baskasi yerine ceza infaz kurumuna veya tutukevine girme
Madde 291- (1) Kendisini, bir hükümlünün veya tutuklunun yerine koyarak ceza infaz kurumuna veya tutukevine giren kimseye alti aydan iki yila kadar hapis cezasi verilir.
Hükümlü veya tutuklunun kaçmasi
Madde 292- (1) Tutukevinden, ceza infaz kurumundan veya gözetimi altinda bulundugu görevlilerin elinden kaçan tutuklu veya hükümlü hakkinda alti aydan bir yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Bu suçun, cebir veya tehdit kullanilarak islenmesi halinde, bir yildan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Bu suçun, silahli olarak ya da birden çok tutuklu veya hükümlü tarafindan birlikte islenmesi halinde, yukaridaki fikralara göre verilecek ceza bir katina kadar artirilir.
(4) Bu suçun islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin veya kasten öldürme suçunun gerçeklesmesi ya da esyaya zarar verilmesi durumunda, ayrica bu suçlara iliskin hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(5) Bu maddede yazili hükümler, ceza infaz kurumu disinda çalistirilan hükümlüler ile hapis cezasi adlî para cezasindan çevrilmis olanlar hakkinda da uygulanir.
(6) Kisa süreli hapis cezasinin özel infaz sekillerinin gereklerine uymayan hükümlü hakkinda bir aydan iki aya kadar hapis cezasina hükmolunur; geriye kalan ceza da ayrica çektirilir.
Etkin pismanlik
Madde 293- (1) Gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün, kaçtiktan sonra etkin pismanlik göstererek kendiliginden teslim olmasi halinde, kaçtigi günden itibaren teslimin gerçeklestigi güne kadar geçen süre dikkate alinarak, verilecek cezanin altida besinden altida birine kadari indirilir. Ancak, kaçma süresinin alti ayi geçmesi halinde cezada indirim yapilmaz.
Kaçmaya imkan saglama
Madde 294- (1) Gözaltina alinanin veya tutuklunun kaçmasini saglayan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Hükümlünün kaçmasini saglayan kisi, çekilecek olan hapis cezasinin süresine göre iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Ancak, hükümlünün cezasi;
a) Müebbet hapis cezasi ise, bes yildan sekiz yila,
b) Agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ise, sekiz yildan oniki yila,
Kadar hapis cezasina hükmolunur.
(3) Bu suçlarin, cebir veya tehdit kullanilarak islenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oraninda artirilir.
(4) Kaçmasi saglanan kisi sayisinin birden fazla olmasi halinde, bu sayi göz önünde bulundurularak, verilecek ceza üçte birden bir katina kadar artirilir.
(5) Bu suçlarin gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün muhafaza veya nakli ile görevli kisiler tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza, üçte biri oraninda artirilir.
(6) Bu suçlarin üstsoy, altsoy, es veya kardes tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oraninda indirilir.
(7) Bu suçlarin islenmesi sirasinda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinin veya kasten öldürme suçunun gerçeklesmesi ya da esyaya zarar verilmesi durumunda, ayrica bu suçlara iliskin hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(8) Gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün, muhafaza veya nakli ile görevli kisinin dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri davranmasindan yararlanarak kaçmasi halinde, alti aydan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
Muhafizin görevini kötüye kullanmasi
Madde 295- (1) Gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün muhafaza veya nakli ile görevli kisilerin, görevlerinin gereklerine aykiri hareket etmeleri halinde, görevi kötüye kullanma suçuna iliskin hükümler uygulanir.
(2) Muhafaza veya nakli ile görevli olan kimse, görevinin gereklerine aykiri olarak gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün bulundugu yerden geçici bir süreyle uzaklasmasina izin verirse; alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Gözaltina alinan, tutuklu veya hükümlünün bu firsattan yararlanarak kaçmasi halinde, kaçmaya kasten imkan saglama suçuna iliskin hükümler uygulanir.
Hükümlü veya tutuklularin ayaklanmasi
Madde 296- (1) Hükümlü veya tutuklularin toplu olarak ayaklanmasi halinde, her biri hakkinda alti aydan üç yila kadar hapis cezasina hükmolunur. Hükümlü veya tutuklu sayisinin üçten fazla olmamasi halinde, bu suçtan dolayi cezaya hükmedilmez.
(2) Ayaklanma sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlara iliskin hükümlere göre cezaya hükmolunur.
Infaz kurumuna veya tutukevine yasak esya sokmak
Madde 297- (1) Infaz kurumuna veya tutukevine silah, uyusturucu veya uyarici madde veya elektronik haberlesme araci sokan veya bulunduran kisi, iki yildan bes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu suçun konusunu olusturan esyanin, temin edilmesi veya bulundurulmasi ayri bir suç olusturdugu takdirde; fikri içtima hükümlerine göre belirlenecek ceza yari oraninda artirilir.
(2) Birinci fikrada sayilanlarin disinda kalip da yetkili makamlar tarafindan infaz kurumuna veya tutukevine sokulmasi yasaklanmis bulunan esyayi, bu yasagi bilerek, infaz kurumuna veya tutukevine sokan veya bulunduran ya da kullanan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Bir ve ikinci fikralarda tanimlanan suçlarin hükümlü veya tutuklularin muhafazasiyla görevli kisiler tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artirilir.
(4) Bir ve ikinci fikralarda tanimlanan suçlarin konusunu olusturan esyayi yaninda bulunduran veya kullanan hükümlü veya tutuklu, bunu kimden ve ne suretle elde ettigi hususunda bilgi verirse, verilecek ceza yari oraninda indirilir.
Hak kullanimini ve beslenmeyi engelleme
Madde 298- (1) Ceza infaz kurumlari ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklularin haberlesmelerini, ziyaretçileriyle görüsmelerini, iyilestirme ve egitim programlari çerçevesinde egitim ve spor, meslek kazandirma ve isyurdu çalismalari ile diger sosyal ve kültürel faaliyetlere katilmalarini, kurum tabibince muayene ve tedavi edilmelerini, müdafi veya avukat tayin etmelerini, bunlarla görüsmelerini, mahkemelere veya Cumhuriyet bassavciliklarina gitmelerini, kurum görevlileri ile görüsmelerini, saliverilenlerin kurum disina çikmalarini her ne suretle olursa olsun engelleyenler, hükümlü ve tutuklulari bu fiillere tesvik edenler, bu yolda talimat verenler, mevzuatin hükümlü ve tutuklulara tanidigi sair her türlü görüsme ve temas olanagini engelleyenler, bir yildan üç yila kadar hapis cezasiyla cezalandirilirlar.
(2) Hükümlü ve tutuklularin beslenmesini engelleyenler hakkinda iki yildan dört yila kadar hapis cezasi verilir. Hükümlü ve tutuklularin açlik grevine veya ölüm orucuna tesvik veya ikna edilmeleri ya da bu yolda kendilerine talimat verilmesi de beslenmenin engellenmesi sayilir.
(3) Beslenmenin engellenmesi nedeniyle kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle agirlasmis hallerinden biri veya ölüm meydana gelmis ise, ayrica kasten yaralama veya kasten öldürme suçlarina iliskin hükümlere göre cezaya hükmolunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarinin Sayginligina Karsi Suçlar
Cumhurbaskanina hakaret
Madde 299- (1) Cumhurbaskanina hakaret eden kisi, bir yildan dört yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Verilecek ceza, suçun alenen islenmesi halinde, altida biri; basin ve yayin yolu ile islenmesi halinde, üçte biri oraninda artirilir.
(3) Bu suçtan dolayi kovusturma yapilmasi, Adalet Bakaninin iznine baglidir.
Devletin egemenlik alametlerini asagilama
Madde 300- (1) Türk Bayragini yirtarak, yakarak veya sair surette ve alenen asagilayan kisi, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu hüküm, Anayasada belirlenen beyaz ay yildizli al bayrak özelliklerini tasiyan ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin egemenlik alameti olarak kullanilan her türlü isaret hakkinda uygulanir.
(2) Istiklal Marsini alenen asagilayan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Bu maddede tanimlanan suçlarin yabanci bir ülkede bir Türk vatandasi tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oraninda artirilir.
Türklügü, Cumhuriyeti, Devletin kurum ve organlarini asagilama
Madde 301- (1) Türklügü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen asagilayan kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargi organlarini, askerî veya emniyet teskilatini alenen asagilayan kisi, alti aydan iki yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Türklügü asagilamanin yabanci bir ülkede bir Türk vatandasi tarafindan islenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oraninda artirilir.
(4) Elestiri amaciyla yapilan düsünce açiklamalari suç olusturmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Devletin Güvenligine Karsi Suçlar
Devletin birligini ve ülke bütünlügünü bozmak
Madde 302- (1) Devletin topraklarinin tamamini veya bir kismini yabanci bir devletin egemenligi altina koymak, Devletin birligini bozmak, Devletin egemenligi altinda bulunan topraklardan bir kismini Devlet idaresinden ayirmak, Devletin bagimsizligini zayiflatmak amacina yönelik elverisli bir fiil isleyen kimseye agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
(2) Bu suçun islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(3) Bu maddede tanimlanan suçlarin islenmesi dolayisiyla tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Düsmanla isbirligi yapmak
Madde 303- (1) Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile savas halinde olan devletin ordusunda hizmet kabul eden, düsman devletin yaninda Türkiye Cumhuriyeti Devletine karsi silahli mücadeleye giren vatandas, müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Düsman devlet ordusunda herhangi bir komuta görevi üstlenen vatandas, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir.
(3) Bir ve ikinci fikralarda tanimlanan suçlarin islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(4) Savas zamaninda düsman devlet topraginda bulunup da bu devlet ordusunda hizmete alinmak mecburiyetinde kalan vatandas hakkinda, bu nedenle cezaya hükmolunmaz.
Devlete karsi savasa tahrik
Madde 304- (1) Türkiye Cumhuriyeti Devletine karsi savas açmasi veya hasmane hareketlerde bulunmasi için yabanci devlet yetkililerini tahrik eden veya bu amaca yönelik olarak yabanci devlet yetkilileri ile isbirligi yapan kisi, on yildan yirmi yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Tahrik fiilinin basin ve yayin yolu ile islenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oraninda artirilir.
(2) Bu madde uygulamasinda, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin güvenligine karsi suç islemek üzere olusturulmus örgütlerin dogrudan veya dolayli olarak desteklenmesi, hasmane hareket olarak kabul edilir.
(3) Bu maddede tanimlanan suçun islenmesi dolayisiyla tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Temel milli yararlara karsi hareket
Madde 305- (1) Temel milli yararlara karsi fiillerde bulunmak maksadiyla veya bu nedenle, yabanci kisi veya kuruluslardan dogrudan dogruya veya dolayli olarak kendisi veya baskasi için maddi yarar saglayan vatandasa, üç yildan on yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi verilir. Yarar saglayan veya vaat eden kisi hakkinda da ayni cezaya hükmolunur.
(2) Fiilin savas sirasinda islenmis ya da yararin basin ve yayin yoluyla propaganda yapmak için verilmis veya vaat edilmis olmasi halinde, verilecek ceza yari oraninda artirilir.
(3) Suç savas hali disinda islendigi takdirde, bu nedenle kovusturma yapilmasi Adalet Bakaninin iznine baglidir.
(4) Temel milli yararlar deyiminden; bagimsizlik, toprak bütünlügü, milli güvenlik ve Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel nitelikleri anlasilir.
Yabanci devlet aleyhine asker toplama
Madde 306- (1) Türkiye Devletini savas tehlikesi ile karsi karsiya birakacak sekilde, yetkisiz olarak, yabanci bir devlete karsi asker toplayan veya diger hasmane hareketlerde bulunan kimseye bes yildan oniki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil sonucu savas meydana gelirse faile müebbet hapis cezasi verilir.
(3) Fiil, sadece yabanci devletle siyasal iliskileri bozacak veya Türkiye Devleti veya Türk vatandaslarini misilleme tehlikesi ile karsi karsiya birakacak nitelikte ise faile iki yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
(4) Siyasal iliski kesilir veya misilleme meydana gelirse üç yildan on yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(5) Bu maddede yer alan suçun kovusturulmasi Adalet Bakaninin iznine baglidir.
(6) Bu madde hükümleri, fiili savas halinde ülke topraklarinin tamamini veya bir kismini isgal eden yabanci devlet kuvvetlerine karsi mesru müdafaa amaçli direnis hareketleri hakkinda uygulanmaz.
Askerî tesisleri tahrip ve düsman askerî hareketleri yararina anlasma
Madde 307- (1) Devletin silahli kuvvetlerine ait olan veya hizmetine verilmis bulunan kara, deniz ve hava ulasim araçlarini, yollari, müesseseleri, depolari ve diger askerî tesisleri, bunlar henüz tamamlanmamis bulunsalar bile, kismen veya tamamen tahrip eden veya geçici bir süre için olsa bile kullanilmayacak hale getiren kisiye, alti yildan oniki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Suçun;
a) Türkiye ile savas halinde bulunan bir devletin çikari için islenmis olmasi,
b) Devletin savas hazirliklarini veya savas kudret ve yetenegini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymus olmasi,
Halinde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
(3) Tahrip veya kullanilamaz hale gelme, birinci fikrada belirtilen bina, tesis veya esyayi elinde bulunduran veya korumak ve gözetlemekle yükümlü olan kimsenin taksiri sonucunda meydana gelmis veya bu nedenle suçun islenmesi kolaylasmis ise, bu kisi hakkinda bir yildan bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(4) Savas zamaninda Türkiye Devleti zararina olmak üzere, düsman askerî hareketlerini kolaylastirmak veya Türkiye Devletinin askerî hareketlerine zarar vermek maksadiyla yabanciyla anlasan veya anlasma olmasa da ayni sonuçlari meydana getirmeye yönelik fiilleri isleyen kisiye on yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir.
(5) Dördüncü fikrada tanimlanan fiil sonucunda, düsman askerî hareketleri fiilen kolaylasmis veya Türk Devletinin askerî hareketleri zarar görmüs ise faile agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
(6) Dört ve besinci fikralarda yazili suçlari isleyen kimse ile anlasan yabanciya da ayni ceza verilir.
(7) Yukaridaki fikralarda yazili fiillerin Türkiye Devleti ile aralarinda savas için ittifak veya istirak olan devlet zararina olarak Türkiye'de islenmesi halinde de bu madde hükümleri uygulanir.
Düsman devlete maddi ve mali yardim
Madde 308- (1) Türkiye Cumhuriyeti Devletinin savas halinde oldugu devlete, savasta Türkiye Cumhuriyeti Devletinin aleyhine kullanilabilecek her türlü esyayi karsilikli veya karsiliksiz, dogrudan veya dolayli olarak veren vatandas, bes yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu hüküm, Türkiye'de oturan yabanci hakkinda da uygulanir.
(2) Savas zamaninda, düsman devlet yararina yapilan borçlanmalara veya her ne nedenle olursa olsun ödemelere katilan veya bunlara iliskin islemleri kolaylastiran vatandasa veya Türkiye'de oturan yabanciya ayni ceza verilir.
(3) Savastan evvel baslamis olsa bile, birinci fikrada yazili haller disinda, nerede bulunursa bulunsun düsman devlet vatandasiyla veya düsman devlet topraklarinda oturan diger kimselerle Türkiye Devleti zararina veya düsman devletin savas gücüne olumlu etki yapacak nitelikte dogrudan dogruya veya dolayli olarak ticaret yapan vatandasa veya Türkiye'de oturan yabanciya iki yildan bes yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
(4) Yukaridaki fikralarda yazili fiillerin düsman devletle aralarinda savas için ittifak veya istirak olan devlet yararina islenmesi halinde de bu madde hükümleri uygulanir.
BESINCI BÖLÜM
Anayasal Düzene ve Bu Düzenin Isleyisine Karsi Suçlar
Anayasayi ihlal
Madde 309- (1) Cebir ve siddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasinin öngördügü düzeni ortadan kaldirmaya veya bu düzen yerine baska bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasini önlemeye tesebbüs edenler agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilirlar.
(2) Bu suçun islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(3) Bu maddede tanimlanan suçlarin islenmesi dolayisiyla tüzel kisiler hakkinda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Cumhurbaskanina suikast ve fiilî saldiri
Madde 310- (1) Cumhurbaskanina suikastte bulunan kisi, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir. Bu fiile tesebbüs edilmesi halinde de suç tamamlanmis gibi cezaya hükmolunur.
(2) Cumhurbaskanina karsi diger fiili saldirilarda bulunan kimse hakkinda, ilgili suça iliskin ceza yari oraninda artirilarak hükmolunur. Ancak, bu suretle verilecek ceza bes yildan az olamaz.
Yasama organina karsi suç
Madde 311- (1) Cebir ve siddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldirmaya veya Türkiye Büyük Millet Meclisinin görevlerini kismen veya tamamen yapmasini engellemeye tesebbüs edenler agirlastirilmis müebbet hapis cezasiyla cezalandirilirlar.
(2) Bu suçun islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
Hükûmete karsi suç
Madde 312- (1) Cebir ve siddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldirmaya veya görevlerini yapmasini kismen veya tamamen engellemeye tesebbüs eden kimseye agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
(2) Bu suçun islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karsi silâhli isyan
Madde 313- (1) Halki, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karsi silahli bir isyana tahrik eden kimseye onbes yildan yirmi yila kadar hapis cezasi verilir. Isyan gerçeklestiginde, tahrik eden kisi hakkinda yirmi yildan yirmibes yila kadar hapis cezasina hükmolunur.
(2) Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karsi silahli isyani idare eden kisi, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir. Isyana katilan diger kisilere alti yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Bir ve ikinci fikrada tanimlanan suçlarin, Devletin savas halinde olmasinin sagladigi kolayliktan yararlanmak suretiyle islenmesi halinde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
(4) Bir ve ikinci fikrada tanimlanan suçlarin islenmesi sirasinda baska suçlarin islenmesi halinde, ayrica bu suçlardan dolayi ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.
Silâhli örgüt
Madde 314- (1) Bu kismin dördüncü ve besinci bölümlerinde yer alan suçlari islemek amaciyla, silahli örgüt kuran veya yöneten kisi, on yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
(2) Birinci fikrada tanimlanan örgüte üye olanlara, bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Suç islemek amaciyla örgüt kurma suçuna iliskin diger hükümler, bu suç açisindan aynen uygulanir.
Silâh saglama
Madde 315- (1) Yukaridaki maddede tanimlanan örgütlerin faaliyetlerinde kullanilmak maksadiyla bunlarin amaçlarini bilerek, bu örgütlere üretmek, satin almak veya ülkeye sokmak suretiyle silah temin eden, nakleden veya depolayan kisi, on yildan onbes yila kadar hapis cezasi ile cezalandirilir.
Suç için anlasma
Madde 316- (1) Bu kismin dördüncü ve besinci bölümlerinde yer alan suçlardan herhangi birini elverisli vasitalarla islemek üzere iki veya daha fazla kisi, maddi olgularla belirlenen bir biçimde anlasirlarsa, suçlarin agirlik derecesine göre üç yildan oniki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Amaçlanan suç islenmeden veya anlasma dolayisiyla sorusturmaya baslanmadan önce bu ittifaktan çekilenlere ceza verilmez.
ALTINCI BÖLÜM
Milli Savunmaya Karsi Suçlar
Askerî komutanliklarin gasbi
Madde 317- (1) Kanunen yetkili olmadiklari veya Devlet tarafindan memur edilmedikleri halde, bir asker kitasinin veya donanmasinin veya savas gemisinin veya savas hava filosunun veya bir kale veya müstahkem mevkiin veya bir askerî üssün veya tesisin, bir liman veya sehrin komutasini alanlara müebbet hapis cezasi verilir.
(2) Kanunen yetkili olmalari veya Devlet tarafindan görevlendirilmeleri suretiyle yukarida gösterilen yerlerin komutani bulunanlardan, yetkili makamlarca komutanligi terk etmeleri için verilen emirlere uymayanlara da ayni ceza verilir.
Halki askerlikten sogutma
Madde 318- (1) Halki, askerlik hizmetinden sogutacak etkinlikte tesvik veya telkinde bulunanlara veya propaganda yapanlara alti aydan iki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, basin ve yayin yolu ile islenirse ceza yarisi oraninda artirilir.
Askerleri itaatsizlige tesvik
Madde 319- (1) Askerleri veya askerî idareye bagli olarak görev yapan diger kisileri kanunlara karsi itaatsizlige veya yeminlerini bozmaya veya askerî disiplini veya askerlik hizmetine iliskin görevlerini ihlale yönelten ve tahrik edenler ile kanunlara, yeminlere veya disiplin veya diger görevlere aykiri hareketleri askerler önünde öven veya iyi gördügünü söyleyen kimselere, bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, aleni olarak islenmisse iki yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Fiil, savas zamaninda islenmis ise ceza bir kati oraninda artirilir.
Yabanci hizmetine asker yazma, yazilma
Madde 320- (1) Hükûmetin izni olmaksizin bir yabanci veya yabanci Devlet hizmetinde veya bunlarin lehinde çalismak üzere Ülke içinde vatandaslardan asker yazan veya vatandaslari silahlandiran kimseye üç yildan alti yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Asker yazilanlar veya silahlandirilanlar arasindan asker veya askerlik çaginda olanlar varsa ceza üçte biri oraninda artirilir.
(3) Birinci fikradaki hizmeti kabul eden kimseye bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
Savas zamaninda emirlere uymama
Madde 321- (1) Savas zamaninda Devletin yetkili makam ve mercilerinin emir veya kararlarina bilerek aykiri harekette bulunan kimseye bir yildan alti yila kadar hapis cezasi verilir.
Savas zamaninda yükümlülükler
Madde 322- (1) Savas zamaninda, Devletin silahli kuvvetlerinin veya halkin ihtiyaçlari için Devlet veya bir kamu kurulusu veya kamu hizmetleri yapan veya kamu ihtiyaçlarini saglayan bir kurulus ile is yapmak veya esya vermek üzere yaptiklari sözlesmedeki yükümlülükleri kismen veya tamamen yerine getirmeyen kimseye üç yildan on yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
(2) Yükümlülüklerin kismen veya tamamen yerine getirilmemesi taksirden ileri gelmisse, cezanin dörtte üçüne kadari indirilebilir.
(3) Yükümlülügün kismen veya tamamen yerine getirilmemesine asil yükümlüler ile aralarinda sözlesme bulunan aracilar veya bunlarin temsilcileri neden olmussa, bunlar hakkinda da ayni cezalar uygulanir.
(4) Savas zamaninda yükümlülüklerin yerine getirilmesinde hile yapan yukaridaki fikralarda yazili kisilere on yildan onbes yila kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
Savasta yalan haber yayma
Madde 323- (1) Savas sirasinda kamunun endise ve heyecan duymasina neden olacak veya halkin maneviyatini sarsacak veya düsman karsisinda ülkenin direncini azaltacak sekilde asilsiz veya abartilmis veya özel maksada dayali havadis veya haber yayan veya nakleden veya temel milli yararlara zarar verebilecek herhangi bir faaliyette bulunan kimseye bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Eger fiil;
a) Propagandayla,
b) Askerlere yönelik olarak,
c) Bir yabanci ile anlasma neticesi,
Islenmisse, verilecek ceza on yildan yirmi yila kadar hapistir.
(3) Fiil, düsmanla anlasma neticesi islenmisse müebbet hapis cezasi verilir.
(4) Savas zamaninda düsman karsisinda milletin direncini tehlikeyle karsi karsiya birakacak sekilde yabanci paralarin degerini düsürmeye veya itibari amme kagitlarinin degeri üzerinde etki yapmaya yönelik hareketlerde bulunan kimseye bes yildan on yila kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasi verilir.
(5) Dördüncü fikrada yazili fiil, bir yabanci ile anlasma sonucu islenmisse ceza yarisi; düsmanla anlasma sonucu islenmis ise bir kati oraninda artirilir.
Seferberlikle ilgili görevin ihmali
Madde 324- (1) Sulh zamaninda seferberlikle ilgili görevlerini ihmal eden veya geciktiren kamu görevlisine alti aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
Düsmandan unvan ve benzeri payeler kabulü
Madde 325- (1) Türkiye ile savas halinde bulunan bir devletten akademik derece veya seref, unvan, nisan ve diger fahri rütbe veya bunlara ait maas veya baska yararlar kabul eden vatandasa bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
YEDINCI BÖLÜM
Devlet Sirlarina Karsi Suçlar ve Casusluk
Devletin güvenligine iliskin belgeler
Madde 326- (1) Devletin güvenligine veya iç veya dis siyasal yararlarina iliskin belge veya vesikalari kismen veya tamamen yok eden, tahrip eden veya bunlar üzerinde sahtecilik yapan veya geçici de olsa, bunlari tahsis olunduklari yerden baska bir yerde kullanan, hileyle alan veya çalan kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Yukaridaki yazili fiiller, savas sirasinda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymus ise müebbet hapis cezasi verilir.
Devletin güvenligine iliskin bilgileri temin etme
Madde 327- (1) Devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan, niteligi itibariyla, gizli kalmasi gereken bilgileri temin eden kimseye üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas sirasinda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymussa müebbet hapis cezasi verilir.
Siyasal veya askerî casusluk
Madde 328. - (1) Devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan, niteligi itibariyla, gizli kalmasi gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadiyla temin eden kimseye onbes yildan yirmi yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil;
a) Türkiye ile savas halinde bulunan bir devletin yararina islenmisse,
b) Savas sirasinda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmussa,
Fail, agirlastirilmis müebbet hapis cezasi ile cezalandirilir.
Devletin güvenligine ve siyasal yararlarina iliskin bilgileri açiklama
Madde 329- (1) Devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan niteligi itibariyla gizli kalmasi gereken bilgileri açiklayan kimseye bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymussa, faile on yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmis ise birinci fikrada yazili olan halde, faile alti aydan iki yila, ikinci fikrada yazili hallerden birinin varligi halinde ise üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
Gizli kalmasi gereken bilgileri açiklama
Madde 330- (1) Devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan niteligi itibariyla gizli kalmasi gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadiyla açiklayan kimseye müebbet hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karsi karsiya birakmis ise, faile agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
Uluslararasi casusluk
Madde 331- (1) Yabanci bir devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan niteligi itibariyla gizli kalmasi gereken bilgileri, diger bir yabanci devlet lehine siyasal veya askerî casusluk maksadiyla temin eden vatandasa veya bunu Türkiye'de temin etmis bulunan yabanciya bir yildan dört yila kadar hapis cezasi verilir.
Askerî yasak bölgelere girme
Madde 332- (1) Devletin askerî yarari geregi girilmesi yasaklanmis olan yerlere, gizlice veya hile ile girenlere iki yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenirse faile üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
Devlet sirlarindan yararlanma, Devlet hizmetlerinde sadakatsizlik
Madde 333- (1) Görevi dolayisiyla ögrendigi ve Devletin güvenliginin gizli kalmasini gerektirdigi fenni kesif veya yeni buluslari veya sinai yenilikleri kendisinin veya baskasinin yararina kullanan veya kullanilmasini saglayan kisi, bes yildan on yila kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasi ile cezalandirilir.
(2) Fiil, Türkiye ile savas halinde bulunan bir devletin yararina islenir veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile müebbet hapis cezasi verilir.
(3) Türkiye Devleti tarafindan yabanci bir memlekette Devlete ait belirli bir isi görmek için görevlendirilen kimse, bu görevi sadakatle yerine getirmedigi ve bu fiilden dolayi zarar meydana gelebildigi takdirde faile bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
(4) Bu maddede tanimlanan suçlarin islenecegini haber alip da bunlari zamaninda yetkililere ihbar etmeyenlere, suç tesebbüs derecesinde kalmis olsa bile alti aydan iki yila kadar hapis cezasi verilir.
Yasaklanan bilgileri temin
Madde 334- (1) Yetkili makamlarin kanun ve düzenleyici islemlere göre açiklanmasini yasakladigi ve niteligi bakimindan gizli kalmasi gereken bilgileri temin eden kimseye bir yildan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karsi karsiya birakmis ise faile bes yildan on yila kadar hapis cezasi verilir.
Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadiyla temini
Madde 335- (1) Yetkili makamlarin kanun ve düzenleyici islemlere göre açiklanmasini yasakladigi ve niteligi bakimindan gizli kalmasi gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadiyla temin eden kimseye sekiz yildan oniki yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, Türkiye ile savas halinde bulunan bir devletin yararina islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karsi karsiya birakmis ise faile agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
Yasaklanan bilgileri açiklama
Madde 336- (1) Yetkili makamlarin kanun ve düzenleyici islemlere göre açiklanmasini yasakladigi ve niteligi bakimindan gizli kalmasi gereken bilgileri açiklayan kimseye üç yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmus ise faile on yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir.
(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmis ise, birinci fikrada yazili olan halde faile alti aydan iki yila, ikinci fikrada yazili halde üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
Yasaklanan bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadiyla açiklama
Madde 337- (1) Yetkili makamlarin kanun ve düzenleyici islemlere göre açiklanmasini yasakladigi ve niteligi bakimindan gizli kalmasi gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadiyla açiklayan kimseye on yildan onbes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karsi karsiya birakmis ise agirlastirilmis müebbet hapis cezasi verilir.
Taksir sonucu casusluk fiillerinin islenmesi
Madde 338- (1) Bu bölümde tanimlanan suçlarin islenmesi, ilgili kisilerin dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri davranmalari sonucu mümkün olmus veya kolaylasmis ise, taksirle davranan faile alti aydan üç yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas sirasinda islenmis veya Devletin savas hazirliklarini veya savas etkinligini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karsi karsiya birakmis ise, taksirle davranan faile üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
Devlet güvenligi ile ilgili belgeleri elinde bulundurma
Madde 339- (1) Devletin güvenligi veya iç veya dis siyasal yararlari bakimindan gizli kalmasi gereken bilgileri veya yetkili makamlarin açiklanmasini yasakladigi ve niteligi bakimindan gizli kalmasi gereken hususlari elde etmeye yarayan ve elde bulundurulmasi için kabul edilebilir bir neden gösterilemeyen belgelerle veya bu nitelikteki herhangi bir seyle yakalanan kimseye bir yildan bes yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Fiil, savas zamaninda islenirse faile üç yildan sekiz yila kadar hapis cezasi verilir.
SEKIZINCI BÖLÜM
Yabanci Devletlerle Olan Iliskilere Karsi Suçlar
Yabanci devlet baskanina karsi suç
Madde 340- (1) Yabanci devletlerden birinin baskanina karsi bir suç isleyen kisiye verilecek ceza, sekizde biri oraninda artirilir. Suçun müebbet hapis cezasini gerektirmesi halinde, agirlastirilmis müebbet hapis cezasina hükmolunur.
(2) Fiil, sorusturulmasi ve kovusturulmasi sikayete bagli suçlardan ise, sorusturma ve kovusturma yabanci devletin sikayetine baglidir.
Yabanci devlet bayragina karsi hakaret
Madde 341- (1) Resmen çekilmis olan yabanci devlet bayragini veya diger egemenlik alametlerini alenen tahkir eden kimseye üç aydan bir yila kadar hapis cezasi verilir.
(2) Bu suçtan dolayi sorusturma ve kovusturma yapilmasi, ilgili devletin sikayetine baglidir.
Yabanci devlet temsilcilerine karsi suç
Madde 342- (1) Türkiye Cumhuriyetinde sürekli veya geçici olarak görevlendirilmis yabanci devlet temsilcileri ile bunlarin diplomasi memurlari veya uluslararasi kuruluslarin temsilcileri ile bunlarin diplomatik ayricalik ve bagisiklik taninan memurlari, kendilerine karsi görevlerinden dolayi islenen suçlar bakimindan, kamu görevlisi kabul edilerek; suç isleyen kisiler hakkinda, bu Kanunun ilgili hükümlerine göre cezaya hükmolunur.
(2) Islenen suç hakaret ise, sorusturma ve kovusturma yapilmasi, magdurun sikayetine baglidir.
Karsiliklilik kosulu
Madde 343- (1) Bu bölümde yazili hükümlerin uygulanmasi, karsiliklilik kosuluna baglidir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 344- (1) Bu Kanunun;
a) ?Imar kirliligine neden olma? baslikli 184 üncü maddesi yayimi tarihinde,
b) ?Çevrenin kasten kirletilmesi? baslikli 181 inci maddesinin birinci fikrasi ile ?Çevrenin taksirle kirletilmesi? baslikli 182 nci maddesinin birinci fikrasi yayimi tarihinden itibaren iki yil sonra,
c) Diger hükümleri 1 Haziran 2005 tarihinde, (1)
Yürürlüge girer.
Yürütme
Madde 345- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
